Ο Θεός είναι η πηγή της ζωής και ο δημιουργός του σύμπαντος, αλλά είναι άπειρος (εν σοφ), απρόσιτος, ακατανόητος, είναι ο άγνωστος (άιν, τίποτε, η ανυπαρξία για τη νόησή μας), είναι το μεγάλο πρόβλημα, (μι, ποιος;) θα εβεβηλώνετο αν είχε άμεση σχέση με τον κόσμο. Ανάμεσα σ' αυτόν και τον κόσμο τοποθετούνται οι δέκα σεφιρότ, μέσω των οποίων δημιούργησε τον κόσμο και οι οποίες είναι τα όργανά του (κελίμ - δοχείο), οι δίαυλοι (τσινορότ - σωλήνες) από τους οποίους η δράση του μεταφέρεται στον κόσμο των Όψεων. Το σύνολο των δέκα σεφιρότ σχηματίζει το πρωτότυπο άνδρα. Τον ανώτερο Αδάμ ή αιώνιο Αδάμ (ή ακόμη Προ-Αδάμ) που είναι ο μακρόκοσμος, ο νοητικός τύπος του υλικού κόσμου. Οι σεφιρότ παρουσιάζονται από τους Καμπαλιστές με το προηγούμενο σχέδιο, που είναι το δέντρο των σεφιρότ.
Τα ονόματά τους, ακολουθώντας την αρίθμηση του σχεδίου είναι: 1, στέμμα (Κέτερ). 2, σοφία (χόχμα). 3, νόηση (μπινά). 4, χάρη (χέσεντ). 5, δικαιοσύνη (ντιν). 6, ωραιότητα (τιφέρετ). 7, θρίαμβος (νέτσαχ). 8, δόξα (οντ). 9, βάση (γιέσοντ). 10, βασιλεία ή βασίλειο (μαλχούτ). Οι εννέα πρώτες σεφιρότ διαιρούνται σε τριάδες, που η καθεμιά περιέχει δύο αντίθετες αρχές και μια συνθετική αρχή. Είναι ο Ζυγός του Βιβλίου της Δημιουργίας. Η πρώτη τριάδα (1, 2, 3 παρουσιάζει τις μεταφυσικές ιδιότητες του Θεού ή του νοητού κόσμου, η δεύτερη (4, 5, 6) τον ηθικό κόσμο, η τρίτη (7, 8, 9) το φυσικό κόσμο, η τελευταία (10) είναι η περίληψη και το σύνολο όλων των άλλων, είναι η αρμονία του κόσμου. Το σπουδαιότερο ρόλο στον κόσμο αυτόν των σεφιρότ τον έπαιξε η πρώτη σεφίρα [1], το Στέμμα, που δημιούργησε τις υπόλοιπες σεφιρότ και στη συνέχεια, ολόκληρο τον κόσμο. Είναι λοιπόν η Μετατρόν της αρχαίας Καμπαλά, ένα είδος δημιουργίας. Καθώς είναι ακατάληπτο και άυλο, όπως ο Θεός, αποκαλείται επίσης μερικές φορές άπειρο ή ανυπαρξία (εν σοφ, άιν). Σ' όλες τις περιπτώσεις είναι το πρώτο σημείο (χωρίς διαστάσεις και χωρίς ύλη), η πρώτη ύλη, η αγία Όψη, η μεγάλη Όψη και όλες οι άλλες σεφιρότ, μαζί είναι η μικρή Όψη. Είναι επίσης η Θέληση του Θεού, εκτός αν η Θέληση είναι στον ίδιο τον Θεό, καθώς και ο ίδιος ο Θεός. Η τριάδα, της οποίας η πρώτη σεφίρα είναι στην κορυφή είναι το σχέδιο του κόσμου, η τριάδα του κόσμου. Οι επτά επόμενες σεφιρότ είναι κατώτερες από αυτές τις τρεις, είναι οι σεφιρότ της εκτέλεσης (της δόμησης όπως λέγουν οι Καμπαλιστές). Θεωρούμενες από μια άλλη άποψη, οι σεφιρότ διακρίνονται σε δεξιές σεφιρότ (2, 4, 7), σε αριστερές (3, 5, 8) και μεσαίες (1, 6, 9).
Οι δεξιές παρουσιάζουν το αρσενικό στοιχείο, που θεωρείται ανώτερο, είναι η ενεργητική αρχή, που έχει τις ιδιότητες της καλοσύνης και της ελεημοσύνης. Οι αριστερές παρουσιάζουν το θηλυκό στοιχείο, που είναι η παθητική αρχή και που έχει τις ιδιότητες του στοχασμού και της δικαιοσύνης. Οι μεσαίες είναι η σύνθεση των αντιθέτων αρχών. Οι τρεις μονάδες που την αποτελούν παρουσιάζουν αντίστοιχα ξεκινώντας από ψηλά, το νοητό κόσμο, τον ηθικό κόσμο και τον αισθητό ή υλικό κόσμο. Σ' άλλα καμπαλιστικά γραπτά είναι οι τρεις τριάδες από το 1 ως το 9 που παρουσιάζουν αντίστοιχα αυτούς τους τρεις κόσμους, οι οποίοι αντιστοιχούν στα τρία μέρη της ανθρώπινης ψυχής, όπως τα συναντούμε στους νεοπλατωνικούς: η νόηση (νους), η καρδιά (ψυχή), η φυτική ψυχή (φύση). Ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της Καμπαλά είναι η απόδοση φύλων στον Θεό. Σ' αυτόν το χωρισμό των σεφιρότ σε παράλληλες τριάδες, από πάνω προς τα κάτω, διακρίνουμε επίσης σε τριάδες σε χρώματα, πράγμα που αξίζει επίσης να παρατηρήσουμε: η δεξιά ομάδα είναι άσπρη, η αριστερή είναι κόκκινη, η μεσαία έχει ένα ενδιάμεσο χρώμα (κυανούν, κίτρινο ή πράσινο). Τέλος η σεφίρα 6 συνδέεται μ' ένα ορισμένο τρόπο με τις πλάγιες σεφιρότ και σχηματίζει διάφορους συνδυασμούς.
