ΤΟ ΞΙΦΟΣ ΤΟΥ ΙΣΛΑΜ (ΣΑΪΟΥΦ ΟΥΛ ΙΣΛΑΜ) – RENE GUENON

Οι άνθρωποι της Δύσεως θεωρούν συνήθως τον Ισλαμισμόν ως παράδοσιν καθαρώς πολεμικήν και λόγω της αιτίας ταύτης όταν προκύπτη ζήτημα σχετιζόμενον ειδικώς με την ρομφαίαν ή με το ξίφος (ες-σαϊούφ) εκλαμβάνουν την λέξιν ταύτην υπό την στενωτάτην και την κατά γράμμα έννοιαν αυτής και μάλιστα χωρίς να σκέπτωνται ποτέ μη τυχόν εις την πραγματικότητα εντός της εννοίας ταύτης περιέχεται και έτερον τι. Ασυζητητεί πάντως ο Ισλαμισμός έχει και την μαχητικήν του πλευράν, η οποία όμως πολύ απέχει από το να είναι το ιδιαίτερον χαρακτηριστικόν αυτού διότι κάλλιστα συναντάται και εις τας περισσοτέρας των λοιπών παραδόσεων, συμπεριλαμβανομένου και του Χριστιανισμού. Χωρίς μάλιστα να υπενθυμίσωμεν ότι αυτός ούτος ο Χριστός είπε: «ουκ ήλθον βαλείν ειρήνην αλλά μάχαιραν». (Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον Σεφ. ΙΙ εδ. 35) λόγον όστις εν τέλει είναι δυνατόν να εκληφθή και υπό την πλέον στρεβλήν έννοιαν αυτού, είναι άξιον παρατηρήσεως ότι, καθώς βλέπωμεν εκ της ιστορίας, ο Χριστιανισμός κατά τον μεσαίωνα δηλαδή εις την εποχήν κατά την οποίαν εφηρμόζετο ενεργώς επί των κοινωνικών καθεστώτων έδωσε τρανοτάτας αποδείξεις περί αυτού του πράγματος. Και αυτή επίσης η Ινδουιστική παράδοσις, η οποία ασφαλώς δεν είναι δυνατόν να θεωρηθή ως μαχητική, υπαρχούσης μάλιστα γενικής τάσεως όπως αποδίδεται εις αυτήν μομφή ως αποδιδούσης ελαχίστην σημασίαν εις την πράξιν. Έχει παρ' όλον τούτο και την μαχητικήν κατόπιν αυτής, ως είναι δυνατόν να διαπιστωθή το τοιούτον εκ του κειμένου της Βαχαβάτ-Γκιτά. Εάν δεν έχη τις αποτυφλωθή από μερικάς προλήψεις, είναι εύκολον να εννοήση ότι τούτο συμβαίνει διότι εις την περιοχήν των σχετιζομένων με την κοινωνίαν, ο πόλεμος εφ' όσον στρέφεται κατά των διαταρασσόντων την τάξιν επί τω σκοπώ να επαναφέρη αυτούς εις αυτήν, αποτελεί νόμιμον ενέργειαν, η οποία κατά βάθος είναι μια μορφή της λειτουργίας της «δικαιοσύνης», νοουμένης υπό την ευρυτάτην αυτής έννοιαν. Παρ' όλα ταύτα όμως, το πράγμα τούτο αποτελεί την πλέον εξωτερικήν άποψιν των πραγμάτων και επομένως την ολιγώτερον ουσιαστικήν από της απόψεως της Παραδόσεως, και προσδίδοντος εις τον πόλεμον, νοούμενον κατά τον ανωτέρω τρόπον, την νομιμότητα αυτού, όντος το ότι συμβολίζει, την πάλην την οποίαν πρέπει να διεξαγάγη ο άνθρωπος, κατά των εχθρών τους οποίους φέρει εντός εαυτού, δηλαδή εναντίων όλων των στοιχείων τα οποία εντός του ιδίου του εαυτού του αντιτίθενται, εις την τάξιν και εις την ενότητα. Εν τέλει και κατά τας δύο περιπτώσεις, δηλαδή είτε όταν πρόκειται περί της κοινωνικής και εξωτερικής τάξεως, είτε περί της εσωτερικής και πνευματικής, ο πόλεμος και εις τας δύο περιπτώσεις πρέπει ν' αποβλέπη εις την αποκατάστασιν της ισορροπίας και της αρμονίας (δια τον λόγον τούτον σχετίζεται, πάντοτε με την «δικαιοσύνην»). Τούτο εν εσχάτη αναλύσει σημαίνει ότι η κανονική κατάληξις αυτού, ήτις αποτελεί και τον μοναδικόν λόγον της υπάρξεως αυτού, είναι η ειρήνη (εσ-σαλάμ), η οποία εις την πραγματικότητα δεν είναι δυνατόν να επιτευχθή ειμή μόνον διατης εις την θείαν βούλησιν (ελ-ισλάμ) υποταγής, ήτις τοποθετεί έκαστον στοιχείον εις την αρμόζουσαν εις αυτό θέσιν δια να συγκλίνουν τα πάντα συνειδητώς εις την πραγματοποίησιν του ενός και μοναδικού σχεδίου, μη υπαρχούσης ανάγκης ν' αναφέρωμεν κατά πόσον εις την Αραβικήν γλώσσαν οι δύο όροι «ελ-ισλάμ» και «εσ-σαλάμ» συγγενεύουν μεταξύ αυτών.

Εις την ισλαμικήν παράδοσιν οι δύο ούτοι σκοποί του πολέμου και η πραγματική μεταξύ αυτών σχέσις εκφράζονται κατά τον πλέον δυνατώς σαφή τρόπον εις το εξής «χαδίτ» (λόγιον) του Προφήτου, το οποίον εξέφερε κατά την επιστροφήν εκ μιας νικηφόρου εκστρατείας κατά των εξωτερικών εχθρών, έχοντος ούτω: «Επιστρέφομεν από τον μικρόν ιερόν πόλεμον εις τον μέγαν ιερόν πόλεμον» (Ραγιανά μιν ελ τζιχατίλ – άσγκαρ, ιλά λ' τζιχατίλ ακμπάρ). Εάν ο εξωτερικός πόλεμος, νοούμενος κατ' αυτόν τον τρόπον, είναι ο «μικρός ιερός πόλεμος» (τζιχατίλ άσγκαρ)(1) του εσωτερικού πολέμου όντος του «μεγάλου ιερού πολέμου» (Τζιχατίλ άκμπαρ), τούτο σημαίνει ότι ο πρώτος εν σχέσει προς τον τελευταίον, έχει δευτερεύουσαν σημασίαν ων απλώς και μόνον μια υποπίπτουσα εις τας αισθήσεις εικών αυτού. Επομένως είναι αυτονόητον ότι υπ' αυτάς τας συνθήκας παν το χρησιμεύον εις τον εξωτερικόν πόλεμον δύναται να θεωρηθή ως σύμβολον μιας λειτουργίας σχετιζομένης με τον εσωτερικόν πόλεμον(2) και ειδικώς μάλιστα ότι τοιούτον τι συμβαίνει προκειμένου του ξίφους.

Οι μη γνωρίζοντες την σημασίαν ταύτην, και μάλιστα οι αγνοούντες το «χάδιτ» (λόγιον) το οποίον ανεφέραμεν ανωτέρω, θα ηδύναντο να παρατηρήσουν τουλάχιστον, σχετικώς με την άποψιν ταύτην ότι κατά την διάρκειαν του κηρύγματος, ο «κιατίμπ», του οποίου το λειτούργημα δεν έχει τι το πολεμικόν, υπό την κοινήν σημασίαν της λέξεως τάυτης, κρατεί εις την χείρα του ξίφος και ότι τούτο εις την περίστασιν ταύτην δεν είναι δυνατόν να είναι άλλο τι ειμή μόνον σύμβολον, χωρίς μάλιστα να ληφθούν υπ' όψιν ότι συνήθως το ξίφος τούτο είναι ξύλινον, πράγμα το οποίον καταφανώς καθιστά τούτο εντελώς ακατάλληλον προς πολεμικήν χρήσιν, γενομένου ούτω πλέον εκδηλου του συμβολικού αυτού χαρακτήρος.

Το ξίφος σχετίζεται με τον παραδοσιακόν συμβολισμόν από πολύ παλαιάς εποχάς και εις τας Ινδίας είναι εκ των αντικειμένων άτινα έχουν θέσιν κατά την βεδικήν θυσίαν, του ξίφους (σπλάχγια), του πασσάλου της θυσίας, του άρματος (ή μάλλον του άξονος των τροχών όστις αποτελεί και το κύριον αυτού μέρος) και του βέλους φημολογουμένου ως γεννηθέντων από το «βάζρα» ή τον κεραυνόν του «Ίνδρα». Όταν ο Ίνδρα εξηκόντισε τον κεραυνόν κατά του Βρίτρα, ο κεραυνός ούτος έλαβε τέσσαρας μορφάς... οι Βραχμάνοι χρησιμοποιούν τας δύο εκ των μορφών τούτων και οι Ξατρίγιας τας άλλας δύο κατά την μάχην(3)... όταν ο θύτης καταφέρει το ξύλινον ξίφος θεωρείται ως εκσφενδονίζων τον κεραυνόν κατά του εχθρού(4), της σχέσεως του ξίφους κατά του «βάζρα» ληπτέας όλως ιδιαιτέρως υπ' όψιν εν συσχετισμώ με τα περαιτέρω εκτεθησόμενα. Επί τη ευκαιρία προσθέτομεν ότι το ξίφος πολλάκις εξομοιούται με την αστραπήν ή θεωρείται ως προελθόν εξ αυτής(5), πράγμα παριστώμενον αισθητώς υπό την πολύ γνωστήν μορφήν της πυρίνης ρομφαίας, ανεξαρτήτως από τας άλλας σημασίας τας οποίας δύναται συγχρόνως να έχη αύτη, διότι πρέπει να γίνη κατανοητόν ότι παν αληθές σύμβολον, ως επί το πλείστον, περιέχει πολλάς εννοίας, αι οποίαι ουδόλως αποκλείουσαι η μία την άλλην και μη αντιφάσκουσαι μεταξύ αυτών, εναρμονίζονται μεταξύ των και αλληλοσυμπληρούνται.

Επανερχόμενοι εις το ξίφος του «Κιατίμπ», λέγομεν ότι αντί παντός άλλου συμβολίζει την δύναμιν του λόγου, πράγμα το οποίον δέον ευθύς αμέσως αν γίνη κατανοητόν, προ πάντων δε διότι αύτη παρουσιάζεται ως μια από τας σημασίας αι οποίαι γενικώς αποδίδονται εις το ξίφος, μη ούσα εντελώς ξένη εις την χριστιανικήν παράδοσιν, καθώς δεικνύουν σαφώς τούτο τα εξής χωρία της Αποκαλύψεως: «έχων χειρί αυτού αστέρας επτά και εκ του στόματος αυτού ρομφαία δίστομος οξεία εκπορευομένη και η όψις αυτού ως ο ήλιος, φαίνει εν τη δυνάμει αυτού(6)» (Αποκάλυψις Κεφ. Α', εδ. 16)... «και εκ του στόματος αυτού(7) εκπορεύεται ρομφαία οξεία ίνα εν αυτή πατάσση τα έθνη...» (Αποκάλυψις Κεφ. ΙΘ' εδ. 15). Το εκ του στόματος εξερχόμενον ξίφος, προφανώς δεν είναι δυνατόν να έχη άλλην πλην της ανωτέρω σημασίαν τοσούτον δε μάλλον, καθ' όσον τον τρόπον εις τα χωρία ταύτα της Αποκαλύψεως είναι αυτός ούτος ο Λόγος η μία εκ των εκδηλώσεων Αυτού, της διστόμου ρομφαίας συμβολιζούσης την δημιουργικήν αλλά και καταστροφική δύναμιν του Λόγου, του συμβολισμού τούτου επαναφέροντος ημάς ακριβώς εις το «Βάζρα(8)», το οποίον πράγματι συμβολίζει μίαν δύναμιν, η οποία αν και κατά την ουσίαν αυτής είναι ενιαία, εκδηλώνεται υπό δύο, κατά το φαινόμενον, αντιθέτους όψεις, αι οποίαι όμως εις την πραγματικότητα αλληλοσυμπληρούνται, των δύο όψεων αίτινες συμβολίζονται από τα δύο στόματα του ξίφους συμβολιζομένων ενταύθα υπό των δύο αιχμών του «Βάζρα». Ο συμβολισμός ούτος ισχύει εξ άλλου και δια το σύνολον των κοσμικών δυνάμεων, της εφαρμογής αυτού ήτις έγινε προκειμένου του λόγου, αποτελούσης μόνον μίαν ειδικήν περίπτωσιν, η οποία όμως, εξ αιτίας της εννοίας την οποίαν έχει εις την παράδοσιν ο Λόγος και τα εκ της εννοίας ταύτης προερχόμενα, δύναται και η ιδία να θεωρηθή ως συμβολίζουσα εν τω συνόλω αυτών και όλας τας άλλας δυνατάς εφαρμογάς αυτών.

Το ξίφος δεν εξομοιούται συμβολικώς μόνον με τον κεραυνόν αλλά καθ' ον τρόπον και το βέλος, εξομοιούται και με την ηλιακήν ακτίνα, εις τούτο καταφανώς αναγομένου του ότι εις το πρώτον εκ των δύο χωρίων της Αποκαλύψεως, τα οποία παρεθέσαμεν ανωτέρω, το πρόσωπον εκείνου εκ του στόματος του οποίου εξέρχεται η ρομφαία «φαίνει ως ο ήλιος εν τη δυνάμει αυτού». Είναι εξ άλλου εύκολον, συμφώνως προς την άποψιν ταύτην, να κάμωμεν σύγκρισιν μεταξύ του Απόλλωνος, όστις φονεύει τον όφιν Πύθωνα με τα βέλη του, και του Ίνδρα, ο οποίος φονεύει, τον δράκοντα Βρίτα με το «Βάζρα», της συγκρίσεως ταύτης μη επιτρεπούσης ουδεμίαν αμφιβολίαν περί του ισοδυνάμου των δύο τούτων όψεων του συμβολισμού των όπλων, αι οποίαι γενικώς είναι δύο διαφορετικαί μορφαί εκφράσεως ενός και του αυτού πράγματος(9). Δέον εξ άλλου να ληφθή υπ' όψιν ότι τα περισσότερα εκ των συμβολικών όπλων, συγκεκριμέωνς δε το ξίφος και η λόγχη, συμβολίζουν συχνάκις τον «Άξονα του Κόσμου». Εις την περίπτωσιν όμως ταύτην πρόκειται περί «πολικού» συμβολισμού και όχι περί «ηλιακού» αλλά παρ' όλον ότι αι δύο αύται απόψεις ουδέποτε πρέπει να συγχέωνται, πρέπει να ληφθή υπ' όψιν ότι έχουν μεταξύ αυτών μερικάς αναλογίας, αι οποίαι επιτρέπουν να γίνεται εκείνο το οποίον θα ηδυνάμεθα να αποκαλέσωμεν «μεταφοράν» από την μίαν εις την άλλην, δεδομένου ότι ενίοτε και ο ίδιος ο άξων ταυτίζεται με «ηλιακήν ακτίνα(10)». Εις την αξωνικήν αυτήν έννοιαν οι δύο ενάντιοι αιχμαί του «βάζρα» σχετίζονται με την διττότητα των πόλων, οι οποίοι θεωρούνται ότι είναι τα δύο άκρα του κοντού, ενώ προκειμένων των αμφιστόμων όπλων, η διττότης η οποία συμβολίζεται με αυτήν ταύτην την διεύθυνσιν του άξονος, αναφέρεται κατά τον πλέον άμεσον τρόπον εις τα δύο αντίστροφα ρεύματα της κοσμικής δυνάμεως, τα οποία παριστάνονται και δι' άλλων συμβόλων ως, παραδείγματος χάριν, δια των δύο όφρων του κηρυκείου. Επειδή όμως και τα δύο αυτά ρεύματα σχετίζονται και τα ίδια με τους δύο πόλους και με τα δύο ημισφαίρια, δυνάμεθα εξ αυτού να αντιληφθώμεν, παρά την φαινομενικήν διαφορά των, ότι αι δύο αύται παραστάσεις εις την πραγματικότητα εντός της ουσιαστικής αυτών σημασίας(11).

Ο «αξωνικός» συμβολισμός υπενθυμίζει την ιδέαν της εναρμονίσεως θεωρουμένης ως σκοπού του «ιεροπολέμου» με τας δύο αυτού όψεις, την εσωτερικήν και την εξωτερικήν διότι ο άξων είναι το μέρος εις το οποίον όλαι αι αντιθέσεις συμφιλιώνονται και εξαλείφονται, ή με άλλας λέξεις ότι ο άξων είναι το μέρος της πλήρους ισορροπίας, το οποίον η παράδοσις της Άπω Ανατολής θεωρεί ως το «μη μεταβαλλόμενον μέσον(12)». Ούτω το ξίφος θεωρούμενον υπό την αναλογίαν ταύτην, ήτις πράγματι ανταποκρίνεται εις την πλέον βαθείαν άποψιν, δεν συμβολίζει μόνον το μέσον, ως θα ηδύνατο τις να νομίση εάν θα καθηλούτο επί της πλέον εμφανούς σημασίας αυτού, αλλά και τον δι' αυτού επιδιωκόμενον σκοπόν και ούτως ειπείν, συνθέτει αμφότερα εντός της ολοκληρωμένης έννοιας αυτού.

Εις την παρούσαν διατριβήν συνεκεντρώσαμεν μερικάς παρατηρήσεις σχετιζομένας με το θέμα αυτής, αι οποίαι είναι δυνατόν να γίνουν αφορμή και πολλών άλλων αναπτύξεων. Νομίζομεν όμως ότι με τον τρόπον καθ' ον εξετέθησαν, δεικνύουν αρκετά είτε όταν πρόκειται περί του Ισλάμ Ισλαμισμού, είτε όταν πρόκειται και περί πάσης άλλης μορφής προερχομένης εκ της παραδόσεως ότι απέχουν πολύ από την αλήθειαν εκείνοι οι οποίοι έχουν την αξίωσιν να αποδίδουν εις το ξίφος έννοιαν σχετιζομένην μόνον με «υλικά» πράγματα.

___________________

1.Είναι ευνόητον ότι ο πόλεμος είναι ιερός μόνον εφ' όσον προέρχεται από αίτια σχετιζόμενα με την παράδοσιν, καθ' όσον εις πάσαν άλλην περίπτωσιν, ο πόλεμος λέγεται «χαρμπ» και όχι «τζιχάντ».

2.Είναι επόμενον ότι τούτο δεν είναι δυνατόν να εφαρμοσθή εις τα όπλα με τα οποία διεξάγονται οι νεώτεροι πόλεμοι εξ αιτίας του χαρακτηριστικού της «μηχανής» το οποίο έχουν και το οποίον είναι ασυμβίβαστον με πάντα αληθή συμβολισμόν. Δια παραπλήσιαν αιτίαν τα εις εξυπηρέτησιν μηχανών υπαγόμενα επαγγέλματα δεν είναι δυνατόν να χρησιμεύσουν ως βάσις δια την ανάπτυξιν πνευματικών πραγμάτων.

3.Τα λειτουργήματα των Βραχμάνων και των Ξατρίγιας είναι δυνατόν να θεωρηθούν ως αντιστοιχούντα εις τον εσωτερικόν και εξωτερικόν πόλεμον ή, κατά την ισλαμικήν ορολογίαν, εις τον «Μέγα ιερόν πόλεμον» και εις τον «Μικρόν ιερόν πόλεμον».

4.Σαταπάθα Βραχμάνα – Κεφ. 1, 2 και 4.

5.Συγκεκριμένως εις την Ιαπωνίαν κατά την Σιντοϊστικήν παράδοσιν το ξίφος κατάγεται από μίαν αστραπήν – αρχέτυπον, της οποίας είναι «απόγονον ή υποκατάστατον».

6.Παρατηρούμεν ότι ενταύθα υπάρχει και ο πολικός συμβολισμός (οι επτά αστέρες της Μεγάλης Άρκτου ή του «Σάπτα-Ρίκσα» της Ινδουιστικής παραδόσεως) καθώς και ο ηλιακός συμβολισμός, τον οποίον θα εύρωμεν να σχετίζεται με την εντός της παραδόσεως σημασίαν του ξίφους.

7.Πρόκειται περί του ιππεύοντος τον λευκόν ίππον, τον «Κάλκι – Αβατάρα» της Ινδουιστικής παραδόσεως.

8.Υπενθυμίζομεν συγκεκριμένως το Αιγαιατικόν και Κρητικόν σύμβολον του αμφίστομου πελέκεως, ειδικώς δε το ότι ο πέλεκυς είναι σύμβολον του κεραυνού και επομένως απολύτως ισοδύναμον με το «βάζρα».

9.Καθώς ο κεραυνός, ούτω και η ακτίς του ηλίου θεωρείται και ως ζωοποιός και ως καταστροφική, αναλόγως προς τας περιστάσεις. Ομοίως η λόγχη του Αχιλλέως καθώς και η υπάρχουσα εις τον θρύλον του Αγίου Γκράαλ έχουσαι διπλήν δύναμιν εχρησιμοποιούντο εις δύο διαφόρους περιπτώσεις ήτοι και δια να προξενούν πληγάς και δια να θεραπεύουν τοιαύτας.

10.Μη όντος δυνατού να είπωμεν περισσότερα επ' αυτού του θέματος παραθέτομεν ως υπόδειγμα τουλάχιστον της συγκρίσεως των δύο τούτων απόψεων τον ελληνικόν συμβολισμόν του Υπερβορείου Απόλλωνος.

11.Κατά τινας ιστορικούς, οι Σκύθαι παρίστανον την θεότητα δια ξίφους εμπεπηγμένον εις την γην επί κορυφής γηλόφου, ο οποίος εθεωρείτο ως μικρογραφία όρους. Ενταύθα ευρίσκομεν ηνωμένα δύο παραδοσιακά σύμβολα του «Άξονος του Κόσμου».

12.Το αυτό πράγμα παριστάνει επίσης το ξίφος όταν είναι τοποθετημένον καθέτως ως δείκτης ζυγού, ο οποίος εν τω συνόλω του αποτελεί τα συμβολικά κατηγορήματα της Δικαιοσύνης.

ΠΕΤΡΟΣ ΓΡΑΒΙΓΓΕΡ

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΣΦΙΓΓΟΣ 031 – 032

RENE GUENON

Ο ΙΣΛΑΜΙΚΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΣΜΟΣ

ΤΟ ΞΙΦΟΣ ΤΟΥ ΙΣΛΑΜ

Η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΜΕΛΗ