ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΥΠΑΡΞΗ – DION FORTUNE

1. Είναι πολλές οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο εσωτεριστής όταν προσπαθεί να διατυπώσει και να μεταδώσει τη φιλοσοφία του. Η γνώση που παίρνει από τα ανώτερα πεδία ύπαρξης απαιτεί μια διαδικασία διαφορετική από το συνηθισμένο τρόπο νόησης και μπαίνει σε λειτουργία μόνο όταν εγκαταλείπεται η σκέψη. Συνεπώς, οι ανώτερες μορφές υπερβατικών ιδεών είναι γνωστές και κατανοητές μόνο σε εκείνη την περιοχή της συνείδησης που ξεπερνάει τη σκέψη. Εκείνοι που μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτή την όψη της συνείδησης είναι ικανοί να λάβουν αυτές τις ιδέες στην αρχική τους μορφή. Για να μεταφέρει κανείς αυτές τις ιδέες σε όσους δεν έχουν την εμπειρία τέτοιων μορφών συνείδησης, πρέπει να τις μορφοποιήσει, διαφορετικά θα αποτύχει να μεταδώσει οποιεσδήποτε εντυπώσεις. Οι μυστικιστές χρησιμοποίησαν τις πιο απίθανες παρομοιώσεις στην προσπάθειά τους να μεταφέρουν τις εντυπώσεις τους. Οι φιλόσοφοι χάθηκαν μέσα σε φραστικούς λαβύρινθους. Οι Καββαλιστές, όμως, ακολουθούν μια διαφορετική μέθοδο. Δεν προσπαθούν να εξηγήσουν στο νου πράγματα για τα οποία είναι απροετοίμαστος. Του δίνουν μια σειρά συμβόλων, πάνω στα οποία πρέπει να διαλογιστεί και τον βοηθούν να χτίσει βήμα προς βήμα τη σκάλα συνειδητοποίησης. Έτσι θα μπορέσει να αναρριχηθεί εκεί που δεν μπορεί να φτάσει πετώντας. Ο συγκεκριμένος νους δεν είναι ικανός να συλλάβει την υπερβατική φιλοσοφία, όπως και το μάτι δεν μπορεί να δει τη μουσική.

2. Το Δέντρο της Ζωής, όπως συχνά τονίζεται, είναι περισσότερο μέθοδος παρά σύστημα. Εκείνοι που το διατύπωσαν, γνώριζαν ότι για να δει κανείς καθαρά, πρέπει πρώτα να αντιληφτεί και να συνειδητοποιήσει αυτό που βλέπει. Οι περισσότεροι φιλόσοφοι έχτισαν το σύστημά τους πάνω στην ιδέα του Απόλυτου. Με αυτόν τον τρόπο όμως απλά μετατόπισαν το πρόβλημα, γιατί το ανθρώπινο μυαλό δεν μπορεί ούτε να ορίσει, ούτε να συλλάβει το Απόλυτο. Μερικοί άλλοι στήριξαν το φιλοσοφικό τους οικοδόμημα πάνω σε μια άρνηση, δηλώνοντας ότι το Απόλυτο είναι και πρέπει πάντα να παραμένει άγνωστο. Οι Καββαλιστές δεν κάνουν τίποτε από όλα αυτά, λέγοντας πως το Απόλυτο είναι άγνωστο στη συνηθισμένη κατάσταση συνείδησης των ανθρώπινων όντων.

3. Έτσι, σύρουν ένα πέπλο σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο της εκδήλωσης, όχι γιατί δεν υπάρχει τίποτα πιο πέρα, αλλά γιατί το μυαλό πρέπει να σταματήσει εκεί εξαιτίας του περιορισμού του. Όταν φτάσει στο ανώτερο στάδιο ανάπτυξής του, ώστε να αποσπαστεί η συνείδηση και να σταθεί στα δικά της πόδια, τότε μπορούμε να εισχωρήσουμε στα αποκαλούμενα Πέπλα της Αρνητικής Ύπαρξης. Μπορούμε να κατανοήσουμε τη φύση του κόσμου αν δεχτούμε τα Πέπλα σαν συμβατικές φιλοσοφικές ιδέες και συνειδητοποιήσουμε πως αντιστοιχούν σε ανθρώπινους περιορισμούς και όχι σε κοσμικές συνθήκες. Οι φιλοσοφικοί όροι αδυνατούν να εξηγήσουν την αρχή των πραγμάτων. Όσο και αν αναζητούμε τις πρώτες αρχές του κόσμου της εκδήλωσης, πάντα ανακαλύπτουμε μια προηγούμενη ύπαρξη. Μόνο όταν είμαστε έτοιμοι να σύρουμε το Πέπλο της Αρνητικής Ύπαρξης και να αποκαλύψουμε το μονοπάτι που οδηγεί πίσω στις πρώτες αρχές, θα δούμε αμυδρά την Πρωταρχική Αιτία. Η Πρωταρχική Αιτία δεν είναι μια αρχή χωρίς αιτία, αλλά μια Πρώτη Εμφάνιση στο επίπεδο της εκδήλωσης. Μέχρι εκεί μπορεί να φτάσει ο νους, όχι μακρύτερα. Πρέπει όμως να θυμόμαστε πάντα, ότι διαφορετικά μυαλά διανύουν διαφορετικές αποστάσεις και έτσι το Πέπλο σύρεται σε διαφορετικές θέσεις για τον καθένα. Ο αμαθής δεν προχωρεί μακρύτερα από την εικόνα του Θεού, που δείχνει ένα γέρο με μακριά κάτασπρα γένια, να στέκεται πάνω σε ένα θρόνο και να δίνει διαταγές για δημιουργία. Ο επιστήμονας θα προχωρήσει λίγο μακρύτερα μέχρι να αναγκαστεί να σύρει το πέπλο που ονομάζεται αιθέρας. Ο φιλόσοφος θα προχωρήσει ακόμα μακρύτερα μέχρι το πέπλο που ονομάζεται Απόλυτο. Ο μυημένος, όμως, θα προχωρήσει μακρύτερα από όλους τους άλλους, γιατί έχει μάθει να σκέφτεται με σύμβολα και τα σύμβολα είναι για το μυαλό αυτό που είναι τα εργαλεία για τα χέρια – μια προέκταση των δυνατοτήτων τους.

4. Ο Καββαλιστής διαλέγει σαν αφετηρία του το Κέτερ, το Στέμμα, την πρώτη Σεφίρα, που συμβολίζεται με τον αριθμό Ένα, τη Μονάδα και με το Σημείο μέσα στον Κύκλο. Από εκεί ιχνηλατεί προς τα πίσω τα τρία Πέπλα της Αρνητικής Ύπαρξης, αντί να αρχίσει από το Απόλυτο και να προσπαθήσει να εργαστεί προς τα εμπρός μέσα στην εξέλιξη. Αυτή η διαδικασία μπορεί να μη δίνει πλήρη γνώση της προέλευσης των πραγμάτων, αλλά βοηθάει το νου να ξεκινήσει από κάπου και να διατηρήσει τις ελπίδες του ότι θα τελειώσει κάποτε.

5. Ο Καββαλιστής, λοιπόν, ξεκινάει από εκεί που μπορεί – από το πρώτο σημείο που βρίσκεται μέσα στα όρια της πεπερασμένης συνείδησης. Το Κέτερ ταυτίζεται με την πιο υπερβατική μορφή του Θεού που μπορούμε να συλλάβουμε. Το Όνομά Του είναι Εχεγιέ, που μεταφράζεται στη Βίβλο σαν «Εγώ είμαι», ή πιο συγκεκριμένα, ο Αυθύπαρκτος Ένας, η Αγνή Ύπαρξη.

6. Οι λέξεις, όμως, δεν είναι τίποτα παραπάνω από λέξεις, εκτός και αν προκαλούν στο νου εντυπώσεις, πράγμα που δεν μπορούν να κάνουν από μόνες τους. Πρέπει να συσχετιστούν με άλλες ιδέες πριν αποχτήσουν κάποια σημασία. Αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε το Κέτερ μόνο όταν μελετήσουμε την Εκπόρευσή του, το Χόχμα, τη Δεύτερη Σεφίρα. Όταν εξετάσουμε και τα Δέκα Σεφιρόθ, είμαστε έτοιμοι να πλησιάσουμε το Κέτερ με δεδομένα κλειδιά για την κατανόηση της φύσης του. Όταν εργαζόμαστε πάνω στο Δέντρο είναι σοφότερο να συνεχίζουμε να ανεβαίνουμε παρά να σταματήσουμε και να συγκεντρωθούμε σε ένα μόνο σημείο μέχρι να το κατανοήσουμε, γιατί το ένα πράγμα εξηγεί το άλλο και η αντίληψη των σχέσεων μεταξύ των διαφορετικών συμβόλων είναι εκείνη που οδηγεί στη φώτιση. Τονίζουμε πάλι ότι το Δέντρο είναι μια μέθοδος χρησιμοποίησης του νου και όχι ένα σύστημα γνώσης.

