Το τέλος του κράτους των νιζαρί αποδεικνύει από πολλές πλευρές με θλιβερό τρόπο την πανταχού παρούσα πραγματικότητα της αχρήστευσης της δημιουργικότητας και της συνεχούς εκτόπισης του επαναστατικού ζήλου και του πατριωτικού ιδεαλισμού από τη μυλόπετρα του Μολώχ της κοσμικής αδιαφορίας*. Μια εύγλωττη σύγχρονη παιδική ιστορία, Ιστορία Χωρίς Τέλος του Μίχαελ Έντε, περιγράφει έναν φανταστικό κόσμο που απειλείται από μια θανάσιμη δύναμη η οποία ονομάζεται “Τίποτε” και η οποία θα καταστρέψει αναπόφευκτα τον κόσμο, εκτός αν οι άνθρωποι φανούν αρκετά θαρραλέοι ώστε να κατανοήσουν τα όνειρά τους. Από τον Χασάν-ι-Σαμπάχ που άρπαξε το σπαθί της σιιτικής καθαρότητας ενάντια στον θρασύ σφετερισμό των στρατιωτικών που κατέλυσαν το φατιμιδικό ιμαμάτο, μέχρι τη διακήρυξη του Τόμας Τζέφερσον για τη θεόσταλτη ανωτερότητα του ατόμου απέναντι στις αξιώσεις του Βρετανού μονάρχη – μακάρι να εμφανίζονται παντοτινά οραματιστές για να κρατούν ζωντανή τη φλόγα του ανθρώπινου πνεύματος.
Μολονότι οι Ασασίνοι χαρακτηρίστηκαν ως η πρώτη συμμορία τρομοκρατών του κόσμου, οι μέθοδοί τους ήταν πολύ διαφορετικές από εκείνες των σημερινών καμικάζι με την αδιάκριτη χρήση βομβών. Η μαχητική παράδοση του ισλάμ συχνά δικαιολογεί τον φόνο, όπως και οι ιερές γραφές πολλών παγκόσμιων θρησκειών – από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη μέχρι την ινδουιστική Μπαγκαβάντ Γκιτά. Η ισλαμική έννοια του τζιχάντ ή ιερού πολέμου ισχύει εξίσου εναντίον των μουσουλμάνων σφετεριστών του Θείου Νόμου όπως και εναντίον των μη μουσουλμάνων απίστων. Οι Ασασίνοι μέσω της πρακτικής τους υπηρέτησαν την ευρύτερη δόξα του Θεού.
Οι Ευρωπαίοι ερευνητές που ασχολήθηκαν με τα ζητήματα της Ανατολής του δέκατου ένατου αιώνα, όπως ο Γιόζεφ φον Χάμερ-Πουργκσταλ (ο πρώτος γνωστός Ευρωπαίος χρονικογράφος των Ασασίνων), πολλοί ιστορικοί ύστερα από αυτόν, ακόμη ως δολοφόνος και περιγράφεται ως απεχθής εγκληματίας, ενώ τα στοιχεία δείχνουν ότι ήταν υπεύθυνος για κάπου πενήντα επιλεγμένες πολιτικές δολοφονίες σε μια περίοδο ηγεσίας άνω των τριάντα πέντε χρόνων. Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, την ίδια ιστορική εποχή οι Μογγόλοι σφαγίασαν ογδόντα χιλιάδες ισμαηλίτες άνδρες, γυναίκες και παιδιά σ' ένα και μόνο απόγευμα στο Κουχιστάν.
Οι Ισμαηλίτες ήταν φορείς νέων ιδεών, που επέκτειναν το μοντέλο της ιεραρχικής αποκρυφιστικής μυστικής εταιρείας τους (το οποίο συνίστατο σε θρησκευτική ιδεολογία, κρυμμένη σοφία, ειδικούς δεσμούς αφοσίωσης και περίπλοκες τελετουργικές διαδικασίες) και το κατηύθυναν εναντίον της κατεστημένης θρησκευτικής και πολιτικής παγκόσμιας τάξης του σουνιτικού ισλάμ. Ήταν θρησκευτικοί επαναστάτες, πραγματικά ανατρεπτικοί και συνωμότες, πάνω στους μυστικούς ψιθύρους των οποίων πράγματι υψώθηκαν και γκρεμίστηκαν βασίλεια. Για περισσότερο από ενάμισι αιώνα οι Ασασίνοι κατάφεραν να αλλάξουν τα δεδομένα του κατατρεγμού και της αδυναμίας που χαρακτηρίζει τη σιιτική εμπειρία στο ισλάμ.
Στην ευρωπαϊκή κουλτούρα το Τάγμα των Ασασίνων είχε την αντιστοιχία του στους Ναΐτες Ιππότες. Οι Ναΐτες ήταν δομημένοι με παρόμοιο ιεραρχικό τρόπο. Ο λόγος της ύπαρξής τους συνεπαγόταν επίσης ένοπλη πάλη στο όνομα των υψηλότερων θρησκευτικών φιλοδοξιών. Μια πλούσια παράδοση ιστορικών εικασιών υποστηρίζει ότι η επαφή με τα περίπλοκα θρησκευτικά διδάγματα του Τάγματος των Ασασίνων ήταν μια από τις πρώτες επιρροές στην εξέλιξη της μυστικής αίρεσης των Ναϊτών, η οποία λέγεται ότι οδήγησε τους Ναΐτες Ιππότες, πολύ μακριά από τις χριστιανικές ρίζες τους. Όπως πρέπει να έγινε σαφές από αυτή τη ματιά που ρίξαμε στους Ασασίνους, στους Αγίους Τόπους υπήρχε μεγάλη τεκμηριωμένη ιστορική επαφή ανάμεσα στους Ναΐτες και στους Ασασίνους. Πολλοί πιστεύουν ότι τα θρησκευτικά ιδανικά που επέστρεψαν στην Ευρώπη με τους σταυροφόρους αποτέλεσαν τη βάση για την ευρωπαϊκή αναγέννηση του αποκρυφισμού, που συνεχίζεται μέχρι τις ημέρες μας. Έτσι, το χέρι του Χασάν-ι-Σαμπάχ φαίνεται να απλώνεται πολύ πιο μακριά από τα όρια των περσικών και συριακών βουνών και πολύ πιο πέρα από τα πρώτα χρόνια της πρώτης χιλιετίας.
_____________
*Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι ο Χασάν-ι-Σαμπάχ συχνά χαρακτηριζόταν ως ένας ανελέητος θρησκευτικός ηγέτης, που αν είχε καταφέρει να επιβάλει τις ιδέες του, θα οδηγούσε τη θρησκευτική πίστη στα σκοτεινά μονοπάτια μιας μυστικής οργάνωσης.
JAMES WASSERMAN
ΝΑΪΤΕΣ ΚΑΙ ΑΣΑΣΙΝΟΙ
Οι στρατιές του Θεού
Μετάφραση Τιτίνα Σπερελάκη
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΝΑΛΙΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου