Η ΚΟΣΜΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΘΙΒΕΤΑΝΙΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ

Η Βουδιστική κοσμογραφία, όπως την καταλαβαίνουν οι Λάμας και όπως αναφέρεται συνεχώς στο κείμενό μας, ιδιαίτερα σε σχέσι με το Δόγμα της Επαναγεννήσεως, είναι ένα τεράστιο και πολύπλοκο θέμα. Η εξέτασίς του εδώ σε λεπτομέρεια θα συνεπάγετο την εξωτερική και την εσωτερική ερμηνεία ενός τεράστιου πλήθους διδασκαλιών και δογμάτων, πιο πολύ Βραχμανικής προελεύσεως, που αφορούν τις πολλές καταστάσεις της αισθητής υπάρξεως μέσα στη Σανγκάρα, ή τους κόσμους – άλλοτε πλανητικούς όπως ο δικός μας, άλλοτε ουράνιους και παραδοσιακούς και άλλοτε τις πολυάριθμες καταστάσεις του καθαρμού, που ονομάζονται κολάσεις. Γενικά μπορεί κανείς να πη ότι, όταν οι Βουδδιστικές και Βραχμανικές Διδασκαλίες, γύρω από την κοσμογραφία, εξετασθούν από τη σκοπιά του Μεμυημένου Ανατολίτη και όχι από την προκατειλημμένη θέσι του Χριστιανού φιλόλογου, δείχνουν μια γνώσι βαθειά, κληρονομημένη από αρχαίες εποχές. Γνώσι αστρονομίας, σχήματος και κινήσεων των πλανητικών σωμάτων, της ερμηνείας των κόσμωνκαι των συστημάτων των κόσμων, των στερεών και ορατών, αλλά και των αιθερικών και αοράτων, που υπάρχουν σ' εκείνο, που μπορούμε ίσως να ονομάσουμε τέταρτη διάστασι του διαστήματος.

Αν εξηγήσουμε εσωτερικά το όρος Μερού (Θιβ: Ρι-ραμπ), το κεντρικό βουνό της Ινδουιστικής και Βουδιστικής κοσμογραφίας, όπου γύρω του κλείνεται ο κόσμος μέσα σε επτά ομόκεντρους κύκλους ωκεανών, χωρισμένων από επτά παρεμβαίνοντες κύκλους χρυσών βουνών, θα πούμε ότι είναι ο ομφαλός του κόσμου, το στήριγμα όλων των κοσμων. Μπορούμε ίσως να το θεωρήσουμε σαν το Κεντρικό Ήλιο της Δυτικής Αστρονομίας, σαν το κέντρο της έλξεως του γνωστού σύμπαντος. Έξω από τους επτά κύκλους των ωκεανών και από τους παρεμβαίνοντες κύκλους των χρυσών βουνών, βρίσκεται ο κύκλος των ηπείρων.

Μπορούμε, για παράδειγμα, να πάρουμε ένα κρεμμύδι, με δεκαπέντε στρώματα, σαν πρόχειρη εικόνα της Λαμαϊστικής αντιλήψεως για το σύμπαν μας. Το κέντρο, όπου συνέχονται και τα δεκαπέντε στρώματα, είναι το όρος Μερού. Κάτω είναι οι διάφορες κολάσεις. Επάνω, στηριζόμενοι από το Μερού, είναι οι ουρανοί των Θεών, οι πιο αισθησιαρχικοί, όπως οι 33 ουρανοί που κυβερνά ο Ίντρα και οι ουρανοί του Μάρα τοποθετημένοι, σύμφωνα με την κανονική τους ιεραρχία, κάτω από τους λιγώτερο αισθησιαρχικούς ουρανούς του Βράχμα. Στην κορυφή, επάνω απ' όλους, βρίσκεται ο τελικός ουρανός, «ο Υπέρτατος» (Θιβ: Ογκ-μιν). Σαν το τελευταίο σύνορο του σύμπαντός μας, σαν προθάλαμος για τη Νιρβάνα, ο Ογκ-μιν, είναι μια μεταβατική κατάστασις, που οδηγεί από το γήινο στο υπερκόσμιο. Γι' αυτό κι επάνω του υπερίπταται η θεία επήρεια του «Καλίστου Πάντων» (Θιβ: Κουντού-ζαγκ-πο, Σανσκρ: Σαμάντα-Μπάντρα) της Λαμαϊκής προσωποποιήσεως της Νιρβάνα.

Στο ίδιο επίπεδο με το βασίλειο του Ίντρα κατοικούν στο δικό τους ουράνιο κόσμο οι οκτώ Θεές μητέρες (Θιβ: Χλάμο), οι οποίες εμφανίζονται όλες στο κείμενό μας. Είναι οι Θεές Μητέρες των αρχαίων Ινδών, που στα Σανσκριτικά ονομάζονται Μάτρις.

Μέσα στο ίδιο το Μερού, επάνω στο οποίο ακουμπά ο Ουρανός, υπάρχουν τέσσερα βασίλεια το ένα επάνω στο άλλο. Απ' αυτά, τα τρία κατώτερα κατοικούνται από διάφορες τάξεις μικρών πνευμάτων και στο τέταρτο, ακριβώς καω από τον Ουρανό, από τον οποίο διώχτηκαν για την αλαζονεία τους – όπως οι πεπτωκότες άγγελοι της Χριστιανικής παραδόσεως – κατοικούν τα «Άθεα Πνεύματα», οι Ασούρας (Θιβ: Λα-μα-γιν) ή οι Τιτάνες, που σαν επαναστάτες, ζουν και πεθαίνουν, κάνοντας πόλεμο ασταμάτητο με τους θεούς επάνω.

Το πιο εσωτερικό στρώμα του κρεμμυδιού είναι ο Ωκεανός, που περιβάλλει το Όρος Μερού. Το επόμενο στρώμα, που επεκτείνεται προς τα έξω είναι τα Χρυσά Βουνά. Το επόμενο είναι πάλι ένας Ωκεανός, κι έτσι ένας κύκλος Χρυσών Βουνών έρχεται πάντα αμέσως μετά έναν κύκλο Ωκεανών, μέχρι το δέκατο πέμπτο στρώμα, που περιέχει τον εξωτερικό Ωκεανό μέσα στον οποίο πλέουν οι Ήπειροι και οι δορυφόροι τους. Το φλούδι του κρεμμυδιού είναι ένας τοίχος από σίδερο που περικλείει το ένα σύμπαν.

Πέρα από ένα τέτοιο σύμπαν κείται ένα άλλο και ούτω καθ' εξής, μέχρι το άπειρο(1). Κάθε σύμπαν, σαν ένα μέγα κοσμικόν ωόν, περικλείεται μέσα σ' ένα κέλυφος – τοίχο από σίδερο, που κλείνει μέσα του το φως του ήλιου, της σελήνης και των άστρων, αφήνοντας το σιδερένιο κέλυφος, συμβολικά, σε αιώνιο σκοτάδι, που χωρίζει το ένα σύμπαν από το άλλο. Όλα τα σύμπαντα βρίσκονται όμοια κάτω από την κυριαρχία του φυσικού νόμου, με τον οποίο το Κάρμα είναι συχνά συνώνυμο. Για τη Βουδδιστική άποψι, δεν υπάρχει επιστημονική αναγκαιότης να επιβεβαιώσει κανείς ή ν' αρνηθή την ύπαρξι ενός υπερτάτου Θεού – Δημιουργού, καθώς ο νόμος του Κάρμα παρέχει μια πλήρη εξήγησι για όλα τα φαινόμενα και είναι αφ' εαυτού αποδεκτός.

Κάθε σύμπαν, σαν το δικό μας, ακουμπά επάνω σε «στημόνι και νήμα» γαλάζιου αέρα (δηλ. αιθέρα), που συμβολίζεται από διασταυρωμένα ντορζέ. Επάνω σε αυτό κείται το «σώμα των υδάτων» του εξωτερικού Ωκεανού. Κάθε Ωκεανός συμβολίζει μια κατάστασι αιθέρα και κάθε παρεμβαλλόμενο βουνό μια κατάστασι συμπυκνωμένου αιθέρα, δηλαδή υλικής ουσίας. Από αποκρυφυστικής πλευράς, οι Ωκεανοί είναι το Λεπτό και τα Βουνά το Βαρύ, εναλλασσόμενα σαν αντίθετα.

Σαν τις Επτά Ημέρες της Μωυσαϊκής Δημιουργίας, οι αριθμητικές διαστάσεις, που αποδίδουν οι Λάμας στο Σύμπαν μας, πρέπει να θεωρούνται σαν συμβολικές και όχι πραγματικές. Το Μερού έχει 80.000 μίλια ύψος επάνω από τον Κεντρικό Μαγεμένο Ωκεανό κι εκτείνεται κάτω από την επιφάνεια των νερών άλλο τόσο, καθώς ο ίδιος ο Κεντρικός Ωκεανός είναι 80.000 μίλια βαθύς και 80.000 μίλια πλατύς. Η επόμενη σειρά των Χρυσών Βουνών έχει το μισό ύψος, το μισό βάθος και πλάτος και αντίστοιχα ο Ωκεανός της είναι 40.000 μίλια βαθύς και 40.000 μίλια πλατύς. Οι επάλληλοι κύκλοι των εναλλασσομένων ζευγών, που το καθένα αποτελείται από μια σειρά Χρυσών Βουνών κι ένα Μαγεμένο Ωκεανό, σταδιακά μειώνονται σε ύψος, πλάτος και βάθος, γινόμενοι αντίστοιχα 20.000, 10.000, 5.000, 2.500. 1.250 και 625 μίλια. Έτσι, φτάνουμε στις Ηπείρους στον Εξωτερικό Ωκεανό του Διαστήματος.

Από τις Ηπείρους, αυτές οι τέσσερις κυριώτερες – όπως περιγράφονται στο Δεύτερο Βιβλίο του Μπάρντο Τοντόλ – είναι τοποθετημένες στις τέσσερις Διευθύνσεις του ορίζοντα. Και από τις δυο πλευρές της κάθε Ηπείρου βρίσκονται μικρότερες ή δορυφόροι Ήπειροι, κάνοντας έτσι, συνολικά, δώδεκα Ηπείρους, που είναι βέβαια συμβολικός αριθμός, όπως και ο αριθμός 7 της κοσμογραφικής διατάξεως.

Η Ανατολική Ήπειρος ονομάζεται στα Θιβετανικά Λουπάχ ή «Τεράστιο Σώμα». Το συμβολικό της ζχήμα μοιάζει με ημισέλινο και αντίστοιχα της αποδίδεται το λευκό χρώμα. Πρόσωπα σαν ημισέληνοι αποδίδονται στους κατοίκους της, για τους οποίους λένε ότι είναι νοητικά ήρεμοι κι ενάρετοι. Η διάμετρός της είναι 9.000 μίλια.

Η Νότια Ήπειρος είναι ο πλανήτης Γη και ονομάζεται Τζαμπουλίνγκ (Σανσκρ: Τζαμπουντβίπα). Το συμβολικό της σχήμα είναι σαν τη σπάλατου προβάτου, δηλαδή τριγωνικό περίπου ή μάλλον αχλαδόσχημο και τα πρόσωπα των κατοίκων της είναι και αυτά του ιδίου σχήματος. Της αποδίδουν το κυανό χρώμα. Πλούτη και ανέσεις αφθονούν εκεί, μαζί με το καλό και το κακό. Λέγεται ότι είναι η μικρότερη από τις Ηπείρους με 7.000 μίλια διάμετρο.

Η Δυτική Ήπειρος ονομάζεται Μπαλόνγκτσοέντ και κατά λέξιν σημαίνει «αγελάδα-βόδι-δράσις» (Σανσκρ: Γκοντχάνα: «Πλούτος των Βοδιών»). Στο σχήμα είναι σαν τον ήλιο κι έχει κόκκινο χρώμα. Οι κάτοικοί της, που έχουν στρογγυλά πρόσωπα σαν τον ήλιο, λέγεται ότι είναι πολύ δυνατοί και ότι είναι παραδομένοι στην κρεοφαγία, όπως δηλώνει και το όνομα το ίδιο. Η διάμετρός της φτάνει τα 8.000 μίλια.

Η Βόρεια Ήπειρος είναι η Νταμινγιαν ή Γκραμινγιαν, ισοδύναμο όνομα με το σανσκριτικό Ουττάρα Κουρού, που σημαίνει «Βορεία Φυλή». Έχει τετράγωνο σχήμα και πράσινο χρώμα. Οι κάτοικοί της έχουν, αντίστοιχα, πρόσωπα τετράγωνα, σαν των αλόγων. Τα δέντρα τους προμηθεύουν οτιδήποτε χρειαστούν και οι Κουρού, πεθαίνοντας, τα στοιχειώνουν σαν μικρά πνεύματα των δέντρων. Αυτή είναι η μεγαλύτερη από τις Ηπείρους με διάμετρο 10.000 μίλια.

Κάθε δορυφόρος Ήπειρος μοιάζει με την Ήπειρο, στην οποία είναι προσκολλημένη κι έχει το μισό μέγεθος. Ο αριστερός δορυφόρος της Γης μας, που ονομάζεται Νγκαγιαμπλίνγκ, είναι, για παράδειγμα, ο κόσμος των Ρακάσας, όπου ο Μέγας Γκουρού Πάντμα Σαμπχάβα, πιστεύεται ότι έχει πάει για να διδάξει τους Ρακάσας την καλωσύνη και τη σωτηρία και βρίσκεται εκεί τώρα σαν βασιλιάς τους(2).

Κάτω από τη Λαμαϊκή κοσμολογία βρίσκεται κρυμμένος, όπως θα δείξει η έρευνα, ένας λεπτολόγος συμβολισμός. Ας πάρουμε για παράδειγμα την περιγραφή του Όρους Μερού, όπως την δίνει ο Δρ. Βάντελλ: «Η ανατολική του πλευρά είναι από ασήμι, η νότια από λάσπη, η δυτική από ρουμπίνι και η βόρεια από χρυσάφι» - που δείχνει μια χρήσι αρχαίων συμβόλων, πολύ ομοίων μ' εκείνα της Αποκαλύψεως του Ιωάννου. Η πλήρης λογική εξήγησις όλου του συμβολισμού, που συνδέεται με την Ινδουιστική και Βουδδιστική κοσμογραφία, θα ξεπερνούσε – ακόμη και αν ήταν δυνατή – τα όρια μιας εισαγωγής. Αρκεί όμως να πούμε ότι το κλειδί για μια τέτοια εξήγησι βρίσκεται στα χέρια των ειδικών διδασκάλων των Αποκρύφων Επιστημών στις Ινδίες και στο Θιβέτ, σε σύγκρισι με τις οποίες η Δυτική μας επιστήμη, στο πεδίο της ύλης και του νου, δεν βρίσκεται παρά στο Κατώφλι του Ναού της Κατανοήσεως.

___________________

1. Αν πάρουμε τη λαμαϊκή αντίληψι του σύμπαντος, σαν ένα σύστημα όπως της γης και τα πολλά σύμπαντα σαν πολλά συστήματα, που σχηματίζουν το ένα σύμπαν, θα μπορέσουμε να συσχετίσουμε καλύτερα την Κοσμογραφία του Βορρείου Βουδδισμού (και του Βραχμανισμού) με την κοσμογραφία της Δυτικής Επιστήμης.

2. Βλ. Γκαζέττα του Σικκίμ. Σελ. 220-2.

Η ΘΙΒΕΤΑΝΙΚΗ ΒΙΒΛΟΣ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ ΑΠΟ ΤΑ ΑΓΓΛΙΚΑ: ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΓΓ. ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΥΡΙΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