V.I.T.R.I.O.L. ΕΡΜΗΝΕΙΑ - Amélie André – Gedalge

Φαίνεται ότι το σύνολον των περικλειομένων εντός της ελλειπτικής αλύσεως περιβαλλομένης υπό του αιθέρος (συμβόλου του απείρου διαστήματος) και φερούσης αποφθεγματικώς την περίφημον εξήγησιν της λέξεως Βιτριόλιο(1) (Vitriol), παριστά τον Άνθρωπον (η «λέξις» της Σφιγγός) ή μάλλον το παρόν και το μέλλον του Ανθρώπου.

Προς τα κάτω συμβολίζεται ο «τετραδικός» άνθρωπος ζων εντός των «τριών» κόσμων ή πεδίων της Φύσεως και αποτελούν μετ' αυτών μιαν πρώτην «επτακτύν».

Συγχρόνως σχηματίζεται εν εξάγραμμον: τα 3 σύμβολα των «κόσμων» και τα 3 των «σωμάτων» του ανθρώπου αποτελούντων το έμβλημα του εξακτίνου αστέρος (ασπίδος του Δαυίδ) άνωθεν του οποίου εύρηται ο δακτύλιος, του οποίου θα αναζητήσωμεν αμέσως την σημασίαν.

Η σφαίρα με τους δύο αλληλοτεμνομένους μεγίστους κύκλους παριστά κατά πάσαν πιθανότητα την «φυσικήν ψυχήν», την ζωτικότητα, τον αιθερικόν κόσμον(2). Ο αστρικός κόσμος (ο αισθηματικός) θα αντεπροσωπεύετο διά της εστιγμένης σφαίρας, της οποίας η επιφάνεια υπενθυμίζει «το πτέρωμα του Ταώ», το ιερατικόν ένδυμα των ιεροφαντών της Ίσιδος και το του Αγίου Ιωάννου του Ραφαήλ. Τέλος ο νοητικός και πνευματικός κόσμος παρίσταται πιθανώς δια της σφαίρας της φερούσης το ανεστραμμένον Ταυ, το «σύμβολον του Χειράμ» (όσπερ βλέπει τις άνωθεν του βωμού του Viswakama, του Μεγάλου Αρχιτέκτονος εις τον άνδρα της Elora, εις τας Ινδίας) και της οποίας σφαίρας υπέρκειται το «σημείον της ζωής», ο Σταυρός. Είναι η καλουμένη «αυτοκρατορική σφαίρα», την οποίαν κρατά συχνότατα ο Χριστός, και την οποίαν φέρει ωσαύτως το σκήπτρον της Αυτοκράτειρας και του Αυτοκράτορος του Ταρώ.

Εις τους τρεις θυρεούς (ασπίδας;) συνηνωμένους μεταξύ των και προς τον ανώτερον δακτύλιον όστις τους συγκρατεί και παρασύρει προς τα άνω, βλέπω τα σύμβολα των σωμάτων, ή «οχημάτων» του ανθρωπίνου όντος του Εγω: το φυσικόν σώμα (θυρεός φέρων το επταπέταλον άνθος). Το αστρονοητικόν – πάθη και συγκεκριμένη, ζωική νοητικότης – (θυρεός περικλείων Λέοντα, όστις μοι φαίνεται παριστών τον τρομερόν «φύλακα του κατωφλίου»). Το νοητικοπνευματικόν – το αφηρημένον νοητικόν, λογική, σοφία το Buddi-manas των Ινδών (θυρεός μετά του δικεφάλου αετού). Ο ανώτερος δακτύλιος φαίνεται εικονίζων το απρόσωπον Άτμα, «το Μέγα Εγώ» των Ουπανισάδ, το Κέτερ, το «Στέμμα της Καββάλας». Συνδέει προς άλληλα τα ετεροειδή στοιχεία των οποίων καθίσταται πρόσκαιρα ο εκούσιος αιχμάλωτος. Είναι η αρχή Πουρούσα αιχμάλωτος της Πρακρίτι. Είναι ο Πάρσιφαλ του οποίου η απολύτρωσις επιτελείται αφ' ου λάβη συνείδησιν της ικανότητός του να διασώση τον πλησίον σου. Είναι η Θέλησις, η μόνη δυνατή να εξισορροπήση την Πνευματικότητα και την Συναισθηματικότητα (Έρως) και να σχηματίση μετ' αυτών (αφ' ου «εξαχνωθούν») τον «ζυγόν όστις εύρηται τοποθετημένος τον τόπον ο οποίος δεν υφίσταται» (Seplier Dzeniouta)(3).

Ταύτα, νομίζω, δύναταί τις να εύρη «επισκεπτόμενος το εσωτερικόν της γης», δηλαδή «λαξεύων τον ακατέργαστον λίθον» εκμανθάνων «να γνωρίζη τον εαυτόν του» ή «καθαίρων» τα μέταλλα με τον σκοπόν να επιτελέσει το «Αλχημικόν Μέγα Έργον» ή να μυηθή.

Τώρα ας ίδωμεν τι θέλει να παραστήση το ανώτερον τμήμα της προκειμένης συμβολικής Κλειδός. Είμαι της ιδέας ότι τούτο αναφέρεται εις τας λέξεις του επιγράμματος «Rectificando invenies occultum Lapidem» (καθαίρων θα ανακαλύψης την απόκρυφον Λίθον). Οι 7 πλανήται ανάλογοι προς τα επτά «πεδία» της Φύσεως, προς τας 7 «Ακτίνας» κ.λπ.) παρουσιάζονται ενταύθα. Οι πλανήται ούτοι δίδουν κατά πρώτον μίαν τριάδα: Ήλιος, Σελήνη, Ερμής παρισταμένην δι' ανεστραμμένου τριγώνου εισερχόμενον εντός τετραγώνου: Κρόνος, Άρης, Αφροδίτη (σύμβολον ανάλογον προς το σχήμα του περιζώματος του ετ:.). Μεταξύ των κεράτων (βοός;) του Ερμού ανυψούται μια Κύλιξ (η ιερά Κύλιξ του Γράαλ;) το «μοναδικόν δοχείον των φιλοσόφων» εντός του οποίου εκχέονται τα (δραστικά;) «ύδατα» τα προερχόμενα εκ του Ηλίου και της Σελήνης (ή εκ του αλκαέστ, του «γενικού διαλύτου»). Οι δύο ούτοι φωτοδόται κατέχουν εν προκειμένω θέσεις οίας παρουσιάζουν κατά το χειμερινόν ηλιοστάσιον, δηλαδή κατά την εποχήν όπου το παν αναγεννάται εν τη Φύσει. Ψυχολογικώς νομίζω ότι τούτο συμβολίζει την «δευτέραν γέννησιν», την αναγέννησιντης ανθρωπίνης ψυχής, εάν όχι την μύησιν αυτής, τουλάχιστον τον φωτισμόν της. Όπως ο βους και ο όνος διαθερμαίνουν δια της αναπνοής των, όπως η Μαρία και ο Ιωσήφ επαγρυπνούν επί της κοίτης του Θεανθρώπου, ούτως η Σελήνη και ο Ήλιος επιχέουσι την ζωήν. Πρόκειται ενταύθα περί της γεννήσεως (ή του σχηματισμού) του «Αζώθ» και του «υδραργύρου των φιλοσόφων» του οποίου τα δύο ρεύματα βαίνοντα εκ των αστέρων προς το κύπελλον και πιθανόν εκ του κυπέλλου τούτου εκ νέου αποστελλόμενα προς τους αστέρας, ομοιάζουν προς τα κέρατα ή το αστρονομικόν σύμβολον του Κριού και υπομιμνήσκουν την φράσιν του Σμαραγδίνου Πίνακος: «Θέλει ανέλθει από της Γης εις τον Ουρανόν και πάραυτα θέλει κατέλθει επί της Γης...» κ.τ.λ.

Ενταύθα ακόμη βλέπομεν από της μιας πλευράς τον Άρην και τον Κρόνον παν ό,τι συμβολίζει γνώσιν, δύναμιν, δραστηριότητα, θάρρος αλλά συγχρόνως βαναυσότητα, ξηρότητα, άπωσιν, εγωισμόν, από της άλλης όμως πλευράς με τον Δία και την Αφροδίτην, παν ό,τι παριστά έρωτα, έλξιν, αγαθότητα, αγνότητα, αλτρουισμόν, αλλά παραλλήλως αδυναμίαν, παθητικότητα κ.λπ. Εν τούτοις είναι άξιον ιδιαιτέρας προσοχής το εξής: αι δύο «χείρες της θεότητος» εξερχόμεναι των νεφών δια να υποδείξουν την Αφροδίτην και τον Κρόνον, φαίνεται να μας δηλούν δια τούτου την Ενότητα εν παντί. Είναι ως εάν ήθελον να διαψεύσουν θετικώς την ύπαρξιν του απολύτου κακού, υπενθυμίζουσαι ημίν την αρχήν του Σμαραγδίνου Πίνακος: «Το προς τα κάτω αναλογεί τω προς τα άνω» κ.λπ. «προς επιτέλεσιν των θαυμασίων του ενός και μόνον πράγματος». Το Παν συντελεί εις την παραγωγήν του Μεγάλου Έργου, σκοπού της εξελίξεως, της ενοποιήσεως, της μυήσεως.

Επί του σημείου τούτου εύρηται, κατά την γνώμην μου, το μέγα μάθημα το οποίον μας δίδει η ερμητική αύτη σελίς. Το ίδιον πράγμα υπονοούν και οι αινιγματικοί λόγοι του Μεφιστοφελή εις τον Φάουστ λέγοντος: «Είμαι τμήμα της δυνάμεως της κακοβούλου μεν αλλ' αγαθοεργού». Μόνον το αγαθόν υπάρχει, το κακόν δεν είναι ειμή η πρόσκαιρος παραποίησις αυτού, τελικώς δε πέπρωται το αγαθόν, το καλόν και το ωραίον να θριαμβεύσουν εις την επιτέλεσιν «των θαυμάσίων του ενός μόνου πράγματος».

Μήπως θέλομεν να είπωμεν δια τούτων ότι το σχετικόν κακόν επίσης δεν υπάρχει; ότι δεν υπάρχει λόγος να το αποφεύγωμεν μετά συνέσεως όταν το συναντώμεν; Όλως αντιστρόφως, οφείλομεν να το καταπολεμώμεν παντί σθένει. Είμεθα ενταύθα δια να πραγματοποιήσωμεν το αραβικόν ρητόν το οποίον θέτει το Κοράνιον εις τα χείλη του Δημιουργού λέγοντος προς τον πρωτόπλαστον Αδάμ: «Άνθρωπε έσο Ωκεανός αγαθότητος!». Αλλά και αν απεπλανώμεθα και επράττωμεν το κακόν, δεν θα απέκτα τούτο οπωσδήποτε την αιωνιότητα. Φθείρει αυτό εαυτό. Ο εγωισμός δεν έχει ισχυρότερον εχθρόν από το «Εγώ». Ο νόμος του αιτιατού απαλείφει κάθε σφάλμα βοηθεία του αλανθάστου «παιδαγωγικού μέσου»: του πόνου. Ο νόμος του Κάρμα, όστις καθιστά ημάς αυτούς συγχρόνως κριτάς και δημίους των εκτροπών μας είναι η προσωποποίησις της δικαιοσύνης (γκεμπουρά). Εξισορροπών μετά σοφίας την ευσπλαχνίαν (χαίζεδ) και, τελικώς, αφ' ου καταστρέψη, διαλύση κάθε ακαθαρσίαν και αγάγη εις την τελειότητα την «ύλην του Έργου», την «εξαχνίζει» την εκλεπτύνει, την αιθεροποιεί, εξάγει εκ ταύτης το «Αζώθ» τέλος του Μεγάλου Έργου και επιτρέπει εις τον Νόμον της Παγκοσμίου Αγάπης να βασιλεύση μόνη επί του «Ενός Πράγματος».

__________________

1.Visita – Interiora – Terae – Recificando – Invenies – Occultum – Lapidem. (Επισκέφθητι τα εσώτερα της γης, και εκεί καθαίρων θα ανακαλύψης την απόκρυφον Λίθον). (Σ.Μ.)

2.Βλ.Osw. Wirth: Le Symbolisme Hermetique, Paris 1910 (Σ.Σ.) Λόγω της παραστάσεως επί της εν λόγω σφαίρας του Ισημερινού και του Μεγίστου Μεσημβρινού κύκλου, είμεθα της γνώμης ότι το προκείμενον σύμβολον μάλλον τον «ορατόν κόσμον», το «φυσικόν πεδίον» ίσως μετά του αιθερικού τοιούτου συμβολίζει (Σ.Μ.)

3.Βλ. Alb. Jounet: La Clef dy Sohar, Paris 1909.

Από το βιβλίο:

ΣΜΑΡΑΓΔΙΝΟΣ ΠΙΝΑΞ ΕΡΜΟΥ ΤΡΙΣΜΕΓΙΣΤΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΣΤΑΓΩΓΙΑ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ ΠΕΤΡΟΣ ΓΡΑΒΙΓΓΕΡ

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΣΦΙΓΓΟΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΜΕΛΗ 1998