7. Αυτή τη στιγμή δεν ασχολούμαστε με τη μελέτη των Εκπορεύσεων, αλλά με τις αρχές, σε όποιο βαθμό ελπίζει να τις κατανοήσει το ανθρώπινο μυαλό. Όσο παράδοξο και αν φαίνεται, θα εισχωρήσουμε βαθύτερα αν σύρουμε τα Πέπλα μπροστά από τα Σεφιρόθ, παρά αν προσπαθήσουμε να διαπεράσουμε το σκοτάδι. Θα συνοψίσουμε τότε την ουσία του Κέτερ σε μια πρόταση. Μια πρόταση που δεν μπορεί να έχει παρά ελάχιστη σημασία για το σπουδαστή που προσεγγίζει το θέμα για πρώτη φορά, αλλά η οποία πρέπει να διατηρηθεί κατά νου, γιατί σύντομα θα αρχίσει να διαφαίνεται η σημασία της. Με τον τρόπο αυτό ακολουθούμε την αρχαία εσωτερική παράδοση που δίνει στο σπουδαστή ένα σύμβολο διαλογισμού για επεξεργασία. Αυτή η διαδικασία θεωρείται προτιμότερη από μια συγκεκριμένη διδασκαλία που δεν θα έχει τίποτα να του μεταφέρει. Η σπερματική σκέψη, λοιπόν, που ρίχνουμε στον υποσυνείδητο νου του αναγνώστη είναι η εξής: «Το Κέτερ είναι το Μαλκούτ του Ανεκδήλωτου». Ο Μάδερς λέει: «Ο απέραντος ωκεανός αρνητικού φωτός δεν εκπορεύεται από ένα κέντρο, γιατί είναι χωρίς κέντρο, αλλά συμπυκνώνεται σε ένα κέντρο. Αυτό είναι το πρώτο από τα εκδηλωμένα Σεφιρόθ, το Κέτερ, το Στέμμα, η Πρώτη Σεφίρα».

8. Αυτές οι λέξεις είναι από μόνες τους αντιφατικές και ακατανόητες. Λέγοντας αρνητικό φως, εννοούμε απλά ότι αυτό που περιγράφεται, παρόλο που έχει κάποιες κοινές ιδιότητες με το φως, εντούτοις δεν είναι φως όπως το γνωρίζουμε. Αυτό λίγο μας βοηθάει στην περιγραφή μας. Μας λέγεται να μην κάνουμε το λάθος να το σκεφτούμε σαν φως, αλλά δε μας δίνεται ο τρόπος να το δούμε όπως πραγματικά είναι, γιατί το μυαλό δε διαθέτει τις κατάλληλες αντιπροσωπευτικές εικόνες και έτσι πρέπει να αναπτυχθεί από μόνο του. Βέβαια, αν και οι λέξεις δε μας λένε όλα όσα θα θέλαμε να ξέρουμε, μεταδίδουν κάποιες εικόνες στη φαντασία. Αργότερα, βυθίζονται στο υποσυνείδητο και από κει ανακαλούνται όταν ο συνειδητός νους έρθει σε επαφή με κάποιες σχετικές ιδέες. Έτσι η γνώση ολοένα και αυξάνει όταν η καββαλιστική μέθοδος εφαρμόζεται πραχτικά σαν Γιόγκα της Δύσης.

9. Οι Καββαλιστές αναγνωρίζουν τέσσερα επίπεδα εκδηλωμένης Ύπαρξης και τρία επίπεδα ανεκδήλώτης ή Αρνητικής Ύπαρξης. Το πρώτο από τα τελευταία ονομάζεται Αϊν ή Αρνητικότητα, το δεύτερο Αϊν Σοφ ή Απεριόριστο. Το τρίτο Αϊν Σοφ Αούρ ή Απεριόριστο Φως. Αυτό το τελευταίο είναι που συγκεντρώνεται μέσα στο Κέτερ. Αυτά τα τρία επίπεδα ονομάζονται επίσης τα τρία Πέπλα της Αρνητικής Ύπαρξης που κρέμονται πίσω από το Κέτερ. Με άλλα λόγια είναι τα αλγεβρικά σύμβολα που μας βοηθούν να σκεφτούμε εκείνο που υπερβαίνει τη σκέψη και που συγχρόνως αποκρύβουν αυτό που αντιπροσωπεύουν. Είναι η μάσκα των υπερβατικών πραγματικοτήτων. Θα κάνουμε λάθος αν προσπαθήσουμε να αντιληφθούμε αυτές τις καταστάσεις αρνητικής ύπαρξης με οποιουσδήποτε γνωστούς όρους, γιατί είναι αδύνατο να αποδοθούν τη στιγμή που είναι ανεκδήλωτες. Η έκφραση «Πέπλα», λοιπόν, μας βοηθάει να αναγνωρίζουμε αυτές τις ιδέες άσχετα να δεν παρουσιάζουν καμιά ιδιαίτερη αξία από μόνες τους. Αυτή είναι η πραγματική χρήση όλων των συμβόλων. Αποκρύβουν εκείνο που παριστάνουν μέχρι να μπορέσουμε να τα χρησιμοποιήσουμε με όρους κατανοητούς, ενώ παράλληλα μας βοηθούν να χρησιμοποιούμε ιδέες που διαφορετικά θα ήταν αδιανόητες. Επειδή η ουσία του Δέντρου βρίσκεται στο γεγονός ότι τα σύμβολα του αλληλοερμηνεύονται μέσα από τις σχετικές τους θέσεις, αυτά τα Πέπλα χρησιμεύουν σαν σκαλωσιά της σκέψης. Η διεργασία αυτή μας βοηθάει να βρούμε το δρόμο μας σε περιοχές αχαρτογράφητες από το νου. Τέτοια Πέπλα (ή άλλα παρόμοια σύμβολα) δεν έχουν αξία για μας εκτός και αν κάποια όψη τους συνορεύει με γνωστή περιοχή. Αυτά τα Πέπλα, στην πραγματικότητα, ενώ αποκρύβουν εκείνο που αντιπροσωπεύουν, μας βοηθούν να δούμε καθαρά μόνο τις αντανακλάσεις τους. Αυτή είναι η λειτουργία τους και ο μοναδικός λόγος αναφοράς τους. Εμείς, λόγω των περιορισμών και των αδυναμιών μας, χρειαζόμαστε αυτά τα συμπαγή σύμβολα και το μυαλό, με την εκγύμναση που παρέχει η εσωτερική φιλοσοφία, γρήγορα μαθαίνει να εργάζεται μέσα από τους περιορισμούς και να δέχεται σαν πέπλο το σύμβολο που βρίσκεται πέρα από τις αντιληπτικές του δυνατότητες. Αυτός ο τρόπος αποτελεί το ξεδίπλωμα της σοφίας, γιατί ο νους αναπτύσσεται με εκείνο που τον τρέφει. Όταν θα έχουμε πια αναρριχηθεί στο Κέτερ, μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα απλώσουμε τα χέρια, θα σκίσουμε το Πέπλο και θα κοιτάξουμε μέσα στο Απεριόριστο Φως. Ο εσωτεριστής δεν περιορίζεται δηλώνοντας ότι το Άγνωστο είναι κάτι που δεν μπορεί να γνωριστεί, γιατί πάνω από όλα πιστεύει βαθιά στην εξέλιξη και ξέρει ότι εκείνο που δεν είναι κατορθωτό σήμερα είναι δυνατό μέσα στο αύριο του κοσμικού χρόνου. Γνωρίζει επίσης, ότι ο χρόνος μετριέται με διαφορετικό τρόπο στα εσωτερικά πεδία και δεν κανονίζεται από την περιστροφή της γης γύρω από τον άξονά της.