Οι δέκα σεφιρότ είναι όπως οι λόγοι ή ιδέες-μητέρες του κόσμου. Αποτελούν μαζί έναν κόσμο, που πηγάζει κατευθείαν απ' τον Θεό και που, αντίθετα από τους κατώτερους κόσμους που ακολουθούν, αποκαλείται ο κόσμος της εκπόρευσης (ατσιλούτ). Με διαδοχικές εκδιπλώσεις σχηματίσθηκαν τρεις άλλοι κόσμοι, που ο καθένας τους περιέχει επίσης δέκα σεφιρότ: 1, ο κόσμος της δημιουργίας (μπεριά), που είναι επίσης ο κόσμος των ουρανίων σφαιρών. 2, ο κόσμος της σχηματοποίησης (γιετσιρά), που είναι επίσης ο κόσμος των αγγέλων ή πνευμάτων, που εμψυχώνουν τις σφαίρες. 3, ο κόσμος της κατάληξης (ασιγιά), που είναι ο υλικός κόσμος, το ορατό σύμπαν, ο φλοιός των άλλων κόσμων. Ο Θεός δημιούργησε πολλούς κόσμους πριν απ' τον τωρινό κόσμο, ήδη το Ταλμούδ γνωρίζει τους δημιουργημένους και κατεστραμμένους κόσμους πριν από τον τωρινό κόσμο. Αυτός ο μύθος παρουσιάζει ή τη συνεχή δραστηριότητα της δημιουργικής δύναμης που παράγει χωρίς σταματημό και δεν κουράζεται ή την οπτιμιστική θεωρία σύμφωνα με την οποία αυτός ο κόσμος είναι ο καλύτερος. Αυτός ο κόσμος περιέχει όμως το κακό, που είναι αδιαχώριστο από την ύλη. Το κακό προέρχεται από το διαδοχικό αδυνάτισμα του θείου φωτός που με την ακτινοβολία του ή εκπόρευση δημιούργησε τον κόσμο. Το κακό είναι η άρνηση ή η έλλειψη του φωτός ή το υπόλοιπο ή τα κατάλοιπα των προηγουμένων κόσμων. Αυτά τα κατάλοιπα είναι οι φλοιοί. Το κακό παρουσιάζεται πάντοτε σαν ένας φλοιός, υπάρχει μάλιστα ένας κόσμος του κακού, κατοικημένος από τους αγγέλους της πτώσης, που είναι επίσης φλοιοί (Κελιπότ).
Ο γήινος άνθρωπος είναι το ον το πλέον υψηλό της δημιουργίας, η εικόνα του πρωτότυπου Αδάμ, ο μικρόκοσμος. Η κοσμική τριάδα βρίσκεται πάλι, όπως είδαμε, στις τρεις ψυχές που την αποτελούν και των οποίων ο θρόνος βρίσκεται αντίστοιχα στον εγκέφαλο, στην καρδιά και στο συκώτι. Η ανθρώπινη ψυχή είναι το αποτέλεσμα της ένωσης του βασιλιά (6) με τη βασίλισσα (10) και με μια χαρακτηριστική της ιδιότητα η βασίλισσα μπορεί να ανέλθει μέχρι το βασιλιά, ο άνθρωπος με τις αρετές του μπορεί να ενεργήσει στον ανώτερο κόσμο και να τον καλυτερέψει. Από δω πηγάζει η σπουδαιότητα της προσευχής με την οποία ο άνθρωπος δρα πάνω στις ανώτερες δυνάμεις για να τις καταστήσει ευνοϊκές γι' αυτόν. Μ' αυτή τις κινεί με θετικό τρόπο και γίνεται αυτός η αιτία που τις κινεί. Η ψυχή είναι αθάνατη, αλλά δεν μπορεί να φτάσει την ουράνια ευτυχία παρά μόνο όταν έχει γίνει τέλεια και για να γίνει τέλεια είναι συχνά υποχρεωμένη να ζήσει σε πολλά σώματα. Αυτή είναι η θεωρία της μετεμψύχωσης(2). Φθάνει μάλιστα μέχρι το σημείο να κατέβει από τον ουρανό και να προσεταιρισθεί με μια άλλη ψυχή το ίδιο σώμα (σοντ α χιμπούρ) για να καλυτερέψει μ' αυτή την επαφή ή για να βοηθήσει την άλλη ψυχή στην τελείωσή της. Όλες οι ψυχές είναι δημιουργημένες από απαρχής κόσμου και όταν όλες θα βρίσκονται στην κατάσταση της τελειότητας, ο Μεσσίας θα έρθει. Το Ζοάρ καθώς και πολλά άλλα έργα της εβραϊκής φιλολογίας υπολογίζει ακόμη και την ημερομηνία στην οποία θα έρθει ο Μεσσίας”.
______________
1.Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια, άρθρο Καμπαλά
2.Η λέξη Μετενσάρκωση δίνει καλύτερα αυτή την ιδέα παρά η λέξη μετεμψύχωση. Η ψυχή μετενσαρκώνεται πάντα σε σώμα ανθρώπου, ποτέ σε σώμα ζώου (Παπύς).
ΠΑΠΥΣ
(Δρ. Ζεράρ Ανκώς)
Η ΚΑΜΠΑΛΑ
Μυστική Παράδοση της Δύσης
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΛΙΛΗ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥΔΗ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΥΡΙΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου