.

Όποιος φοβάται τον θάνατο είναι ήδη νεκρός.
Όποιος θέλει για μια στιγμή η ζωή του να ανήκει μόνο σ' αυτόν, που θέλει για μια στιγμή να είναι πεπεισμένος για όσα κάνει, πρέπει να αδράξει το παρόν.
Πρέπει να αντιμετωπίζει τα πάντα στο παρόν ως τελικά, σαν να ήταν βέβαιο ότι θα ακολουθήσει αμέσως ο θάνατος.
Και πρέπει μετά στο σκοτάδι να δημιουργήσει ζωή. Ζωή μέσα από τον εαυτό του.
Carlo Michelstaedter, La Persuasione e la Rettorica

Πέμπτη 10 Μαρτίου 2011

Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ (ΚΑΜΠΑΛΑ) – ΖΕΒ ΜΠΕΝ ΣΙΜΟΝ-ΧΑΛΕΒΙ



Σε κάθε θρησκεία υπάρχουν πάντα δύο όψεις: η φανερή και η κρυμμένη. Η φανερή όψη παρατηρείται στα κτίρια των ναών, στους ιερείς, στα τυπικά και στα ιερά γραπα κείμενα, που έχουν σκοπό να επηρεάσουν βαθιά τους ανθρώπους, δίνοντάς τους την έννοια μιας ανώτερης Δύναμης, έναν κώδικα Ηθικής και καλές συνήθειες, μέσα στο βίαιο κόσμο που ζούμε. Πολλές φορές φυσικά, η ιεροσύνη επηρεάζεται από τους κοσμικούς τρόπους, η αυθεντία της φθείρεται και μετατρέπεται σε δυνάστη της ψυχής και του σώματος. Τέτοια όμως φαινόμενα υπόκεινται στους νόμους της κοσμικής δικαιοσύνης και το κακό αυτό καταστρέφεται. Κάθε θρησκεία έχει περάσει από τα στάδια αυτά που χαρακτηρίζουν την τελευταία φάση της παρακμής, προτού μια καινούργια ώθηση δώσει στην παράδοση καινούργια ζωή.
Η καινούργια ώθηση ξεκινά πάντα από την απόκρυφη όψη της θρησκείας, που πολύ συχνά αντιπροσωπεύεται από ένα και μόνο άτομο, ή από μια ομάδα ατόμων. Το φως, που κάποτε φώτιζε τη Διδασκαλία, επιστρέφει πάλι, για να ικανοποιήσει τις ανάγκες μιας γενιάς, που δεν μπορεί να αποδεχτεί πια την αντίληψη των γονιών της για την παράδοση. Και η διαδικασία αυτή πρέπει να συνεχίζεται διαρκώς, για να διατηρείται η ζωή μιας θρησκείας. Αλλιώς, η εσωτερική σημασία εξασθενίζει σιγά – σιγά, και μεταβάλλεται σε μια απλή μορφή, η οποία έπειτα μετατρέπεται σε νεκρή συνήθεια, που φυλακίζει τους αμαθείς και απομακρύνει τους ευφυείς. Η ειρωνεία αλλά και η πρόνοια μιας τέτοιας κατάστασης είναι ότι, οι επαναστάτες πολλές φορές ψάχνουν και βρίσκουν τις πρώτες αρχές της πίστης τους, πέρα από το συμβατικό και συντηρητικό κατεστημένο της θρησκείας τους. Πράγματι, πολύ συχνά, ενώ μελετούν τις πηγές μιας άλλης παράδοσης, συμβαίνει να βρουν και να αναγνωρίσουν τους ίδιους κανόνες, τους ίδιους σκοπούς, και μάλιστα συχνά με όρους πιο οικείους από τις συγκαλυμμένες και επιτηδευμένες αποδόσεις που διδαχτήκαμε από παιδιά. Αυτό συμβαίνει γιατί όλες οι παραδόσεις συναντιώνται στην πηγή τους.
Η πηγή τους αυτή δεν είναι παρά η κρυμμένη όψη μιας παράδοσης, που κατά καιρούς φανερώνεται, όταν εκείνοι που έχουν την ευθύνη της πνευματικής ζωής του ανθρώπινου γένους, αναθεωρούν την Διδασκαλία και την προσαρμόζουν στην κάθε γενιά. Η επανεξέταση αυτή της φύσης του Ανθρώπου και των σχέσεών του με τον Κόσμο και το Θεό, παίρνει διάφορες μορφές, στην ουσία της όμως παραμένει αμετάβλητη. Γιατί η Διδασκαλία είναι τέλεια και πλήρης, αν και παρουσιάζεται με διαφορετικά ενδύματα κάθε φορά.
Η κρυμμένη όψη της θρησκείας έχει σκοπό τη διατήρηση της παράδοσης, όχι όμως με τη μορφή ενός αυστηρού και άκαμπτου κώδικα. Έτσι, ενώ η Διδασκαλία έχει γραφεί σε βιβλία και έχει αποτυπωθεί στις θρησκευτικές τελετές στην τέχνη ή στην ιστορία, η πραγματική ζωή της μπορεί να μεταδοθεί μόνο προφορικά, δηλαδή μέσα από την εξαιρετικά λεπτή σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ του πρεσβύτερου Δασκάλου και του νεώτερου μαθητή. Κατά τον τρόπο αυτό δεν υπάρχει διαστρέβλωση, εξαιτίας της παλιάς γλώσσας που καταντά δυσκολονόητη με το πέρασμα του χρόνου. Κάθε γενιά διδάσκεται στη δική της γλώσσα, έτσι ώστε κι αν ακόμη η τεχνική ορολογία μεταβληθεί, η ακριβής σημασία στο σύγχρονο ιδίωμα παραμένει αμετάβλητη. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που μερικά αρχαία γραπτά κείμενα σήμερα μας φαίνονται ακατανόητα. Αντιλαμβανόμαστε τη βαθιά αλήθεια τους, μα δεν μπορούμε να καταλάβουμε πλήρως τη γλώσσα ή τα σύμβολα που χρησιμοποιούν, επειδή είναι γραμμένα για μαθητές της εποχής εκείνης. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι όλα τα αρχαία γραπτά κείμενα, σήμερα είναι ξεπερασμένα και δεν έχουν καμιά ισχύ. Το αντίθετο, υπάρχουν κείμενα όπως η Βίβλος, που έχουν γραφεί τόσο απλά και αντικειμενικά, ώστε η Διδασκαλία να ξεπηδά ολοζώντανη, ακόμη και σήμερα όπως και χιλιάδες χρόνια πριν. Οι ιστορίες που περιγράφει, είναι απλές και βασικές, χωρίς τεχνικές περιπλοκές. Έτσι, εύκολα μπορούμε να αναγνωρίσουμε στην ιστορία της εξόδου των Υιών του Ισραήλ από την Αίγυπτο, και του ταξιδιού τους μέχρι τη Γη της Επαγγελίας, τις ωδίνες της ψυχής που ελευθερώνεται από τα δεσμά του σώματος και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, μέχρις ότου εισέλθει στη χώρα όπου ρέει μέλι και γάλα. Τέτοιες γραφές είναι εντελώς διαφορετικές από τα περισσότερα κείμενα ή εγχειρίδια κάθε θρησκείας. Και κάθε θρησκεία έχει τις γραφές της, που αποτελούν και το υπόβαθρο πάνω στο οποίο στηρίζεται η παράδοσή της σε σχέση με τον Κόσμο γενικά. Και καμιά από τις μεγάλες θρησκείες δεν θα μπορούσε να υπάρξει χωρίς αυτές.
Η εσωτερική Παράδοση αποτελεί μια συνεχή γραμμή. Μας λένε ότι η Καμπαλά ανάγεται στους αγγέλους, που την διδάχτηκαν από το Θεό. Το ανθρώπινο γένος τη διδάχτηκε από τον πρώτο Αρχάγγελο Μετατρόν, για τον οποίο ο Αποκαλυπτικός Θρύλος μας λέει ότι ήταν ο μεταμορφωμένος Ενώχ, ο άνθρωπος που περπάτησε με το Θεό, και που δεν γνώρισε το θάνατο (Γένεση Ε´, 24). Ο θρύλος μας λέει ακόμη ότι ο Μετατρόν, κατά τη διάρκεια της ιστορίας του ανθρωπίνου γένους, έχει εκδηλωθεί με τη μορφή πολλών μεγάλων δασκάλων, ένας από τους οποίους υπήρξε και ο Μελχισεδέκ, ο βασιλιάς χωρίς πατέρα και μητέρα, ο οποίος εμύησε τον Αβραάμ στη γραμμή διαδοχής (Γένεση ΙΔ´, 18-20) Ο Αβραάμ με τη σειρά του δίδαξε το γιο του Ισαάκ, ο οποίος μετάδωσε τη Διδασκαλία στον Ιακώβ. Όταν ο Ιακώβ μετονομάστηκε σε Ισραήλ, που υπήρξε ο Γενάρχης των 12 φυλετικών τύπων της ανθρωπότητας, μόνο ο Λευί ήταν σε θέση να μεταδώσει τη Διδασκαλία. Ο Μωυσής, που ήταν Λευίτης, συνέχισε τη γραμμή διαδοχής και μετέδωσε τη διδασκαλία στο Γιοσούα, (τον Ιησού του Ναυή), και στους Πρεσβύτερους του Ισραήλ. Ο Δαυίδ, που υπήρξε ο πρώτος πραγματικός βασιλιάς του Ισραήλ, είχε άμεση σύνδεση με την Παράδοση, όπως αποδεικν´υει η ευλογία του προς το Σολομώντα, με τη χρησιμοποίηση των ιδιοτήτων του Θεού (Α´ Χρονικών ΚΘ´, 11). Ο Σολομώντας υπήρξε κάτοχος του κλειδιού, αλλά το έχασε όταν στράφηκε στη λατρεία άλλων θεών. Και αυτό υπήρξε και το τέλος του βασιλείου,και η αναπόφευκτη καταστροφή του Ναού, ο οποίος ενσωμάτωνε στην αρχιτεκτονική του και συμβόλιζε τη Διδασκαλία. Χωρίς εξωτερικές εκδηλώσεις πια, η Διδασκαλία διατηρήθηκε κρυμμένη σε όλη τη διάρκεια της Μετοικεσίας των Εβραίων στη Βαβυλώνα, και επέστρεψε πάλι με το Μεγάλο Προσκλητήριο του Έζρα. Από τότε η εσωτερική διδασκαλία συνέχισε να προχωρεί παράλληλα με τον ορθόδοξο Ιουδαϊσμό, αλλά πάντα επιμελώς κρυμμένη. Και ενώ υπήρχαν πολλοί μορφωμένοι άνθρωποι που μελετούσαν τη Βίβλο και τα γραπτά σχόλια πάνω σ' αυτή (που αποτελούν το Ταλμούδ), υπήρχαν και εκείνοι που θεωρούσαν και ασκούσαν το Μαασε Μπερεσίτ, το Έργο της Δημιουργίας ή Μελέτη του Σύμπαντος, και το Μαασέ Μερκαβά, το Έργο του Άρματος ή μελέτη του Ανθρώπου. Και οι δυο αυτές μελέτες θεωρούνταν εξαιρετικά Μυστικές. Και ακόμα, μαζί με όλες τις εσωτερικές δοξασίες, μένουν απόκρυφες, όχι βέβαια γιατί τις έκρυψε κανείς, αλλά γιατί είναι ακατανόητες για κάποιον που δεν ενδιαφέρεται για τους ανώτερους κόσμους. Όπως και σε όλες τις παρόμοιες μελέτες, πολλές παρανοήσεις δημιουργήθηκαν γύρω από αυτές, επειδή μερικές φορές εκείνοι που νόμιζαν ότι γνωρίζουν, θεωρούσαν ότι είχαν αποκλειστικό δικαίωμα στη γνώση, και αποθάρρυναν τους ερευνητές, κρατώντας τους σε απόσταση σαν παρείσακτους, ή εξαιτίας μιας καθαρά δεισιδαιμονικής άγνοιας, ειδικά από μέρους εκείνων που κατανοούσαν ελάχιστα τη σημασία του πνευματικού έργου. Το φαινόμενο αυτό ακολουθούσε κατά πόδας τους μυστικιστές κάθε θρησκείας. Ο Άγιος Ιωάννης του Σταυρού καταπιέστηκε πολύ από την Εκκλησία, και πολλοί Σούφι καταδιώχτηκαν από το ορθόδοξο Ισλάμ. Οι μυστικιστές, μέσα στον Ιουδαϊσμό, αντιμετώπιζαν το ίδιο πρόβλημα, και μερικοί όπως οι Εσσαίοι, ίδρυσαν απομονωμένες κοινότητες για να προστατευτούν.
Η Καμπαλά – που μέχρι το Μεσαίωνα δεν ονομαζόταν έτσι – είχε διαδοθεί στην Παλαιστίνη και στη Βαβυλωνιακή Κοινότητα, κατά τη διάρκεια της Ρωμαϊκής περιόδου. Σιγά – σιγά απορρόφησε πολλές Ελληνικές και Βαβυλωνιακές λέξεις και ιδέες, προσαρμόζοντάς τες στην Ιουδαϊκή μυστικιστική Παράδοση για να μιλήσει στις γενιές που ζούσαν στους πολιτισμούς αυτών των Αυτοκρατοριών. Βιβλία όπως το Σέφερ Γιετσιρά μας παρουσιάζουν ολοκάθαρα αυτό το μίγμα. Και άλλα κείμενα, όπως το Βιβλίο του Ενώχ, δείχνουν πως η προφητική αποκάλυψη δεν είχε καθόλου σβήσει παρά την ισχυρή επίδραση των Εθνικών που παρατηρείται στο κείμενο. Η γραμμή συνεχίστηκε και κατά τους πρώτους Χριστιανικούς χρόνους. Δεν υπάρχει αμφιβολία για το ότι ο Γιοσούα μπεν Μιριάμ, ο Ιησούς, γνώριζε καλά την απόκρυφη Ιουδαϊκή Παράδοση. Όλο το περίγραμμα και πλαίσιο αναφοράς του είναι Καμπαλιστικό. Έτσι, για παράδειγμα, η “Βασιλεία των Ουρανών” αναφέρεται άμεσα στη Μαλκούτ της Μπεριά. Στον ορθόδοξο Ιουδαϊσμο, το Έργο του Άρματος συνεχίστηκε, και το Ταλμούδ αποκαλούσε εκείνους που ασκούσαν το έργο αυτό “Ταξιδιώτες της Μερκαβά” ή “Θαμώνες του Παραδείσου”. Κατά την περίοδο αυτή, δημιουργήθηκε ολόκληρη φιλολογία που βασιζόταν πάνω στις εμπειρίες τους. Οι πνευματικές περιπλανήσεις κατά τις διάφορες φάσεις της ανόδου, περιγράφονται με όρους όπως Ουράνια Δώματα, Θρόνος του Θεού και σε ένα βιβλίο υπάρχει η περιγραφή του Θείου Αδάμ και των διαστάσεών του. Τα βιβλία αυτά θεωρήθηκαν από τους αρχηγούς του κύριου Ιουδαϊκού ρεύματος, σαν πολύ ισχυρά για να εφαρμοστούν από το κοινό ποίμνιο. Πράγματι, πολλοί ραββί απαγόρευαν τη μελέτη τους και συνιστούσαν στο λαό να προσηλώνεται μόνο στον ορθολογισμό της απλής Τορά, η οποία είχε σαν αντικείμενο την ορθή συμπεριφορά του ανθρώπου στο φυσικό κόσμο.
Έτσι, η Απόκρυφη Σοφία ή Χοχμά Νιστερά, παρέμενε κρυμμένη, εξαιτίας της ίδιας της φύσης και για πολλούς αιώνες ήταν η μυστική πράκτική λίγων σε πολλές χώρες, μέχρις ότου ο Ααρών μπεν Σαμουήλ από τη Βαβυλώνα, την μετέδωσε στην Ιταλία κατά τα μέσα του 9ου αιώνα. Από εκεί διαδόθηκε προς όλες τις κατευθύνσεις, προς βορρά στη Γερμανία όπου γέννησε μια πολύ πρακτικά προσανατολισμένη Καμπαλά, και συτικά προς τη Γαλλία και την Ισπανία όπου γέννησε τον πιο θεωρητικό κλάδο. Η φιλοσοφική τάση που χαρακτήριζε πάντα τους λαούς της Δυτικής Μεσογείου, ζωογονήθηκε από την αναβίωση της Ελληνικής παιδείας στη Μουσουλμανική Ισπανία. Για να αντισταθμίσουν τη μεγάλη επίδραση του Αριστοτέλη, οι Καμπαλιστές επαναδιατύπωσαν τη Διδασκαλία στην ακαδημαϊκή γλώσσα, που ήταν γενικά αποδεκτή την εποχή εκείνη. Και επειδή η Καμπαλά περιλάμβανε ήδη αρκετούς Νεοπλατωνικούς όρους, η προσαρμογή της είχε επιτυχία. Έτσι, παράλληλα με την άνθιση του σχολαστικισμού, σημειώθηκε και μια ισχυρή άνθιση της Καμπαλά. Τόπος συγκέντρωσης των Καμπαλιστικών μελετών ήταν τότε η Προβηγκία και η Ισπανία, και ειδικότερα η Καταλανική πόλη Χερόνα, όπου μάλιστα γινόταν αξιόλογη θεωρητική εργασία πάνω στη διδασκαλία της Καμπαλά.
Αποτέλεσμα της μεγάλης εξάπλωσης της Παράδοσης υπήρξε η Καμπαλά, όπως την εννοούμε σήμερα. Η διδασκαλία αποκρυσταλλώθηκε στο ογκώδες φιλολογικό έργο Ζόαρ ή Βιβλίο της Λαμπρότητας, που περιέχει ένα μεγάλο μέρος απόκρυφης διδασκαλίας αναγόμενης στη Ρωμαϊκή εποχή. Σαν τέτοι, παρά το γεγονός ότι θεωρήθηκε στην καλύτερη περίπτωση σαν μια συνοψη και στη χειρότερη περίπτωση σαν μια καλογρμμένη πλαστογραφία του συγγραφέα του Μωυσή νε Λεόν, απετέλεσε τον αυθεντικό κανόνα της γραπτής Καμπαλά.
Η προφορική Διδασκαλία παρέμενε πάντα απόκρυφη, αν και κάθε γενιά μιλούσε γι' αυτή και την κατέγραφαν με όρους που μπορούσε να κατανοήσει. Τελευταίους μεγάλος αναθεωρητής υπήρξε ο Ισαάκ Λούρια, Καμπαλιστής του 16ου αιώνα, που έζησε στην Παλαιστίνη. Αν και δεν έχει σωθεί κανένα γραπτό του, έστω και αποσπασματικά, η επίδραση που άσκησε, τόσο στο θεωρητικό όσο και στον πρακτικό τομέα, διατηρείται μέχρι σήμερα. Η γραμμή συνεχίστηκε μέσα από τα διάφορα γεγονότα της Εβραϊκής ιστορίας, μερικά από τα οποία υπήρξαν καταστροφικά και για την Παράδοση, αλλά και για τους ανθρώπους που είχαν σχέση με αυτά. Ο ψευδομεσσίας του 17ου αιώνα Σαμπατάι Τσιβί υπήρξε η αιτία που για αρκετά χρόνια η Καμπαλά έπεσε σε ανυποληψία. Όμως, ακόμη χειρότερη φήμη απέκτησε η Καμπαλά, εξαιτίας του γεγονότος ότι, πολλοί φιλόδοξοι μάγοι χρησιμοποίησαν την ορολογία και τα σχεδιαγράμματα της, για καθαρά μη καμπαλιστικούς σκοπούς. Χρησιμοποίηση της Καμπαλά για μαγικούς σκοπούς γινόταν ανάμεσα στους Ιουδαίους πάντα στις περιόδους των διωγμών. Όμως αυτό έχει παρατηρηθεί σε όλους του λαούς όταν βρίσκονται κάτω από συνθήκες βίας. Παρόλα αυτά, η γραμμή της Παράδοσης με την καθαρή της μορφή συνεχίστηκε, και εξαπλώθηκε στις περιοχές της Χασιντικής ανατολικής Ευρώπης και στους Εβραίους της Ανατολής, οι οποίοι την παρέλαβαν από τους Σεφαρντί ή Ισπανούς και Πορτογάλους εξόριστους του 15ου αιώνα, οι οποίοι είχαν διασκορπιστεί σ' ολόκληρη την Ευρώπη, τη βόρεια Αφρική και την Τουρκική Αυτοκρατορία.
Η ζωή και η εξέλιξη κάθε παράδοσης περνά από ορισμένα στάδια. Τα στάδια αυτά είναι η γέννηση, η ανάπτυξη, η εκπλήρωση των σκοπών, η παρακμή και ο θάνατος. Πολύ συχνά όμως, εκείνοι που βρίσκονται στις παρυφές ενός τέτοιου κινήματος δεν συνειδητοποιούν το γεγονός ότι το φως ήδη απομακρύνθηκε, ότι η καρδιά έχει ήδη απομακρυνθεί από το σχηματισμό αυτό, και ότι το μόνο που έχει απομείνει είναι ένα σύνολο περιττών κανόνων. Ο άνθρωπος που δεν έχει ικανότητες αντίληψης, συχνά μιμείται το δάσκαλο, συχνά υποδύεται το ρόλο του δασκάλου, διδάσκοντας χωρίς βάθος, και χωρίς να συνειδητοποιεί εκείνα που λέει. Επειδή δεν είχαν ποτέ αποκτήσει την εμπειρία της Διδασκαλίας, ενεργούν από μνήμης. Και δεν θα μπορούσαν να έχουν εμπειρία, χωρίς ριζική μεταβολή του εαυτού τους.
Η Ιστορία έχει να αναφέρει πολλούς τέτοιους πνευματικούς οργανισμούς, οι οποίοι, σιγά-σιγά απονεκρώθηκαν και τελικά κατάντησαν να δηλώνουν το αντίθετο από εκείνο που ήθελαν οι ιδρυτές τους. Σχολές που αρχικά σχεδιάστηκαν και ιδρύθηκαν για να βοηθήσουν στην πνευματική απελευθέρωση του ανθρώπου, μπορεί να μετατραπούν σε ψυχολογικές φυλακές. Μια παρόμοια κατάσταση εκπαίδευσης μπορεί να γίνει επικίνδυνη για κείνον που αναζητά την αλήθεια, ή τη μυστικιστική εμπειρία. Το να έχεις σαν δάσκαλο κάποιον που απλώς και μόνο μιμείται το δικό του δάσκαλο, ή που προσπαθεί να ξαναζωντανέψει μύθους, που έχουν από καιρό πεθάνει, δεν χρησιμεύει σε τίποτε. Σε μια τέτοια περίπτωση, η βοήθεια μπορεί να έρθει σ' έναν ευφυή ζηλωτή, αλλά όχι από την αυθεντία ενός τυπικού δυνάστη. Η επαφή με την κρυμμένη παράδοση μπορεί να είναι άμεση και αλάθητη. Αυτή είναι η αδιόρατη γραμμή επαφής, την οποία οι σχολαστικοί δεν βρίσκουν ποτέ. Είναι η αληθινή προφορική παράδοση, και τα αποτελέσματα της επαφής μ' αυτή μπορεί να είναι θεαματικά – σαν το όραμα του Ιεζεκιήλ από τον ποταμό Χεβέρ – όπως μπορεί και να μην είναι τίποτε περισσότερο από ένα απλό, ευνοϊκό γεγονός, που έχει σαν συνέπεια μαι μεταβολή της συμπεριφοράς του ανθρώπου, ή ένα γεγονός που θα μεταβάλει την πορεία ολόκληρης της ζωής του ανθρώπου. Το μόνο που απαιτείται για τις περιπτώσεις αυτές, είναι η ολοκληρωτική αφοσίωση στην πνευματική ανάπτυξη.
Με τις προϋποθέσεις αυτές, η Χάρη και η Πρόνοια μπορεί να δημιουργήσουν τις συνθήκες για μια εσωτερική και εξωτερική αλλαγή. Τέτοια σημεία καμπής είναι βέβαια σπάνια. Όμως, εκείνοι που είναι έτοιμοι να διακινδυνεύσουν το παν για ένα μαργαριτάρι μεγάλης αξίας, δεν είναι κοινοί άνθρωποι. Με τον καιρό και πάντα στη σωστή και κατάλληλη στιγμή, θα έρθει ο δάσκαλος ή μαγγίντ. Μπορεί να φανερωθεί με χίλιους δυο τρόπους, καθώς μας λένε τα παλιά Καμπαλιστικά κείμενα. Και ο δάσκαλος μπορεί να είναι κάποιος που τον είδαμε μόνο μια φορά στη ζωή μας. Για κάποιον άλλο, ο δάσκαλος μπορεί να είναι κάποιος που τον γνώριζε όλη του τη ζωή. Μπορεί να είναι ο παππούς ενός άλλου ή ο συμμαθητής. Μπορεί να είναι κάποιος που περνάει τη θάλασσα μαζί σας με μια βάρκα ή κάποιος που τον θεωρούσατε τρελό. Ο δάσκαλος μπορεί να έρθει και να χτυπήσει την πόρτα του σπιτιού σας, μπορεί όμως και να είνια ήδη μέσα στο σπίτι. Και κανείς άλλος δεν μπορεί να ξέρει ποιος είναι ο δάσκαλός σας, εκτός από σας κι από εκείνον.
Η Καμπαλά δεν μπορεί να μεταδοθεί, παρά μόνο πρόσωπο με πρόσωπο. Είναι μια προφορική παράδοση που αν και μπορεί να δίνεται και να λαμβάνεται με τα γλωσσικά ιδιώματα που μιλούνται σήμερα, δεν παύει να αποτελεί μια διαρκή παρακαταθήκη σοφίας, που παραμένεις αναλλοίωτη για πολλούς αιώνες.
Σκοπός του βιβλίου αυτού είναι να αποκαλύψει τα σκαλοπάτια της κλίμακας του Ιακώβ. Εκθέτει τη θεωρία και την παρκτική της Παράδοσης, τόσο με την παλιά όσο και με τη σύγχρονη ορολογία, έτσι ώστε να πάρει κανείς μια ιδέα για το τι είναι η Καμπαλά, γιατί κανένα βιβλίο δεν μπορεί ποτέ να μεταδώσει την πραγματικότητα της Παράδοσης, αν αυτή δεν είναι ήδη παρούσα στον αναγνώστη.
Όσο για μένα, δεν κάνω τίποτε άλλο, από το να συνεχίζω το έργο που μου άφησαν οι πατέρες μου. Έγραψα, για να εκτελέσω το καθήκον μου, να μεταδώσω εκείνα που ξέρω. Γιατί όπως λέει ένα Καμπαλιστικό ρητό “δεν μπορεί να πάρει κανείς αν προηγουμένως δεν δώσει”. Έτσι συνεχίζεται η γραμμή, μέχρις ότου, ο γνωστός μας κόσμος μεταβληθεί και γίνει παράξενος και αρχαίος ακόμη και για τις γενιές που θα έρθουν. Θα υπάρξουν και τότε – γι' αυτό δεν πρέπει να αμφιβάλλει κανείς – άλλοι άνθρωποι, οι οποίοι θα φροντίσουν να συλλέξουν και να διατηρήσουν την Παράδοση, είτε μέσω διδασκαλίας είτε μέσω φώτισης. Ίσως εσύ να είσαι το πρόσωπο αυτό. Κάποιος που διαβάζει αυτές τις γραμμές, σ' ένα παλιό, ξεθωριασμένο βιβλίο ενός Καμπαλιστή, που έχει πεθάνει εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Σ' ένα βιβλίο γεμάτο αρχαϊκές φράσεις, που παρόλα αυτά δίνουν κάποια έννοια στον αναγνώστη του μακρινού, μελλοντικού μας κόσμου. Γιατί στην Καμπαλά, ο χρόνος δεν έχει καμιά σημασία, δεν ενδιαφέρει καθόλου. Μόνο η Αιωνιότητα και τα πέρα απ' αυτή μετρούν.


ΖΕΒ ΜΠΕΝ ΣΙΜΟΝ-ΧΑΛΕΒΙ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΜΠΑΛΑ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΣΑΚΑΛΗΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΥΡΙΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Υπάρχει και μια άποψη σχετική με τον "έμφυτο λόγο" που αναφέρει η καινή διαθήκη, που είναι ο λόγος που κατοικεί μέσα στον άνθρωπο εντροπικά. Όχι δηλαδή ο λόγος που φυτεύτηκε, αλλά ο λόγος που υπάρχει μέσα στην ίδια τη φύση του όντος,και με τη βοήθεια του αγίου πνεύματος ή της αγίας φωτιάς κλπ ενεργοποιήται και φανερώνει τις αρχαίες αλήθειες στην εκάστοτε εποχή προσαρμοσμένες. Θα μπορούσε να είναι αναβάθμιση της παράδοσης της καμπάλα σε συνδιασμό με την έκχυση του πνεύματος επί πάσα σάρκα , την ημέρα της πεντηκοστής;

theodoros-mandalos@yahoo.com