10. Τα τρία Πέπλα – Αϊν (Ain), Αρνητικότητα, Αϊν Σοφ (Ain Soph), το Απεριόριστο και Αϊν Σοφ Αούρ (Ain Soph Aur), το Απεριόριστο Φως – αν και δεν είναι κατανοητά, παρ’ όλα αυτά εντυπώνουν στο νου συγκεκριμένες ιδέες. Η Αρνητικότητα φανερώνει μια Ύπαρξη ή υπόσταση που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε. Δεν μπορούμε να συλλάβουμε ένα πράγμα που υπάρχει και την ίδια στιγμή δεν υπάρχει. Έτσι, θα πρέπει να σκεφτούμε ένα είδος ύπαρξης για το οποίο ποτέ δεν είχαμε συνειδητή εμπειρία. Ένα είδος ύπαρξης που σύμφωνα με το δικό μας τρόπο σκέψης δεν υπάρχει, ενώ παράλληλα αυτό το είδος ύπαρξης υπάρχει για κάποιον που μπορεί να το εκφράσει σύμφωνα με το δικό του τρόπο σκέψης. Και όπως θα έλεγε ένας σοφός: «Υπάρχουν περισσότερα πράγματα στον ουρανό και στη γη από όσα αναφέρονται στη φιλοσοφία σου».

11. Αν και η Αρνητική Ύπαρξη βρίσκεται έξω από την περιοχή συνειδητοποίησής μας, αυτό δεν σημαίνει ότι και εμείς βρισκόμαστε έξω από την ακτίνα επιρροής της. Αν ήταν έτσι, θα μπορούσαμε να την αγνοήσουμε, βάζοντας έτσι ένα τέλος στο ενδιαφέρον μας για αυτή. Όμως, παρ’ όλο που δεν έχουμε άμεση πρόσβαση στη φύση της, όλα όσα υπάρχουν έχουν τη ρίζα τους σε αυτή την Αρνητική Ύπαρξη. Έτσι, αν και δεν μπορούμε να τη γνωρίσουμε άμεσα, δεχόμαστε την επιρροή της. Με άλλα λόγια, αν και δεν είμαστε σε θέση να γνωρίσουμε τη φύση της, γνωρίζουμε τα αποτελέσματά της. Το ίδιο συμβαίνει και με τον ηλεκτρισμό. Ενώ δεν ξέρουμε τίποτα για τη φύση τους, τον χρησιμοποιούμε στη ζωή μας και από τα αποτελέσματά του βγάζουμε μερικά συμπεράσματα για τις ιδιότητές του. Εκείνοι που βάδισαν μακρύτερα μέσα στο Αόρατο, μας έδωσαν συμβολικές περιγραφές μέσα από τις οποίες μπορούμε να στρέψουμε το μυαλό μας στην κατεύθυνση του Απόλυτου, ακόμα και αν δεν μπορούμε να το φτάσουμε. Έχουν περιγράψει την Αρνητική Ύπαρξη σαν Φως: «Αϊν Σοφ Αούρ», το Απεριόριστο Φως. Περιέγραψαν την Πρώτη Εκδήλωση σαν Ήχο: «Εν αρχή ην ο Λόγος». Θυμάμαι τι μου είπε κάποτε ένας σοφός άνθρωπος: «Αν θέλεις να μάθεις τι είναι ο Θεός, μπορώ να σου πω με μια λέξη. Ο Θεός είναι πίεση». Και ξαφνικά μια εικόνα ξεπήδησε στο μυαλό μου και αμέσως ακολούθησε μια συνειδητοποίηση. Μπορούσα να συλλάβω τη ροή της ζωής μέσα από κάθε κανάλι ύπαρξης. Ένιωσα ότι μου είχε μεταδοθεί μια γνήσια συνειδητοποίηση της φύσης του Θεού. Και όμως αν ερχόταν κάποιος να αναλύσει αυτές τις λέξεις, δεν θα έβρισκε τίποτα μέσα σε αυτές. Είχαν όμως τη δύναμη να μεταδώσουν στο νου μια εικόνα, ένα σύμβολο. Και το μυαλό λειτουργώντας στο βασίλειο της διαίσθησης – πέρα από τη σφαίρα της λογικής – πέτυχε μια συνειδητοποίηση, έστω και αν έφτασε στη σφαίρα του συγκεκριμένου νου με τη μορφή μιας εικόνας.

12. Πρέπει να αντιληφτούμε καθαρά ότι σε αυτές τις αφηρημένες περιοχές το μυαλό δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τίποτε άλλο εκτός από σύμβολα. Αυτά τα σύμβολα, όμως, παρέχουν τη δύναμη της κατανόησης στο νου που ξέρει να τα χρησιμοποιεί. Είναι οι σπόροι της σκέψης από όπου πηγάζει η κατανόηση, αν και δεν μπορούμε να πάρουμε από το ίδιο το σύμβολο μια συγκεκριμένη αντίληψη.

13. Σιγά-σιγά, σαν ανερχόμενη παλίρροια, η συνειδητοποίηση συγκεκριμενοποιεί το Αφηρημένο, αφομοιώνοντας και εκφράζοντας με δικούς της όρους πράγματα που ανήκουν σε μια διαφορετική σφαίρα. Θα κάνουμε μεγάλο λάθος αν προσπαθήσουμε να αποδείξουμε μαζί με το Χέρμπερτ Σπένσερ (Herbert Spencer) ότι επειδή ένα πράγμα είναι άγνωστο για την τωρινή κατάσταση του νου πρέπει να παραμείνει για πάντα Ακατάληπτο. Ο χρόνος αυξάνει τη γνώση μας και η εξέλιξη αυξάνει την ικανότητα της γνώσης. Η μύηση, που επισπεύδει ουσιαστικά την εξέλιξη, προκαλεί την εμφάνιση καινούργιων ικανοτήτων την κατάλληλη εποχή και οδηγεί τη συνείδηση του μύστη σε συλλήψεις μακρινές, που βρίσκονται πέρα από τον ορίζοντα του ανθρώπινου μυαλού. Αυτές οι ιδέες αν και είναι καθαρά αντιληπτές από το μύστη με ένα διαφορετικό είδος συνείδησης, εντούτοις δεν μπορούν να μεταδοθούν σε κάποιον που δε γνωρίζει αυτό το είδος συνείδησης. Επιπλέον, μπορεί να τις διατυπώσει μόνο σε συμβολική μορφή. Όποιος νους έχει την εμπειρία αυτού του πλατύτερου είδους λειτουργίας, θα μπορέσει ίσως να τις μεταφράσει στη σφαίρα της συνειδητής σκέψης. Με αυτό τον τρόπο υπάρχουν στη φιλολογία της εσωτερικής επιστήμης διασκορπισμένες σπερματικές σκέψεις, όπως «Ο Θεός είναι πίεση» και «Το Κέτερ είναι το Μαλκούτ της Αρνητικής Ύπαρξης». Αυτές οι εικόνες, που το περιεχόμενό τους δεν ανήκει καν στη σφαίρα της δικής μας λογικής, είναι τα σπέρματα σκέψης που γονιμοποιούν το ωάριο της συγκεκριμένης αντίληψης. Από μόνα τους είναι ανίκανα να διατηρήσουν κάτι περισσότερο από μια φευγαλέα εικόνα στη συνείδηση, σαν μια αναλαμπή συνειδητοποίησης. Χωρίς αυτά, το ωάριο της φιλοσοφικής σκέψης θα παραμείνει αγονιμοποίητο. Γονιμοποιημένο από αυτά πάντως – αν και η ουσία τους απορροφιέται και χάνεται σε αυτή την ίδια την πράξη – πραγματοποιείται αύξηση μέσα στο άμορφο σπέρμα της σκέψης και τελικά, μετά την απαιτούμενη κυοφορία πέρα από το κατώφλι της συνείδησης, το μυαλό γεννά μια ιδέα.

14. Αν θέλουμε να πετύχουμε την καλύτερη δυνατή λειτουργία του νου, πρέπει να μάθουμε να αφήνουμε περιθώρια για αυτή την περίοδο της λανθάνουσας κατάστασης, αυτής της γονιμοποίησης και της κυοφορίας πέρα από το κατώφλι της συνείδησης. Οι επικλήσεις μιας μυητικής τελετής είναι έτσι σχεδιασμένες ώστε να προκαλέσουν αυτή τη γονιμοποιό επιρροή στη συνείδηση του υποψήφιου. Από εκεί βγαίνει το συμπέρασμα ότι οι Ατραποί του Δέντρου, που είναι τα στάδια φώτισης της ψυχής, συνδέονται στενά με το συμβολισμό της μυητικής διαδικασίας.

DION FORTUNE

Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΚΑΒΒΑΛΑ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΑΜΒΛΙΧΟΣ 1986