Η ανώτερη επιδίωξη του Ελευθεροτεκτονισμού, καθώς και όλων των μυήσεων, να προσεγγίσει το Απόλυτο, νομιμοποιείται με την προσφυγή στην Παράδοση, που τα σύμβολά της αποτελούβν το κλειδί και τον τρόπο μετάδοσης.
Σημειώνουμε ότι ο όρος παράδοση έχει δύο διαφορετικές σημασίες. Από τη μια, υποδηλώνει την πηγή της Γνώσης και, από την άλλη, τον τρόπο μετάδοσής της. Η πρώτη είναι αναλλοίωτη και απόλυτη. Η δεύτερη είναι το συγκριτικό αποτέλεσμα της πολυχιλιόχρονης αναζήτησης της Γνώσης από τα διάφορα τμήματα της ανθρωπότητας και τους διαδοχικούς πολιτισμούς της. Μπορεί αδιάκοπα να προσαρμόζεται, για να γίνει κατανοητή, ανάλογα με τις εποχές καιτα περιβάλλοντα, και να αυξάνεται με καινούρια υλικά.
Οι περισσότερες θρησκείες καταφεύγουν σε μια παρόμοια έννοια για να συνδεθούν με το θείο, αλλά της αποδίδουν την αξία μιας αποκάλυψης, που μ' αυτή κυρίως εκφράζεται το περιεχόμενο των ιερών βιβλίων, όπως η Βίβλος και το Κοράνι. Συμβαίνει το ίδιο και με την Παράδοση, έτσι όπως την επικαλείται ο Ελευθεροτεκτονισμός. Ο τόμος του Ιερού Νόμου, που εκφράζει αυτή την παράδοση στη χώρα όπου λειτουργεί η στοά – στις χριστιανικές χώρες, η Βίβλος και, ακριβέστερα, το Ευαγγέλιο του Αγίου Ιωάννη – προσλαμβάνει άραγε αναγκαστικά, για τον ελευθεροτέκτονα, αυτό το χαρακτήρα της θείας αποκάλυψης;
Δε συμβαίνει τίποτε από όλα αυτά, αν και δεν αποκλείεται μια τέτοια δυνατότητα. Αν η απάντηση στο μεγάλο ερώτημα που τίθεται για τη Γνώση μεταδίδεται από την Παράδοση, δεν παύει, ωστόσο, να βρίσκεται μέσα στον άνθρωπο και μέσα σε κάθε άνθρωπο, αφού την αισθανόμαστε περισσότερο παρά την αποδεικνύουμε. Δεν είναι, λοιπόν, πιθανό, στο μυητικό επίπεδο, να προσδιορίσουμε αυτή την Παράδοση. Είναι πάντως εύκολο να κατανοήσουμε τη φύση της. Αντιστοιχεί στη μεταφυσική βάση των θρησκειών, στην απάντηση που δίνουν για να ικανοποιήσουν το θρησκευτικό συναίσθημα(1).
Όταν μελετούμε το εσωτεριστικό περιεχόμενο των θρησκειών, αντιλαμβανόμαστε ότι οι θρησκείες, έτσι όπως τις διυλίζουμε στην ίδια τους την αρχή, ανάγονται στην Προσπάθεια, στην αναζήτηση της Τελειότητας, στην επικοινωνία του Ανθρώπου με το Ον, μέσα και δια μέσαου της Γνώσης και της Αγάπης. Ο ιστορικός και ο φιλόσοφος διαπιστώνουν, επίσης, πως οι θρησκείες όχι μόνο δεν αντιτίθενται η μια στην άλλη, αλλά και έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά. Ο εσωτερισμός τους επιτρέπει να βρούμε τον κοινό αυτό δεσμό, που ανυψώνει την κάθε μια χωριστά, ανυψώνοντάς τις όλες. Η ταυτότητα αυτή, φαινόμενο που η αρχή του χάνεται στα βάθη των αιώνων, φέρνει στο νου μια παράδοση, μια αποκάλυψη – είτε υπερφυσική είτε που γίνεται διαισθητικά αισθητή με το υπερφυσικό όραμα μερικών σοφών – παράδοση που τώρα πια έχει χαθεί κάτω από τα πέπλα των διαφόρων θρησκειών και που χρειάζεται να την ανακαλύψουμε και πάλι με την εσωτερική κατανόηση των όμοιων συμβόλων που την εκφράζουν, μέσα σε κάθε μια από τις λατρείες και τις λειτουργείες.
«Ο τεκτονισμός που δεν ανήκει σε καμιά εποχή, γράφει ο A. Pike, ανήκει σε όλες τις εποχές, γιατί, με το να μην ανήκει σε καμιά θρησκεία, βρίσκει σε όλες τις θρησκείες τις μεγάλες του αλήθειες. Δεν αφαιρεί την πιστη από κανένα Πιστεύω, εκτός από την περίπτωση που το πιστεύω αυτό θα έριχνε τη μεγάλη εκτίμηση της Θεότητας και θα την υποβίβαζε στο επίπεδο των παθών της ανθρωπότητας, θα αρνείτο την υψηλή αποστολή του ανθρώπου, θα προσέβαλλε την καλοσύνη και την αγαθότητα του υπέρτατου Θεού, θα υπέσκαπτε τους μεγάλους αυτούς στύλους του τεκτονισμού την Πίστη, την Ελπίδα και την Ελεημοσύνη»(2). Έτσι αντιλαμβάνεται κανείς όλη την αξία του συμβόλου του Μεγάλου Αρχιτέκτονος του Σύμπαντος, υπέρτατου σκοπού προς τον οποίο αποβλέπει ο μυημένος. Αυτός μπορεί να διακηρύξει μαζί με τον Αδ:. Γκαίτε:
Με τούτο γέμισε όσο παίρνει την καρδιά σου
κι όταν είσ' όλη ευτυχισμένη στο αίσθημά σου
πες το όπως θέλεις τότε,
πες το Ευτυχία, Καρδιά, Έρωτα, Θεό!
Όνομα εγώ γι' αυτά δεν έχω.
Αίσθημα είν' όλα.
Το όνομα ήχος είναι και καπνός
που θολώνει του ουρανού το φως.
(Μετάφραση Κ. Χατζόπουλου)
_____________
1.Η Παράδοση δεν πρέπει, κατά συνέπεια, να συγχέεται με τη σύγχρονη παραδοσιακή τάση, που περιορίζεται να ακολουθεί κατά βήμα τα χνάρια των νεκρών.
2.Morals and Dogma, σσ. 524-525
PAUL NAUDON
Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΕΚΤΟΝΙΣΜΟΣ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Γ. ΖΩΓΡΑΦΑΚΗΣ
ΕΚΟΣΕΙΣ Ι. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου