Eric Burdon Εγινε 70 χρόνων - Ελευθεροτυπία, Βιβλιοθήκη, Σάββατο 28 Μαΐου 2011

Από τον Γιάννη Πετρίδη

Ακούμε και διαβάζουμε όλο και πιο συχνά τελευταία ότι το ροκ σαν μουσική είναι πια νεκρό.

Ανεξαρτήτως πόση αλήθεια περιέχει αυτή η φράση, κανείς δεν μπορεί πια να αμφισβητήσει ότι το ροκ, ακόμα και αν δεν είναι εντελώς πεθαμένο, σίγουρα γερνάει μαζί με αυτούς που το δημιούργησαν, παίζοντας κάποιο ρόλο στα 60 χρόνια που αναφέρθηκε για πρώτη φορά ως μουσικός όρος από τον Αμερικανό ντισκ τζόκεϊ Alan Freed.

Ο Eric Burdon, που ήταν ένας από αυτούς που έπαιξαν τον ρόλο τους σ' αυτό το 60χρονο μουσικό ταξίδι, έγινε αυτόν τον μήνα 70 ετών. Γεννήθηκε στις 11 Μαΐου του 1941 στο Newcastle της Αγγλίας και μεγάλωσε σε μια πόλη που είχε πολλούς εργαζόμενους στα ανθρακωρυχεία και τη ναυτιλία.

Εως το 1962, τελειώνοντας το σχολείο, έκανε πολλές δουλειές, μέχρι που συναντήθηκε με τον Alan Price και έγινε μέλος στο συγκρότημα που είχε φτιάξει ο Price από το 1958 με το όνομα Alan Price Compo, που σύντομα, μετά την προσθήκη του Burdon, εξελίχτηκε στους Animals.

Ο Giorgio Gomelsky ήταν αυτός που τους ανακάλυψε να παίζουν στο κλαμπ του Newcastle «Club a Gogo» μια βραδιά του Δεκεμβρίου του 1963 και εντυπωσιάστηκε.

Μερικές μέρες αργότερα το συγκρότημα θα μετακομίσει στο Λονδίνο και θα αλλάξει το όνομά του σε Animals, ύστερα από υπόδειξη ενός άλλου μουσικού, του Graham Bond, που με αυτόν χαρακτηρισμό ήθελε να αποδώσει τη δυναμική που έβγαινε μέσα από τον ήχο του συγκροτήματος.

Οι Animals ήταν από τα πρώτα βρετανικά συγκροτήματα που ο ήχος τους κατάφερε να προσελκύσει λευκό και μαύρο ακροατήριο και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού χάρη στη διασκευή και ενορχήστρωση του Alan Price στο παραδοσιακό τραγούδι των μαύρων The house of the rising sun, που είχε ηχογραφήσει δύο χρόνια νωρίτερα για το πρώτο του άλμπουμ και ο Bob Dylan, με διαφορετική όμως ενορχήστρωση.

Συγκρότημα με φανατικούς φίλους, οι Animals, κυρίως χάρη στον Eric Burdon, θα αποτελέσουν μαζί με τους Beatles, Rolling Stones, Kinks και Who τα ονόματα που θα προκαλέσουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον σε όλο τον κόσμο και θα διαδώσουν τη βρετανική μουσική κίνηση της εποχής σε όλο τον πλανήτη, φέρνοντας παράλληλα με την καλλιτεχνική επίδραση και αρκετά χρήματα στη βρετανική οικονομία.

Ο Eric Burdon θα είναι ο βρετανός τραγουδιστής με τις περισσότερες επιρροές από το αμερικανικό μπλουζ, κυρίως από τον John Lee Hooker, ενώ και η παρουσία του στη σκηνή σίγουρα είχε αρκετά στοιχεία από αυτήν του James Brown, που άλλωστε ήταν πρότυπο και για πολλούς άλλους βρετανούς τραγουδιστές, όπως ο Mick Jagger.

Τα περισσότερα από τα τραγούδια που κυκλοφόρησαν εκείνη την εποχή οι Animals, ήταν διασκευές σε αμερικανικά τραγούδια, όπως τα Don't let me be misunderstood της Nina Simone, We're gotta get out of this place, τραγούδι που προοριζόταν για τους Righteous Brothers και οι Animals το άκουσαν σαν ντέμο με ερμηνευτές τους συνθέτες του Barry Man και Cynthia Weil, που δούλευαν στο γνωστό κτήριο της Νέας Υόρκης Brill, στο οποίο είχαν συγκεντρωθεί αρκετοί από τους μεγαλύτερους συνθέτες της εποχής και έγραφαν συνέχεια επιτυχίες.

Το συγκεκριμένο τραγούδι θα γίνει το αγαπημένο των αμερικανών στρατιωτών στο Βιετνάμ λόγω των στίχων του.

Από το κτήριο Brill θα είναι το It's my life, που αρκετά χρόνια αργότερα θα αποκαλύψει ο Bruce Springsteen ότι ήταν από τα αγαπημένα του τραγούδια, άλλωστε ο Bruce έχει επηρεασθεί αρκετά από τον Eric, αλλά και η σύνθεση των Gerry Goffin και Carole King, Don't bring me down.

Η πρώτη επιτυχία των Animals ήταν το Baby let me take you home, επίσης διασκευή σε αμερικανικό παραδοσιακό μπλουζ, που είχε φέρει στην επικαιρότητα ο Bob Dylan στο πρώτο του άλμπουμ με τον τίτλο Baby, Let me follow you down.

Η ερμηνεία των Animals σ' αυτό το τραγούδι, όπως και στο House Of The Rising Sun, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη στροφή που έκανε λίγους μήνες αργότερα ο Dylan στην ηλεκτρική κιθάρα.

Η αποχώρηση του Alan Price, το 1965, οδήγησε λίγο αργότερα τον Burdon στο να δημιουργήσει τη νέα μορφή του συγκροτήματος, με το όνομα Eric Burdon and The Animals, και η κατεύθυνσή τους στράφηκε πια περισσότερο στην ψυχεδελική μουσική που είχε αρχίσει να κυριαρχεί εκείνη την περίοδο.

Ο Burdon θα είναι ένα από τα μεγάλα ονόματα που θα παρουσιαστούν στο γνωστό φεστιβάλ του Μοντερέι, θα γράψει μάλιστα και το ομώνυμο τραγούδι - επιτυχία γι' αυτό, ενώ η Καλιφόρνια θα τον απορροφήσει πια καλλιτεχνικά και θα γράψει τα τραγούδια San Franciscan nights, when Ι was young, που ο ήχος του πλησιάζει αυτόν του χέβι μέταλ και για πολλούς θεωρείται και πρόδρομος του grunge.

Από τη νέα μορφή των Animals θα περάσουν ονόματα όπως ο Andrew Somers, ο οποίος ως Andy Summers θα γίνει αργότερα μέλος των Police, ενώ από τα παλαιότερα μέλη των Animals, ο Chas Chandler θα γίνει ο πρώτος μάνατζερ του Jimi Hendrix και αυτός που θα τον επιβάλει αρχικά στην Αγγλία και στη συνέχεια στην Αμερική, ενώ ο Alan Price, εκτός από τις επιτυχίες που θα γνωρίσει με το όνομα Alan Price Set, θα γράψει το 1971 και τη μουσική για την πετυχημένη κινηματογραφική ταινία Ο lucky man!.

Το 1969, ο Burdon θα συνεχίσει τις αναζητήσεις του και θα ανακαλύψει στο Long Beach της Καλιφόρνιας τους War, τους οποίους θα παρουσιάσει σε δίσκο το 1970 και θα γνωρίσουν μαζί μεγάλη επιτυχία με το Spill the wine, εγκαινιάζοντας έναν νέο ήχο που βασιζόταν αρκετά στους λατινικούς ρυθμούς και το φανκ.

Με τους War θα κυκλοφορήσει δύο άλμπουμ, το Eric Burdon declares war και Black man's burdon, αλλά ενώ η επιτυχία του συγκροτήματος ήταν δεδομένη, τους εγκαταλείπει και τον επόμενο χρόνο κυκλοφορεί ένα άλμπουμ με τον αμερικανό μαύρο μπλουζίστα Jimmy Witherspoon, με τίτλο Guilty.

Με το όνομα Eric Burdon Band θα κυκλοφορήσει άλλα δύο άλμπουμ μέχρι το 1975, τα Sun secrets και Stop, και, πριν κυκλοφορήσει το 1977 το άλμπουμ Survivor, θα ενωθεί το 1975 με τα αυθεντικά μέλη των Animals για να ηχογραφήσουν το Before we were so rudely interrupted, που θα περιοριστεί όμως μόνο σε καλές κριτικές από τον Τύπο, ενώ εμπορικά θα περάσει σχεδόν απαρατήρητο. Με τους Animals θα κάνει άλλη μία επιστροφή το 1983 με το άλμπουμ Ark, το οποίο θα παρουσιάσουν σε παγκόσμια περιοδεία, η οποία θα τερματιστεί το 1984, με την οριστική διάλυση του συγκροτήματος.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '80, ο Burdon, εκτός από τη συνεργασία του με τους Animals, θα κάνει περιοδείες με διάφορα μουσικά σχήματα και θα κυκλοφορήσει τα άλμπουμ Darkness darkness (1980), The last drive (1980), Come back (1982), Power company (1983), Ι used to be an animal (1988).

Στη συνέχεια θα περιοριστεί αρκετά η ηχογράφηση νέων δίσκων και θα κυκλοφορήσει το 1995 το Lost with in the hall of fame (1995), My secret life (2004) και Soul of a (2005), που είναι αφιερωμένο στους Ray Charles και John Lee Hooker.

Ανάμεσα στα 13 ζωντανά ηχογραφημένα άλμπουμ που κυκλοφόρησε κατά καιρούς, περιλαμβάνεται και το Athens traffic live, με αρκετά από τα τραγούδια του να ηχογραφούνται στην Αθήνα, την οποία έχει επισκεφθεί για εμφανίσεις αρκετές φορές και είναι από τις αγαπημένες του πόλεις. Το 1999 συμμετείχε μάλιστα στην ταινία του Αντώνη Κόκκινου Ο αδελφός μου κι εγώ.

apotis4stis6@yahoo.gr

Ένα οκτάχρονο παιδί που σκοπεύει να περιπλανηθεί μόνο στον κόσμο – ΧΕΡΜΑΝ ΜΠΡΟΧ

Περπατάει πάνω στις στενές λουρίδες του γρασιδιού που φυτρώνουν ανάμεσα στα αυλάκια των τροχών και κοιτάει τα μαραμένα αχνοπόρφυρα μπουμπούκια των τριφυλλιών που ξεστράτισαν ως εδώ, κοιτάει τις παλιές ξεραμένες σβουνιές που από τις ρωγμές τους έχουν αρχίσει να ξεμυτίζουν χορταράκια και παρατηρεί τις κολλιτσίδες που πιάνονται από τις κάλτσες του και το αγκιλώνουν. Το παιδί βλέπει κι άλλα τριγύρω: βλέπει τα κολχικά στα λειβάδια, βλέπει δυο γκριζοκίτρινες αγελάδες που βόσκουν στην πλαγιά της κοιλάδας και επειδή δεν μπορεί να κοιτάει διαρκώς το τοπίο, κοιτάει και το φόρεμά του και βλέπει τα αγριοτριαντάφυλλα που είναι σταμπωμένα πάνω του: κάθε τόσο ένα ανοιχτό λουλούδι κι ένα μπουμπούκι και τα δυο πάνω σ' ενα ανοιχτοπράσινο κοτσάνι ανάμεσα σε δυο πράσινα φύλλα και στη μέση του ανοιχτού αγριοτριαντάφυλλου υπάρχει μια κίτρινη κηλίδα. Το παιδί θα ήθελε να είχε και ένα μαύρο καπέλο για να στερεώσει πάνω του ένα ρόδο με μπουμπούκι στο πλάι και δυο φύλλα – θα πήγαινε πολύ με το φόρεμά του. Όμως εκείνο φοράει μόνο ένα γκρίζο μάλλινο πανωφόρι με κουκούλα.

Το παιδί περπατάει τώρα κατά μήκος του ποταμού κι έχει το ένα χέρι ακουμπησμένο στο γοφό του, ενώ με το άλλο κρατάει σφιχτά το ένα μάρκο για τα έξοδα του ταξιδιού. Αυτά τα μέρη τα γνωρίζει καλά. Δεν φοβάται. Σαν νοικοκυρά στο σπίτι της διασχίζει το παιδί το τοπίο και όταν, επειδή αυτό του προξενεί μια ευχάριστη αίσθηση στο μεγάλο δάκτυλο του ποδιού του σπρώχνει καμιά πέτρα έξω από τις λουρίδες του γρασιδιού, είναι λίγο σαν να βάζει τάξη στο νοικοκυριό του. Ολόγυρα όλα είναι καθαρά. Το παιδί βλέπει τώρα τις συστάδες των δέντρων, που διαγράφονται ανάγλυφα στο διάφανο αέρα του φθινοπωρινού απογεύματος και το τοπίο δεν έχει γι' αυτό κανένα μυστικό: πίσω από τη διάφανη ατμόσφαιρα απλώνεται ο αχνογάλανος ουρανός, πίσω από τα διάφαν πράσινα φυλλώματα – σαν κάτι αναγκαίο – διακρίνεται κάθε τόσο κι ένα δέντρο με κιτρινισμένα τα φύλλα του, ανάγλυφο κι αυτό καταντικρύ στον ουρανό και συχνά, παρόλο που δεν φυσάει, από κάπου εμφανίζεται ένα κίτρινο φύλλο που διαγράφοντας αργούς κύκλους στον αέρα έρχεται να ακουμπήσει στη γη.

Όταν το παιδί στρέφει τα μάτια του προς τα δεξιά, εκεί όπου ιτιές και θάμνοι πλαισιώνουν την όχθη του ποταμου, μπορεί και βλέπει τις άσπρες πέτρες στην κοίτη του ρεύματος, βλέπει και το νερό, γιατί τα φύλλα των θάμνων με το φθινόπωρο έχουν αραιώσει αφήνοντας να φαίνονται μισόγυμνα τα σκούρα κλαδιά και από το αδιαπέραστο πράσινο τείχος του καλοκαιριού δεν έχει απομείνει σχεδόν τίποτα. Όταν όμως το παιδί στρέφει τα μάτια του προς τα αριστερά, βλέπει τα βαλτοτόπια: ανησυχητικά και ύπουλα απλώνονται εκεί δίπλα κι αν βάλεις το πόδι σου στο χορτάρι τους, το νερό σε πιτσιλάει και σου μουσκεύει το παπούτσι, αυτούς τους βάλτους δεν πρέπει να τους διασχίζεις, γιατί ποιος ξέρει, μπορεί να σε ρουφήξει η λάσπη τους και τότε τίποτα δεν σε σώζει.

Η αίσθηση της φύσης που έχουν τα παιδιά είναι πιο περιορισμένη και ωστόσο πιο έντονη από αυτήν των μεγάλων. Ποτέ δεν καθυστερούν σε μια όμορφη θέα για να αγκαλιάσουν με το βλέμμα τους το τοπίο, όμως ένα δέντρο σε μακρινό λόφο τα γοητεύει τόσο που θέλουν πολύ να το βάλουν στο στόμα τους και τρέχουν να τ' αγγίξουν. Και το τοπίο της μεγάλης κοιλάδας που απλώνεται μπρος τα πόδια τους δεν θέλουν να το παρατηρήσουν, μα θέλουν να ριχτούν μέσα του, σαν να μπορούσαν μ' αυτόν τον τρόπο να ρίξουν μέσα του και τους φόβους τους: γι' αυτό τα παιδιά κινούνται ασταμάτητα, συχνά άσκοπα, γι' αυτό κυλιούνται στο χορτάρι, σκαρφαλώνουν στα δέντρα, προσπαθούν να φάνε τα φύλλα και τελικά κρύβονται στις κορφές των δέντρων ή στο σκοτεινό ασφαλές καταφύγιο των θάμνων.

Πολλά λοιπόν από αυτά που αποδίδονται στις πέρα ως πέρα ακατανίκητες δυνάμεις της ανάπτυξης των παιδιών και στο σκόπιμα άσκοπο ξεχείλισμα των ορμών τους, δεν είναι τίποτ' άλλο από τον ασυγκάλυπτο φόβο του πλάσματος που άρχισε να πεθαίνει αναγνωρίζοντας τη μοναξιά του κι έτσι το αδιάκοπο πήγαινε-έλα των παιδιών από πολλές απόψεις είναι μια περιπλάνηση στην πηγή της ζωής τους και της πορείας της, κι ακόμα το γέλιο των παιδιών, που οι μεγάλοι θεωρώντας το συχνά αναίτιο το μέμφονται, είναι το γέλιο ενός πλάσματος που το ξαφνιάζει και το καταπιέζει η μοναξιά κι επομένως δεν είναι μόνο κατανοητό ένα οκτάχρονο παιδί να παίρνει την απόφαση να περιπλανηθεί στον κόσμο, ώστε μ' αυτήν την άμετρη, θα μπορούσε να πει κανείς ηρωική και τελική απόπειρα να συγκεντρώσει πάνω του την ίδια του τη μοναξιά και κατανικώντας την να κατανικήσει την άλλη τη μεγάλη, αντιπαραθέτοντας στο άπειρο την ενότητα και την ενότητα στο άπειρο – αυτό λοιπόν δεν είναι μόνο κατανοητό, αλλά είναι και ευνόητο ότι αυτού του είδους τα εγχειρήματα δεν μπορούν να εξηγηθούν με τα συνηθισμένα κίνητρα, με τα συνηθισμένα μέτρα και σταθμά: γιατί η πορεία της περιπέτειάς του μπορεί να επηρεαστεί καθοριστικά από κάτι με αμελητέρο βάρος – μια πεταλούδα – από κάτι που δεν βαραίνει με κανέναν τρόπο στην πλάστιγγα, ναι, κάτι τέτοιο μπορεί και να συμβεί – αν η πεταλούδα, λόγου χάρη, που ως τώρα πετούσε λίγα βήματα πιο μπρος από το παιδί, στρίψει ξαφνικά, βγει απο το μονοπάτι και χαθεί πέρα στα βαλτοτόπια, αυτό για τα μάτια των μεγάλων είναι κάτι ασήμαντο, γιατί οι μεγάλοι δεν βλέπουν ότι αυτή που εγκατέλειψε το παιδί δεν είναι η πεταλούδα, αλλά η ψυχή της, κι όμως η πεταλούδα. Κι έτσι το παιδί στέκεται ακίνητο, κατεβάζει το χέρι του από το γοφό του και με μια εκ των προτέρων καταδικασμένη σε αποτυχία αρπακτική κίνηση προσπαθεί να αδράξει την ήδη φευγάτη.

Το παιδί ακολουθεί για ένα διάστημα τον αρχικό του δρόμο. Φτάνει σχεδόν ως εκείνη τη σιδερένια γέφυρα που ενώνει τις όχθες του ποταμού και την οποία πρέπει να διασχίσει όποιος έρχεται από τα ανατολικά και θέλει να πάρει το δημόσιο δρόμο που οδηγεί στην πόλη. Σ' αυτό το σημείο το μονοπάτι του ποταμού σκαρφαλώνει το ανάχωμα του δρόμου και ύστερα ξανακατεβαίνει ως αυτόν. Όμως το παιδί δεν φτάνει ως εκεί. Γιατί μπροστά σ' αυτήν την τόσο γνώριμη γέφυρα, μπροστά στα γκρίζα κάγκελά της που χωρίζουν το σκοτεινό πευκοδάσος, για όποιον κοιτάει προς τα κει, σε πολυάριθμα ολόιδια μαύρα παραλληλόγραμμα, θέαμα που φόβιζε πάντα το παιδί, αλλά και μπροστά σ' αυτό το εκπληκτικό και απέραντο γνώριμο μέρος, το παιδί αποφασίζει ξαφνικά να εγκαταλείψει οριστικά την κοιλάδα. Δεν προφταίνει να το σκεφτεί και το κάνει. Και παρόλο που το παιδί, όταν απομακρύνθηκε από το σπίτι του για να περιπλανηθεί, ίσως να ήλπιζε ότι το γνώριμο και το οικείο θα γλιστρούσαν σιγά-σιγά στο ξένο σχεδόν ανώδυνα, η οδύνη του αιφνίδιου αποχαιρετισμού καταπνίγεται από την πανίσχυρη επιθυμία του να φτάσει στην άλλη πλευρά του βάλτου, εκεί όπου χάθηκε η πεταλούδα.

Η πλαγιά που υψώνεται εκεί κάτω δεν είναι και πολύ ψηλή, είναι όμως αρκετά ψηλή ώστε το παιδί να μην βλέπει από το σπίτι που είναι χτισμένο στην κορυφή παρά μόνο τη σκεπή του και από τα δέντρα που ορθώνονται πάνω της μόνο τις κορφές τους. Ίσως το πιο φρόνιμο θα ήταν να ακολουθήσει το δημόσιο δρόμο και να φτάσει από κει στην ανηφοριά. Όμως η ανυπομονησία του παιδιού είναι πολύ μεγάλη: κάτω από τον αχνογάλανο ουρανό, αυτόν το δροσερό και μαζί ζεστό ουρανό των σχεδόν καλοκαιριάτικων ημερών του φθινοπώρου, κάτω από τις ακτίνες του ήλιου που του ζεσταίνουν την πλάτη, το παιδί αρχίζει να τρέχει. Τρέχει κατά μήκος του βάλτου αναζητώντας ένα πέρασμα ή ένα μονοπάτι – έστω και στενό μονοπάτι – ενώ όμως ψάχνει ακόμα φέρνει γύρο το λειβάδι και φτάνει στους πρόποδες του λόφου και είναι σαν ο λόφος να ήρθε να το προϋπαντήσει: μια καμήλα που γονατίζει μπροστά του για να την καβαλλήσει. Αυτή η διπλή βιασύνη, η δική του και του λόφου, έχει κάτι το ανησυχητικό και το παιδί διστάζει τώρα που πρέπει να βάλει το πόδι του στην ανεπαίσθητη κλίση που σημαδεύει τη μετάβαση από το επίπεδο λειβάδι στην ανηφορική πλαγιά. Όταν το παιδί σηκώνει τώρα το κεφάλι του δεν βλέπει πια την αγροικία, η αγροικία χάθηκε και φαίνονται μόνο οι κορυφές μερικών δέντρων. Όσο όμως πιο ψηλά σκαρφαλώνει, τόσο περισσότερο έρχεται και πάλι η κατοικία να προϋπαντήσει το βλέμμα του, πρώτα τα δέντρα με το βαθύ τους πράσινο, δελεάζοντας το με μια υπόσχεση άνοιξης, ύστερα η στέγη του σπιτιού που πάνω της υψώνεται σαν κερί η καπνοδόχος και τελικά ανάμεσα από τους κορμούς των δέντρων φαίνονται και οι άσπροι τοίχοι: είναι πράγματι ένα αγροτόσπιτο στη μέση ενός καταπράσινου κήπου και το τελευταίο κομμάτι της πλαγιάς είναι τόσο απότομο που το παιδί πέφτει στα τέσσερα για να σκαρφαλώσει και τέλος σέρνεται με την κοιλιά, το πρόσωπο του ακουμπάει στα χορτάρια, ενώ τα γόνατα από πίσω σπρώχνουν σιγά-σιγά.

Τώρα που το παιδί έφτασε πραγματικά στην κορυφή και το σκυλί στην αυλή του σπιτιού γαυγίζει και τραβάει την αλυσίδα του, δεν βρίσκει την άνοιξη που του είχαν υποσχεθεί και την ήλπιζε. Το τοπίο του είναι άγνωστο και ανοίκειο , ακόμα και η κοιλάδα, που το παιδί της ρίχνει τώρα ένα βλέμμα, ακόμα και αυτή δεν είναι η κοιλάδα από όπου ήρθε. Διπλή μεταμόρφωση! Μεταμόρφωση που πάνω της βαραίνει η μελαγχολία, όμως παρολαυτά καθόλου καθοριστική, γιατί αυτή η μεταμόρφωση πρέπει να αποδοθεί μόνο στο φως: με εκείνη τη διαύγεια του φωτός με μιας γίνεται γαλακτερή, ταυτοχρόνως όμως η ασπριδερή ασπίδα του ουρανού δημιουργεί ένα δεύτερο ουρανό και η κοιλάδα ήδη γεμίζει από άσπρη καταχνιά. Είναι ακόμα απόγευμα, αλλά ήδη το βράδυ του ξενιτεμού έχει αρχίσει να πέφτει. Μακριά στο άπερο εκτείνεται ο δρόμος όπου στέκει το σπίτι και οι πεταλούδες πεθαίνουν εξ αιτίας του ξαφνικού κρύου. Κι αυτό είναι το καθοριστικό! Το παιδί καταλαβαίνει με μιας πως δεν υπάρχει κανένας προορισμός, πως η περιπλάνηση και η αναζήτηση για έναν προορισμό ήταν μάταια, πως το πολύ-πολύ μόνος προορισμός είναι το ίδιο το άπειρο. Το παιδί δεν κάνει τέτοιες σκέψεις, όμως απαντάει στο ερώτημα που δεν έθεσε, με τις πράξεις του, ρίχνεται στο άγνωστο, στο ξένο, φεύγει τρέχοντας στο δρόμο, φεύγει τρέχοντας στο δρόμο που εκτείνεται ως το άπειρο, τα χάνει και δεν μπορεί πια ούτε καν να κλάψει καθώς τρέχει λαχανιασμένο, γιατί το τρέξιμο του είναι σαν μια ακινησία ανάμεσα στα αμετακίνητα τείχη της ομίχλης. Και τώρα πέφτει πραγματικά το βράδυ διαποτίζοντας με το σκοτάδι του την καταχνιά, το φεγγάρι είναι ένας φωτεινός λεκές στο τείχος της ομίχλης κι όταν οι ομίχλες απομακρύνονται με μιας σαν να τις σκούπισε αθόρυβο σφουγγάρι κι ο θόλος του στερεώματος λάμπει έναστρος, της νύχτας, το παιδί φτάνει σε ένα άγνωστο χωριό και προχωρεί σκοντάφτοντας στα σιωπηλά σοκάκια όπου, εδώ και κει, στέκουν αμάξια δίχως τα υποζύγιά τους.

Είναι σχεδόν αδιάφορο, ως που θα φτάσει η Μαργκερίτ, αν θα τη γυρίσουν πίσω ή αν θα πέσει στα χέρια κανενός αλήτη – την έχει συνεπάρει η υπνοβασία του απείρου και δεν θα την αφήσει ποτέ ελεύθερη.

ΧΕΡΜΑΝ ΜΠΡΟΧ

ΟΙ ΥΠΝΟΒΑΤΕΣ ΙΙΙ -1918, ΧΟΥΓΚΕΝΑΟΥ

ή Ο ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΗΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΔΟΥΣΑ

ΕΣΩΤΕΡΙΣΜΟΣ, ΠΑΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ – Ζ. Π. ΤΖΙΟΥΝΤΙΣΕΛΙ ΝΤΕ ΚΡΕΣΣΑΚ – ΜΠΑΣΕΛΕΡΙ

Όταν μελετήσει κανείς τα κείμενα, είναι δύσκολο να μιλήσει για μια Αλχημεία Ταοϊστική, Ισλαμική ή Χριστιανική, διότι η Αλχημεία έχει παγανιστική προέλευση. Όπως και οι Rose+Croix του Μεσαίωνα, φοράει το ένδυμα του τόπου όπου βρίσκεται. Τις περισσότερες φορές, οι Μύστες έπρεπε να ιππεύσουν την Τίγρη, δηλαδή να διεισδύσουν μέσα στις καταπιεστικές και τρομερές θρησκευτικές δυνάμεις, προκειμένου να παίξουν το παιχνίδι και να διαδώσουν κατ' αυτόν τον τρόπο την πολύτιμη διδασκαλία τους.

Ο HALDANE ο οποίος θεωρούσε τον φανατισμό ως μια απο τις “τέσσερεις μόνες πραγματικά σημαντικές επινοήσεις που έγιναν από το 3000 π.Χ. ως το 1400 μ.Χ.”, απέδιδε την πατρότητά του στον Ιουδαιοχριστιανισμό. Ο BOUCHE-LEC-LERCQ αναρωτιέται αν τα ευεργετήματα του Χριστιανισμού (όσο μεγάλα κι αν είναι) δεν αντισταθμήστικαν υπερβολικά από την θρησκευτική αδιαλλαξία, την οποία δανείστηκε από τον Ιουδαϊσμό για να την εξαπλώσει στον κόσμο. Είναι προφανές ότι οι τρεις θρησκείες που προήλθαν από την ίδια πηγή, βρίσκονται στην κορυφή του ολοκληρωτισμού, ιδιαιτέρως δε με τις λαϊκές μεταστάσεις τους (Μαρξισμός...). Προέκυψε, συνεπώς, μια ζωτική αναγκαιότητα να ιππεύσουν οι Μύστες την Τίγρη από το κεφάλι, περίπτωση πολυάριθμων Παπών. Το Ισλάμ δεν αποτελεί εξαίρεση, τούτο δε ευθύς εξ' αρχής (1).

Σε συμφωνία με τον πρώτο Ιμάμη, ένας από τους πιο διάσημους συντρόφους του Προφήτη, ο Abdollah Ibn' ABBAS, αναφώνησε μια μέρα εν μέσω πολυαρίθμων ανθρώπων που είχαν συγκεντρωθεί στο όρος Αραράτ, κάνοντας υπαινιγμό για τον Κορανικό στίχο 65/12 (τον σχετικό με την δημιουργία των Επτά Ουρανών και των Επτά Γαιών): “Ω Άνθρωποι! Αν σχολίαζα ενώπιόν σας αυτόν τον στίχο, έτσι όπως τον άκουσα να σχολιάζεται από τον ίδιο τον Προφήτη, θα με λιθοβολούσατε”. Αυτή η περίπτωση τυποποιεί τελείως την κατάσταση του εσωτερικού Ισλάμ έναντι του νομίμου και κατά γράμμα Ισλάμ.

Ο Herve Masson, στο έργο του “Η μια και πολλαπλή Γνώση” γράφει(2): “Παρά την συνεχή φροντίδα της να ευθυγραμμίζεται με τον Χριστιανισμό από τον οποίο δανείζεται το λεξιλόγιό της και την εξωτερική της εμφάνιση, η Γνώση παραμένι παγανιστική. Η πραγματική της διαδοχή είναι Πυθαγόρεια και Ορφική. Μέσα στους κόλπους της ιστορικής Γνώσεως ανακαλύπτουμε τις πληρέστερες και πιο εξαιρετικές περιγραφές της αρχικής Πτώσεως”.

Συμφωνεί με αυτό με τον Σεβάσμιο Διδάσκαλο της Στοάς “Pierre DANGLE”, που διευκρινίζει(3): “Η Ιουδαιοχριστιανική Παράδοση, που διέφθειρε εκτεταμένα τα Τεκτονικά Τυπικά, έχει σημαδευτεί με μια βαθύτατα αντιμυητική έννοια: την έννοια του σφάλματος και του αμαρτήματος. Ό,τι κι αν πούμε, δεν θα έχουμε ποτέ περιγράψει αρκετά το πως ο αρνητικός μύθος του Αδάμ και της Εύας υπήρξαν στην αρχή μιας κοινωνίας θραυσμένης, δυσαρμονικής, καταξεσκισμένης, που καταδικάζει την γυναίκα και τον άνδρα να γίνουν εχθροί κάτω από τα μάτια μιας Εκκλησίας που δεν παύει πια ν' αποσυντίθεται”.

Ας σημειώσουμε εν παρόδω, ότι ο REGHINI έχει ήδη υπερασπισθεί αυτή την άποψη στο περιοδικό “Ur et Krur” (1927-1928)(4):

“Τα μυστήρια της Ελευσίνας μοιάζουν πολύ με τα μυστήρια της Ίσιδας. Κατά την Αλεξανδρινή εποχή, στοιχεία Νεοπυθαγόρεια και Νεοπλατωνικά συγχωνεύθηκαν μεταξύ τους, δι' αμοιβαίας αλληλοδιεισδύσεως, μαζί με τυπικώς Αιγυπτιακά στοιχεία, στην Αίγυπτο είναι δε που δημιουργείται η Ερμητική Παράδοση της κρυμμένης και Θείας Τέχνης, Παράδοση που θα μεταδοθεί, δια των Αράβων, στην Ιταλία, την Ισπανία και την Δύση γενικώς, μέχρι να καταστεί η Ερμητική Παράδοση της Βασιλικής Τέχνης του δυτικού Μεσαίωνα. Ας παρατηρήσουμε, τέλος, ότι αυτή η διαίρεση σε Ανατολή και Δύση περιλαμβάνει γεωγραφικώς στην Δύση όλη την Βόρεια Αφρική, έτσι όπως και στην Δύση πρέπει να συμπεριλαμβάνουμε τις μυητικές σχολές του Μαρόκου. Κατ' αυτή την ίδια διαίρεση, ο Ιουδαϊσμός και οι παρεκκλίσεις του παραμένουν, αντιθέτως, γεωγραφικώς ξένες προς την Δύση.

Όντως, δίχως να λησμονούμε ή να παραγνωρίζουμε τα παγανιστικά στοιχεία με τα οποία μπολιάστηκε ο Χριστιανισμός, ιδιαιτέρως δε ο Καθολικισμός, δεν μπορούμε παρά να εκπλαγούμε από τον Ασιατικό χαρακτήρα αυτού του ρεύματος, που ιδρύθηκε από έναν Ιουδαίο ο οποίος γεννήθηκε, έζησε και πέθανε στην Παλαιστίνη, και το οποίο δεν ήτνα καθόλου εξελληνισμένο. Η θρησκευτική αδιαλλαξία, που κατέστησε την ετερόδοξη σκέψη έγκλημα υποκείμενο στην αυστηρότητα του νόμου, δεν έχει χαρακτήρα Ελληνορωμαϊκό. Ούτε ο φλογερός ζήλος της προπαγάνδας, ούτε η υποταγή των καθηκόντων του πολίτη στα καθήκοντα του πιστού, των συμφερόντων της γήινης πατρίδας στα συμφέροντα της ουράνιας πατρίδας, ούτε ο ισχυρισμός ότι η αλήθεια περικλύεται μέσα στα άρθρα ενός δόγματος, ούτε το γεγονός ότι η σωτηρία της ψυχής εξαρτάται από την ομολογία μιας συγκεκριμένης πίστεως και από την τήρηση μιας κάποιας ηθικής, ούτε το δημοκρατικό αναρχικό πνεύμα της συμπαντικής και υποχρεωτικής αδελφότητας, της ομοιότητος του πλησίον και της ισότητας”.

Και ο Franz Hartmann επίσης στο έργο του “Μια περιπέτεια με τους Rose+Croix” γράφει: “Αυτά τα σύμβολα δεν ανήκουν αποκλειστικά στην Χριστιανική Εκκλησία κι αυτή δεν μπορεί να τα μονοπωλήσει. Είναι ελεύθερα όπως ο αέρας για οποιονδήποτε μπορεί να συλλάβει την σημασία τους, δυστυχώς δε ελάχιστοι από τους Χριστιανούς σας γνωρίζουν αυτή την σημασία. Προσφέρουν την λατρεία τους σε εξωτερικές μορφές και δεν ξέρουν τίποτε για την ζωντανή αρχή που αντιπροσωπεύουν αυτές οι μορφές”. Τότε, λέω, ένας άνθρωπος πνευματικά φωτισμένος μπορεί να γίνει μέλος του Τάγματός σας, έστω κι αν δεν πιστεύει σε κανένα από τα λεγόμενα Χριστιανικά δόγματα; Ο Imperator απάντησε σ' αυτό: “Δεν μπορεί να γίνει μέλος του υψηλού Τάγματός μας αυτός του οποίου η γνώση στηρίζεται μονάχα σε δόγματα, σε πίστεις, σε πιστεύω ή σε γνώμες που τις διδάχτηκε από κάποιον ή που τις δέχτηκε από φήμες ή τις άντλησε από την ανάγνωση βιβλίων”.

Ο Warwick Montgomery στο έργο του “Ο Σταυρός και το χωνευτήρι” μελέτη επί του Andreae, ισχυρίζεται ότι αυτός ο τελευταίος ήταν ανέκαθεν εχθρός προς τον Rose+Croix και ότι έγραψε τους “Χημικούς Γάμους” προκειμένου να εκχριστιανίσει την προσωπικότητα του Christian Rosenkreutz.

Αν αναπτύξαμε αυτή την Παγανιστική άποψη στην αρχή, πρέπει τώρα να προσεγγίσουμε την άποψη των μονοθεϊστών, του Χριστιανισμού και του Ισλάμ, για παράδειγμα, διότι η Καββαλιστική Παράδοση του Ιουδαϊσμού είναι πολύ γνωστή. Είμαστε, συνεπώς, υποχρεωμένοι ν' αναγνωρίσουμε ότι ο παγανιστικός σεχταρισμός είναι τόσο υπερβολικός όσο κι αυτός τον οποίο καταδικάζει.

Ο Άγιος Αυγουστίνος έγραψε: “Αυτό που αποκαλείται σήμερα Χριστιανική Θρησκεία, υπήρχε στους αρχαίους και δεν έπαψε ποτέ να υπάρχει από τότε που δημιουργήθηκε το ανθρώπινο γένος. Μέχρι την στιγμή που, επειδή ήρθε ο ίδιος ο Χριστός, άρχισαν να αποκαλούν Χριστιανική την αληθινή Θρησκεία που υπήρχε ήδη από πριν”.

Ο ίδιος ο Χριστός είπε προς τους Φαρισαίους: “Ουαί εις εσάς τους νομικούς, διότι αφηρέσατε το κλειδίον της γνώσεως. Σεις δεν εισήλθετε και τους εισερχομένους ημποδίσατε”. (Κατά Λουκάν, ΙΑ, 52). Και, έστω κι αν η τωρινή Εκκλησία το αρνειται, η εσωτεριστική παράδοση είναι αδιαμφισβήτητη μέσα στην διδασκαλία του Χριστού. Χρειάζεται, μήπως, να υπενθυμίσουμε την παραβολή του σπορέως: (Κατά Ματθαίον, 13, 10-13) “Και προσελθόντες οι Μαθηταί είπον προς αυτόν. Διατί λαλείς προς αυτούς δια παραβολών; Ο δε αποκριθείς είπε προς αυτούς. Διότι εις σας εδόθη να γνωρίσετε τα μυστήρια της βασιλείας των Ουρανών, εις εκείνους όμως δεν εδόθη. Διότι όστις έχει, έτι θέλει δοθεί εις αυτόν και θέλει περισσευθεί, όστις όμως δεν έχει, και ό,τι θέλει αφαιρεθεί απ' αυτού. Δια τούτο λαλώ προς αυτούς δια παραβολών, διότι βλέποντες δεν βλέπουσι και ακούοντες δεν ακούουσι ουδέ νοούσι”.

Το ίδιο συμβαίνει και με το Ισλάμ: Τα ακόλουθα παραδείγματα που προέρχονται από το θαυμαστό έργο του Henri Corbin “Εισαγωγή στην Ισλαμική φιλοσοφία”(5), το αποδεικνύουν, κατ' αρχήν μέσω των προθέσεων του πρώτου Ιμάμη, του Ali ibn Abu-Talib (στίχοι 40/661): “Δεν υπάρχει ούτε ένας Κορανικός στίχος που να μην έχει τέσσερεις έννοιες: την εξωτερική (Zahir), την εσωτερική (batin), το όριο (hadd), το Θείο σχέδιο (mottala). Έγραψε επίσης: “Ο Ιμάμης Ja'Far αναφέρεται επίσης σε επτά τρόπους της καθόδου (Αποκαλύψεως) του Κορανίου, έπειτα ορίζει εννέα δυνατούς τρόπους αναγνώσεως και κατανοήσεως του Κορανικού κειμένου. Αυτός ο εσωτερισμός δεν είναι, συνεπώς, μια μεταγενέστερη κατασκευή, διότι είναι ουσιώδης ήδη κατά την διδασκαλία των Ιμάμηδων, των οποίων είναι αυτή τούτη η πηγή”.

Το πρόβλημα που τίθεται, είναι, συνεπώς, άλλο: πρέπει σαφώς να κατανοήσουμε ότι, όποια κι αν είναι η επιλεγμένη επιβατιγός ακτίνα, επειδή η ΠΑΡΑΔΟΣΗ έχει αριστοκρατική ουσία, με την ετυμολογική έννοια του όρου, δεν θα μπορούσε να εκφραστεί κατά γράμμα, και είναι δύσκολο να κατακρίνουμε αυτή ή την άλλη θέση, διότι εαν οι παγανιστές έχουν δίκιο όσον αφορά τον απολυταρχισμό των θρησκειών της ερήμου, θα πρέπει να αναρωτηθούμε μήπως αυτές αντιστοιχούσαν σε κάποια αναγκαιότητα: την θρησκευτική ανάγκη του ανθρώπου. Είναι αλήθεια ότι η ανάγνωση των Χριστιανικών επιταγών μας κάνει ν' αναρωτηθούμε τι σχέση έχουν μερικές Εκκλησίες με αυτή την διδασκαλία, όπου το θέμα δεν είναι να παραδώσουμε καλή συνείδηση, αλλά να πραγματώσουμε ένα παράδειγμα.

Όταν εξετάζουμε την διάσταση αυτού του παραδείγματος, το να ισχυριστεί κανείς ότι είναι Χριστιανός, φαίνεται ήδη ως απάτη, το ανα αντιπροσωπεύσει κανείς αυτή την Ατραπό και να ισχυρίζεται πως είναι ο μοναδικός φρουρός της, φαίνεται ακόμα πιο τολμηρό, διότι ο Χριστός όρισε σαφέστατα αυτούς που θα διεκδικήσουν το όνομά του, βλέπουμε δε ελάχιστους που να μπορούν να θεραπεύουν τους ασθενείς ή που η πίστη τους να μπορεί να μετακινεί όρη. Το ίδιο συμβαίνει και με την σεχταριστική φιλοσοφία ορισμένων Αγιατολάχ οι οποίοι κηρύσσουν τον ιερό πόλεμο, ή με μια κατηγορία Ραββίνων οι οποίοι, ερμηνεύοντας τα θρησκευτικά κείμενα κατά γράμμα, θεωρούν τους μη Ιουδαίους ως goy, δηλαδή ως κτήνη. Δεν θα παψουμε ποτέ να λέμε αυτό το οποίο τόνισε και ο Nietzsche: “Αυτό το θεολογικό ένστικτο είναι η πιο εξαπλωμένη μορφή, η πιο κατάλληλα υπόγεια μορφή υποκρισίας”. Το γράμμα σκοτώνει το πνεύμα. Οι μεγάλες θρησκείες πρέπει να ξαναβρούν την Παραδοσιακή τους έννοια, μια πιο εφαρμοσμένη και βιωμένη διάσταση της υπερβάσεως, και να οδηγήσουν τους πιστούς τους προς την μυστικιστική εμπειρία, μονάχα δε τότε θα έχουν ένα μέλλον, διαφορετικά θα δουν τον εαυτό τους ν' αντικαθταται από τις πειραματικές ατραπούς οι οποίες, μόνες αυτές, ενδιαφέρουν την πραγματική αριστοκρατία.

______________

1.Ο Louis Massignon γράφει στο άρθρο του “Απογραφή της Ερμητικής Αραβικής Λογοτεχνίας” (στο “Η Αποκάλυψη του Ερμή του Τρισμέγιστου”, εκδόσεις Belles Lettres, Παρίσι), ότι ο Μουσουλμάνος Διδάσκαλος Ibn Sab In (που αλληλογραφούσε με τον Φρειδερίκο ΙΙ), ισχυρίστηκε σαφώς ότι προέρχεται από τον Ερμή δημιουργώντας μια παράδοξη Μυητική Άλυσσο (isnad), που δημοσιεύτηκε από τον μαθητή του Shushtari: προέρχεται από τους τρεις Ερμείς μέχρι αυτόν, διερχομένη από τον Σωκράτη, τον Απόλλωνα, τον Αριστοτέλη, τον Αλέξανδρο (Dhu' lquarnaym), τον Hallaj, τον Sbibli, τον Niffari (τον συγγραφέα των “mawaqif”), τον Habashi, τον Qadib al-Ban, τον Shudi (=Hallawi, ο καδίφης της Σεβίλλης). Αυτή η isnad των Ερμητιστών σκανδάλισε, άλλωστε, τους συγχρόνους: Διότι οδηγεί σε μια άμεση έμπνευση, δίχως να διέλθουμε από τον Προφήτη του Ισλάμ. Έμπνευση όχι μονάχα αποκαλυπτική αλλά και καθαγιαστική, στο εσωτερικό της”.

2.Εκδόσεις Rocher

3.Στο “Loges Souveraires ou Loges esclaves”, εκδόσεις Rocher.

4.Εκδόσεις Arche, Μιλάνο.

5.Εκδόσεις Gallimard.

Ζ. Π. ΤΖΙΟΥΝΤΙΣΕΛΙ ΝΤΕ ΚΡΕΣΣΑΚ – ΜΠΑΣΕΛΕΡΙ

ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΥΘΡΟ ΡΟΔΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΧΡΥΣΟ ΣΤΑΥΡΟ

ΕΡΜΗΤΙΣΜΟΣ, ΑΛΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΜΥΗΤΙΚΑ ΤΑΓΜΑΤΑ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ALDEBARAN

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΖΟΑΡ. Από τον ΙΣΙΔΩΡΟ ΛΕΜΠ(1) – ΠΑΠΥΣ

Ο Θεός είναι η πηγή της ζωής και ο δημιουργός του σύμπαντος, αλλά είναι άπειρος (εν σοφ), απρόσιτος, ακατανόητος, είναι ο άγνωστος (άιν, τίποτε, η ανυπαρξία για τη νόησή μας), είναι το μεγάλο πρόβλημα, (μι, ποιος;) θα εβεβηλώνετο αν είχε άμεση σχέση με τον κόσμο. Ανάμεσα σ' αυτόν και τον κόσμο τοποθετούνται οι δέκα σεφιρότ, μέσω των οποίων δημιούργησε τον κόσμο και οι οποίες είναι τα όργανά του (κελίμ - δοχείο), οι δίαυλοι (τσινορότ - σωλήνες) από τους οποίους η δράση του μεταφέρεται στον κόσμο των Όψεων. Το σύνολο των δέκα σεφιρότ σχηματίζει το πρωτότυπο άνδρα. Τον ανώτερο Αδάμ ή αιώνιο Αδάμ (ή ακόμη Προ-Αδάμ) που είναι ο μακρόκοσμος, ο νοητικός τύπος του υλικού κόσμου. Οι σεφιρότ παρουσιάζονται από τους Καμπαλιστές με το προηγούμενο σχέδιο, που είναι το δέντρο των σεφιρότ.

Τα ονόματά τους, ακολουθώντας την αρίθμηση του σχεδίου είναι: 1, στέμμα (Κέτερ). 2, σοφία (χόχμα). 3, νόηση (μπινά). 4, χάρη (χέσεντ). 5, δικαιοσύνη (ντιν). 6, ωραιότητα (τιφέρετ). 7, θρίαμβος (νέτσαχ). 8, δόξα (οντ). 9, βάση (γιέσοντ). 10, βασιλεία ή βασίλειο (μαλχούτ). Οι εννέα πρώτες σεφιρότ διαιρούνται σε τριάδες, που η καθεμιά περιέχει δύο αντίθετες αρχές και μια συνθετική αρχή. Είναι ο Ζυγός του Βιβλίου της Δημιουργίας. Η πρώτη τριάδα (1, 2, 3 παρουσιάζει τις μεταφυσικές ιδιότητες του Θεού ή του νοητού κόσμου, η δεύτερη (4, 5, 6) τον ηθικό κόσμο, η τρίτη (7, 8, 9) το φυσικό κόσμο, η τελευταία (10) είναι η περίληψη και το σύνολο όλων των άλλων, είναι η αρμονία του κόσμου. Το σπουδαιότερο ρόλο στον κόσμο αυτόν των σεφιρότ τον έπαιξε η πρώτη σεφίρα [1], το Στέμμα, που δημιούργησε τις υπόλοιπες σεφιρότ και στη συνέχεια, ολόκληρο τον κόσμο. Είναι λοιπόν η Μετατρόν της αρχαίας Καμπαλά, ένα είδος δημιουργίας. Καθώς είναι ακατάληπτο και άυλο, όπως ο Θεός, αποκαλείται επίσης μερικές φορές άπειρο ή ανυπαρξία (εν σοφ, άιν). Σ' όλες τις περιπτώσεις είναι το πρώτο σημείο (χωρίς διαστάσεις και χωρίς ύλη), η πρώτη ύλη, η αγία Όψη, η μεγάλη Όψη και όλες οι άλλες σεφιρότ, μαζί είναι η μικρή Όψη. Είναι επίσης η Θέληση του Θεού, εκτός αν η Θέληση είναι στον ίδιο τον Θεό, καθώς και ο ίδιος ο Θεός. Η τριάδα, της οποίας η πρώτη σεφίρα είναι στην κορυφή είναι το σχέδιο του κόσμου, η τριάδα του κόσμου. Οι επτά επόμενες σεφιρότ είναι κατώτερες από αυτές τις τρεις, είναι οι σεφιρότ της εκτέλεσης (της δόμησης όπως λέγουν οι Καμπαλιστές). Θεωρούμενες από μια άλλη άποψη, οι σεφιρότ διακρίνονται σε δεξιές σεφιρότ (2, 4, 7), σε αριστερές (3, 5, 8) και μεσαίες (1, 6, 9).

Οι δεξιές παρουσιάζουν το αρσενικό στοιχείο, που θεωρείται ανώτερο, είναι η ενεργητική αρχή, που έχει τις ιδιότητες της καλοσύνης και της ελεημοσύνης. Οι αριστερές παρουσιάζουν το θηλυκό στοιχείο, που είναι η παθητική αρχή και που έχει τις ιδιότητες του στοχασμού και της δικαιοσύνης. Οι μεσαίες είναι η σύνθεση των αντιθέτων αρχών. Οι τρεις μονάδες που την αποτελούν παρουσιάζουν αντίστοιχα ξεκινώντας από ψηλά, το νοητό κόσμο, τον ηθικό κόσμο και τον αισθητό ή υλικό κόσμο. Σ' άλλα καμπαλιστικά γραπτά είναι οι τρεις τριάδες από το 1 ως το 9 που παρουσιάζουν αντίστοιχα αυτούς τους τρεις κόσμους, οι οποίοι αντιστοιχούν στα τρία μέρη της ανθρώπινης ψυχής, όπως τα συναντούμε στους νεοπλατωνικούς: η νόηση (νους), η καρδιά (ψυχή), η φυτική ψυχή (φύση). Ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της Καμπαλά είναι η απόδοση φύλων στον Θεό. Σ' αυτόν το χωρισμό των σεφιρότ σε παράλληλες τριάδες, από πάνω προς τα κάτω, διακρίνουμε επίσης σε τριάδες σε χρώματα, πράγμα που αξίζει επίσης να παρατηρήσουμε: η δεξιά ομάδα είναι άσπρη, η αριστερή είναι κόκκινη, η μεσαία έχει ένα ενδιάμεσο χρώμα (κυανούν, κίτρινο ή πράσινο). Τέλος η σεφίρα 6 συνδέεται μ' ένα ορισμένο τρόπο με τις πλάγιες σεφιρότ και σχηματίζει διάφορους συνδυασμούς.

Οι δέκα σεφιρότ είναι όπως οι λόγοι ή ιδέες-μητέρες του κόσμου. Αποτελούν μαζί έναν κόσμο, που πηγάζει κατευθείαν απ' τον Θεό και που, αντίθετα από τους κατώτερους κόσμους που ακολουθούν, αποκαλείται ο κόσμος της εκπόρευσης (ατσιλούτ). Με διαδοχικές εκδιπλώσεις σχηματίσθηκαν τρεις άλλοι κόσμοι, που ο καθένας τους περιέχει επίσης δέκα σεφιρότ: 1, ο κόσμος της δημιουργίας (μπεριά), που είναι επίσης ο κόσμος των ουρανίων σφαιρών. 2, ο κόσμος της σχηματοποίησης (γιετσιρά), που είναι επίσης ο κόσμος των αγγέλων ή πνευμάτων, που εμψυχώνουν τις σφαίρες. 3, ο κόσμος της κατάληξης (ασιγιά), που είναι ο υλικός κόσμος, το ορατό σύμπαν, ο φλοιός των άλλων κόσμων. Ο Θεός δημιούργησε πολλούς κόσμους πριν απ' τον τωρινό κόσμο, ήδη το Ταλμούδ γνωρίζει τους δημιουργημένους και κατεστραμμένους κόσμους πριν από τον τωρινό κόσμο. Αυτός ο μύθος παρουσιάζει ή τη συνεχή δραστηριότητα της δημιουργικής δύναμης που παράγει χωρίς σταματημό και δεν κουράζεται ή την οπτιμιστική θεωρία σύμφωνα με την οποία αυτός ο κόσμος είναι ο καλύτερος. Αυτός ο κόσμος περιέχει όμως το κακό, που είναι αδιαχώριστο από την ύλη. Το κακό προέρχεται από το διαδοχικό αδυνάτισμα του θείου φωτός που με την ακτινοβολία του ή εκπόρευση δημιούργησε τον κόσμο. Το κακό είναι η άρνηση ή η έλλειψη του φωτός ή το υπόλοιπο ή τα κατάλοιπα των προηγουμένων κόσμων. Αυτά τα κατάλοιπα είναι οι φλοιοί. Το κακό παρουσιάζεται πάντοτε σαν ένας φλοιός, υπάρχει μάλιστα ένας κόσμος του κακού, κατοικημένος από τους αγγέλους της πτώσης, που είναι επίσης φλοιοί (Κελιπότ).

Ο γήινος άνθρωπος είναι το ον το πλέον υψηλό της δημιουργίας, η εικόνα του πρωτότυπου Αδάμ, ο μικρόκοσμος. Η κοσμική τριάδα βρίσκεται πάλι, όπως είδαμε, στις τρεις ψυχές που την αποτελούν και των οποίων ο θρόνος βρίσκεται αντίστοιχα στον εγκέφαλο, στην καρδιά και στο συκώτι. Η ανθρώπινη ψυχή είναι το αποτέλεσμα της ένωσης του βασιλιά (6) με τη βασίλισσα (10) και με μια χαρακτηριστική της ιδιότητα η βασίλισσα μπορεί να ανέλθει μέχρι το βασιλιά, ο άνθρωπος με τις αρετές του μπορεί να ενεργήσει στον ανώτερο κόσμο και να τον καλυτερέψει. Από δω πηγάζει η σπουδαιότητα της προσευχής με την οποία ο άνθρωπος δρα πάνω στις ανώτερες δυνάμεις για να τις καταστήσει ευνοϊκές γι' αυτόν. Μ' αυτή τις κινεί με θετικό τρόπο και γίνεται αυτός η αιτία που τις κινεί. Η ψυχή είναι αθάνατη, αλλά δεν μπορεί να φτάσει την ουράνια ευτυχία παρά μόνο όταν έχει γίνει τέλεια και για να γίνει τέλεια είναι συχνά υποχρεωμένη να ζήσει σε πολλά σώματα. Αυτή είναι η θεωρία της μετεμψύχωσης(2). Φθάνει μάλιστα μέχρι το σημείο να κατέβει από τον ουρανό και να προσεταιρισθεί με μια άλλη ψυχή το ίδιο σώμα (σοντ α χιμπούρ) για να καλυτερέψει μ' αυτή την επαφή ή για να βοηθήσει την άλλη ψυχή στην τελείωσή της. Όλες οι ψυχές είναι δημιουργημένες από απαρχής κόσμου και όταν όλες θα βρίσκονται στην κατάσταση της τελειότητας, ο Μεσσίας θα έρθει. Το Ζοάρ καθώς και πολλά άλλα έργα της εβραϊκής φιλολογίας υπολογίζει ακόμη και την ημερομηνία στην οποία θα έρθει ο Μεσσίας”.

______________

1.Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια, άρθρο Καμπαλά

2.Η λέξη Μετενσάρκωση δίνει καλύτερα αυτή την ιδέα παρά η λέξη μετεμψύχωση. Η ψυχή μετενσαρκώνεται πάντα σε σώμα ανθρώπου, ποτέ σε σώμα ζώου (Παπύς).

ΠΑΠΥΣ

(Δρ. Ζεράρ Ανκώς)

Η ΚΑΜΠΑΛΑ

Μυστική Παράδοση της Δύσης

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΛΙΛΗ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥΔΗ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΥΡΙΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Τι είναι πραγματικά ένας ζωντανός άνθρωπος; - ΕΡΜΑΝ ΕΣΣΕ

Για να διηγηθώ τη ζωή μου, πρέπει να ξεκινήσω από τα πολύ παλιά χρόνια. Αν μου ήταν μπορετό, έπρεπε να πάω πολύ πίσω, ώς τα πρώτα χρόνια της παιδικής μου ηλικίας κι ακόμα πιο μακριά, στις ίδιες τις ρίζες της καταγωγής μου.

Οι λογοτέχνες, όταν γράφουν μυθιστορήματα, φροντίζουν να φαίνονται σαν θεοί και πιστεύουν πως μπορούν την κάθε ανθρώπινη ιστορία να την εξετάζουν και να την περιγράφουν με όλες τις λεπτομέρειες και συνάμα να την παρουσιάζουν με τέτοιο τρόπο, που μόνο ο Θεός θα μπορούσε να τη διηγηθεί, χωρίς σκοτεινά σημεία και με όλα τα ουσιαστικά γνωρίσματα. Κάτι τέτοιο δεν μπορώ να το κάνω, όπως άλλωστε και οι λογοτέχνες πολύ λίγο το καταφέρνουν. Αλλά η ιστορία μου είναι πολύ πιο σημαντική από την ιστορία ενός οποιουδήποτε άλλου λογοτέχνη. Γιατί είναι μια ιστορία πέρα για πέρα δική μου. Πρόκειται για την ιστορία ενός πραγματικού, ζωντανού και μοναδικού ανθρώπου, κι όχι για έναν πλαστό, υποτιθέμενο ή ιδανικό ήρωα. Σήμερα λιγότερο από κάθε άλλη φορά ξέρουμε τι είναι πραγματικά ένας ζωντανός άνθρωπος. Έτσι φτάνουμε στο σημείο να εξοντώνουμε κατά μάζες τους ανθρώπους, που ο καθένας τους αποτελεί μια πολύτιμη και μοναδική προσπάθεια της φύσης. Αν δεν ήμασταν άνθρωποι, με ανεπανάληπτη προσωπικότητα, τότε θα αρκούσε μια σφαίρα να μας εξαφανίσει από τη γη, χωρίς να υπάρχει κανένα νόημα να διηγείται κανείς ιστορίες. Κάθε άνθρωπος δεν είναι απλώς ένα άτομο, αλλά κάτι το ανεπανάληπτο, το ιδιαίτερο πέρα για πέρα, το πάντοτε σπουδαίο και αξιοσημείωτο κέντρο, όπου διασταυρώνονται τα φαινόμενα του κόσμου, με ένα μοναδικό και ανεπανάληπτο χαρακτήρα. Γι' αυτό ακριβώς η ιστορία του κάθε ανθρώπου είναι σπουδαία, αιώνια, θεία. Γι' αυτό ο κάθε άνθρωπος, όσο ζει και εκπληρώνει τη θέληση της φύσης, είναι άξιος θαυμασμού και κάθε προσοχής. Στον καθένα μορφοποιείται το πνεύμα, στον καθένα πάσχει η δημιουργία, στον καθένα σταυρώνεται κι ένας λυτρωτής.

Λίγοι ξέρουν σήμερα τι είναι ο άνθρωπος. Πολλοί όμως το νιώθουν και πεθαίνουν πιο εύκολα, όπως κι εγώ πιο εύκολα θα πεθάνω στην ώρα μου, αφού τελειώσω την ιστορία αυτή.

Δεν μπορώ να ονομάσω τον εαυτό μου πολύξερο. Ήμουν ένας ερευνητής και εξακολουθώ ακόμα να είμαι, αλλά δεν ψάχνω την αλήθεια στα αστέρια και τα βιβλία. Αρχίζω να αφουγκράζομαι το αίμα που κυλά μουρμουριστά μέσα στο σώμα μου. Η δική μου ιστορία δεν είναι ευχάριστη ούτε γλυκειά και αρμονική, όπως είναι οι κατασκευασμένες ιστορίες. Φαίνεται να γεύεται το άλογο στοιχείο και τη σύγχυση, την τρέλα και το όνειρο, όπως είναι η ζωή όλων των ανθρώπων που δεν θέλουν να πουν ψέματα.

Η ζωή του κάθε ανθρώπου είναι ένας δικός του δρόμος, η προσπάθεια για την εύρεση ενός δρόμου, η διαίσθηση πως κάπου υπάρχει ένα μονοπάτι. Κανένας άνθρωπος δεν μπόρεσε να γίνει αυτό που ήθελε ο ίδιος. Όλοι προσπαθούν να γίνουν κάτι, άλλος στα τυφλά, άλλος στα φανερά, ο καθένας όπως μπορεί. Ο καθένας φέρνει μαζί του ως το τέλος τα υπολείμματα από τη γέννησή του, τις μεμβράνες και το κέλυφος του αυγού ενός αρχέτυπου κόσμου. Πολλοί δεν γίνονται ποτέ άνθρωποι, παραμένοντας βατράχια, σαύρες, μυρμήγκια. Άλλοι πάλι στο πάνω μέρος είναι άνθρωποι και στο κάτω είναι ψάρια. Αλλά ο καθένας είναι η πορεία της φύσης για τη μορφοποίηση του ανθρώπου. Σε όλους μας είναι κοινές οι ρίζες και οι μάνες. Προερχόμαστε από την ίδια άβυσσο. Αλλά ο καθένας επιδιώκει τον δικό του σκοπό, βγαίνοντας μέσα από τα βάθη της με προσπάθεια και ορμή. Μπορούμε να καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον, αλλά ο καθένας ξέρει μόνο ο ίδιος να εξηγήσει τον εαυτό του.

ΕΡΜΑΝ ΕΣΣΕ

ΝΤΕΜΙΑΝ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΩΣΤΑΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΕΦΕΛΗ

Η ΑΥΓΗ – ΑΡΘΟΥΡΟΣ ΡΕΜΠΩ

Αγκαλιά πήρα και φίλησα την καλοκαιριάτικην Αυγή.

Τίποτε ακόμη στων αρχοντικών την πρόσοψη δεν σάλευε. Άψυχα τα νερά. Κι όλοι τους οι κατασκηνωμένοι, τόπους τόπους, ίσκιοι, πλάι απ' του δάσους τον δρομάκο, στην ίδια θέση πάντα. Κίνησα να περπατώ ξυπνώντας ολοζώντανες θερμές ανάσες κι άνοιξαν μάτι τα πετράδια να κοιτάξουν, οι φτερούγες υψώθηκαν αθόρυβα μες στον αέρα.

Το πρώτο συναπάντημα ήταν, στο μονοπάτι το σπαρμένο κιόλας ωχρές δροσάτες λάμψεις, ένα λουλούδι που μου 'πε τ' όνομά του. Καταντικρύ του καταρράχτη του κατάξανθου γέλασα που αναμαλλιάστηκε πάνου στα έλατα. Πιο ψηλά, στην κορυφή, πέτυχα τη Θεά. Βάλθηκα τότε να της αφαιρώ τους πέπλους έναν έναν. Μες στη δεντροστοιχία με χειρονομίες μεγάλες. Πέρα στους κάμπους όπου την κατάδωσα στον πρώτο πετεινό. Καταμεσής της πολιτείας όπου μου ξεγλιστρούσε ανάμεσα καμπαναριά και τρούλους. Και δώστου εγώ ξοπίσω της σαν τον ζητιάνο να τρεχοκοπώ στην πέτρινη την προκυμαία πάνου.

Κει που τελειώνει ο δρόμος, σιμά σ' έναν δαφνώνα, την αγκάλιασα επιτέλους μ' όλους μαζί τους πέπλους κι ένιωσα μια στιγμούλα επάνω μου το απέραντο κορμί της.

Ύστερα, κυλιστήκανε μαζί. Αυγή και αγόρι, στα ριζά του δάσους, χάμου.

Όταν ξύπνησα ήταν μεσημέρι.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ

Όταν οι άγγελοι περπατούν

Ανθολογία πεζού ποιήματος

ΣΤΡΑΤΗΣ ΠΑΣΧΑΛΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ – ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΕΧΜΙΟ

Τζον Λίπσκι: Ο νο 2 του ΔΝΤ και η Χιλή του Πινοσέτ - Ελευθεροτυπία, Σάββατο 21 Μαΐου 2011

Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΤΗ ΔΙΕΤΙΑ 1978-80

Του ΓΙΩΡΓΗ ΜΕΡΜΗΓΚΑ

Βεβαρημένο οικονομικο-πολιτικό παρελθόν -εφάμιλλο με το ερωτικό τοιούτο του Ντομινίκ Στρος-Καν, τον οποίο διαδέχθηκε έστω και προσωρινά (ελέω καμαριέρας) στην ηγεσία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου- έχει ο αξιότιμος Τζον Λίπσκι.

Με κλασική φάτσα και μύστακα Αμερικανού σερίφη που προδίδει την καταγωγή του από την αγελαδοτρόφο Αϊόβα των ΗΠΑ, γόνος εβραϊκής οικογένειας και αυτός όπως άλλωστε και ο τέως διευθυντής του Στρος-Καν, ο 64χρονος οικονομολόγος κ. Λίπσκι έχει εκπαιδευτεί όπως όλοι οι «χιλιμπίληδες» της πατρίδας του να τραβάει γρήγορα πιστόλι.

Εν προκειμένω, οι ικανότητες του Τζον Λίπσκι να «τραβάει» γρήγορα από τον χαρτοφύλακά του εκείνες τις δέσμες μέτρων που απαιτεί το ΔΝΤ για την ανάρρωση (ή την ευθανασία) των άρρωστων οικονομιών, διεφάνησαν όταν ο φέρελπις οικονομολόγος τοποθετήθηκε ως ειδικός απεσταλμένος του Νομισματικού Ταμείου στη Χιλή του δικτάτορα Αουγκούστο Πινοσέτ και παρέμεινε εκεί στην πιο κρίσιμη για τη χώρα διετία 1978-1980.

Μόλις δύο χρόνια αργότερα, δηλαδή το 1982, η Χιλή εφαρμόζοντας απαρέγκλιτα τις συνταγές του Λίπσκι και της διεθνούς των κερδοσκόπων-τραπεζιτών τίναξε τα πέταλα και κήρυξε επισήμως πτώχευση. Ανησυχητικές συμπτώσεις...

Ας θυμηθούμε όμως τι έγινε τότε στη Χιλή:

Το 1973, όπως οι παλαιότεροι ενθυμούνται, ο στρατηγός Πινοσέτ έκατσε με πραξικόπημα στον σβέρκο των Χιλιανών ανατρέποντας τον νόμιμο πρόεδρο Σαλβαδόρ Αλιέντε που αντιστεκόταν στις ιδιωτικοποιήσεις και τις επιταγές των Αμερικανών.

Εκείνη τη χρονιά (δηλ. το 1973) η ανεργία στη Χιλή ήταν 4,3%.

Βούλιαξε όλους τους δείκτες

* Το 1983, έπειτα από 10 χρόνια «εκσυγχρονισμού» και αναδιοργάνωσης του χρέους -όπου έβαλε το χεράκι του και ο κ. Λίπσκι- η ανεργία στη Χιλή είχε φτάσει στο 22% και οι μισθοί είχαν μειωθεί 40%, ενώ το 40% των κατοίκων της δύσμοιρης αυτής χώρας ζούσε κάτω από το όριο της φτώχειας!..

Οταν, λοιπόν, η Χιλή έφτασε απνευστί στον γκρεμό -με τις συνταγές των Chicago boys και του Milton Friedman που την αντιμετώπιζαν ως ένα «πεδίο μελέτης» (casebook)- και αναγκάστηκε να καταφύγει στην αγκαλιά-τανάλια του ΔΝΤ, τα μέτρα που αμέσως εφαρμόστηκαν ήταν τα εξής:

* Καταργήθηκαν οι ελάχιστοι μισθοί.

* Ιδιωτικοποιήθηκε ολόκληρο το σύστημα συνταξιοδότησης.

* Καταργήθηκαν όλοι οι φόροι περιουσίας καθώς και οι φόροι επί των κερδών.

* Μειώθηκε δραστικά, με απολύσεις, η απασχόληση στο Δημόσιο.

Αρπαγή κρατικής περιουσίας

* Ιδιωτικοποιήθηκαν 219 κρατικές βιομηχανίες και 66 κρατικές τράπεζες που τις «άρπαξαν» αμέσως σε τιμές 40% χαμηλότερες της πραγματικής τους αξίας τα κερδοσκοπικά κυκλώματα των διεθνών Οίκων που είχαν στήσει ένα ξέφρενο πανηγύρι με τα καλόπαιδα του Πινοσέτ.

Με όλα αυτά, όπως σημείωναν οι αναλυτές της εποχής, η Χιλή έκανε ένα τεράστιο βήμα προς την πτώχευση και την κατάθλιψη!..

Είναι άκρως ενδεικτικό ότι στη διετία 1982-83 το ΑΕΠ στη Χιλή μειώθηκε κατά 19%. Κάτω από την απάνθρωπη αυτή συνταγή του ΔΝΤ οι βιομηχανίες έκλεισαν, οι συντάξεις δεν είχαν πια αξία και το νόμισμα λιποθύμησε.

Τι ακολούθησε;

Το χάος. Οι απελπισμένοι βγήκαν στους δρόμους, ξέσπασαν άγριες ταραχές αλλά τα όπλα της χούντας του Πινοσέτ ήταν εκεί και ξερνούσαν φωτιά.

Αυτά για τη δράση του ΔΝΤ και την προσωπική ιστορία του «προσωρινού» (ας ελπίσουμε) κ. Λίπσκι... *

ΟΙ ΠΥΘΑΓΟΡΙΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ – ΓΟΥΪΛΙΑΜ ΓΟΥΕΣΚΟΤ

Οι βάσεις των Πυθαγορείων Μαθηματικών ήταν οι εξής: Η πρώτη φυσική διάκριση των Αριθμών είναι σε ΜΟΝΟΥΣ και σε ΖΥΓΟΥΣ. Οι ζυγοί αριθμοί είναι εκείνοι που μπορούν να διαιρεθούν σε δύο ίσα μέρη, χωρίς να αφήσουν τη μονάδα σαν υπόλοιπο. Οι μονοί αριθμοί, όταν χωριστούν σε δύο ίσα μέρη, αφήνουν και μια μονάδα σαν υπόλοιπο.

Επίσης όλοι οι ζυγοί αριθμοί (εκτός από τη δυάδα, το δύο, που είναι απλώς δύο μονάδες) μπορούν να χωριστούν σε δύο ίσα μέρη καθώς και σε δύο άνισα μέρη, αλλά και στις δύο αυτές περιπτώσεις δεν παρουσιάζονται οι άρτιοι μαζί με τους περιττούς αριθμούς, ή οι περιττοί μαζί με τους άρτιους. Ο δυαδικός αριθμός δύο δεν μπορεί να χωριστεί σε δύο άνισα μέρη.

Έτσι το 10 χωρίζεται σε 5 και 5, που είναι δύο ίσα μέρη, καθώς και σε 3 και 7, που είναι περιττοί, και σε 6 και 4, που είναι άρτιοι αριθμοί. Το 8 χωρίζεται σε 4 και 4, που είναι δυο ίσοι και άρτιοι αριθμοί και σε 5 και 3 που είναι περιττοί.

Αλλά ο μονός αριθμός χωρίζεται μόνο σε δύο άνισα μέρη και το ένα μέρος είναι ένας περιττός αριθμός και το άλλο ένας άρτιος αριθμός. Έτσι το 7 χωρίζεται σε 4 και 3, ή σε 5 και 2, που και στις δύο περιπτώσεις είναι άνισοι αριθμοί, ένας μονός και ένας ζυγός.

Οι αρχαίοι παρατήρησαν επίσης ότι η μονάδα είναι “μονός” αριθμός και ότι είναι ο πρώτος “μονός αριθμός”, γιατί δεν μπορεί να διαιρεθεί σε δύο ίσους αριθμούς. Μια άλλη ιδιομορφία που παρατήρησαν ήταν ότι η μονάδα, προστιθέμενη σε ένα ζυγό αριθμό τον καθιστούσε μονό, αλλά αν οι ζυγοί προσθέτονταν σε ζυγούς αριθμούς μας έδιδαν πάλι ζυγούς αριθμούς.

Ο Αριστοτέλης στην Πυθαγορική πραγματεία του παρατηρεί ότι η μονάδα μετέχει και της φύσης του ζυγού αριθμού, γιατί όταν προστίθεται σε ένα ζυγό αριθμό μας κάνει ένα ζυγό, και όταν προστίθεται σε ένα ζυγό σχηματίζεται ένας μονός αριθμός. Έτσι ονομάζεται “αρτιόμορφος μονός”. Ο Αρχύτας από τον Τάραντα ήταν της ίδιας γνώμης.

Εκτός αυτού η Μονάδα είναι η πρώτη ιδέα του περιττού αριθμού. Κατά τον ίδιο τρόπο οι Πυθαγόρειοι θεωτούν το “δύο” σαν την “πρώτη ιδέα της απροσδιόριστης δυάδας” και αποδίδουν τον αριθμό 2 σε κείνη την απροσδιόριστη, άγνωστη και απεριόριστη όψη στον κόσμο, ακριβώς όπως συσχετίζουν τη μονάδα με καθετί που είναι καθορισμένο και κανονικό. Σημείωσαν ακόμα ότι στη σειρά των αριθμών, που αρχίζουν απο τη μονάδα, οι αριθμοί αυξάνονται κάθε φορά με την προσθήκη μιας μονάδας και έτσι ο λόγος μεταξύ τους μειώνεται. Έτσι το 2 είανι 1+1, ή το διπλό του προκατόχου του. Το 3 δεν είναι διπλό 2, αλλά δύο και μια μονάδα, τρία δεύτερα. Το 4 σε σχέση με το 3 είναι 3 και μια μονάδα, και ο λόγος είναι τέσσερα τρίτα. Τα έξι πέμπτα, 6 προς 5 είναι μικρότερο από τον προηγούμενο, δηλαδή τα πέντε τέταρτα ή 5 προς 4, και το ίδιο συνεχίζεται σε όλη τη σειρά των αριθμών.

Σημείωσαν επίσης ότι στη φυσική σειρά αριθμών κάθε αριθμός είναι το μισό του αθροίσματος των αριθμών κάθε αριθμός είναι το μισό του αθροίσματος των αριθμών που τον περιστοιχίζουν. Έτσι το 5 είναι το μισό του 6 συν 4. Επίσης είναι το μισό του αθροίσματος του επομένου ζευγαριού αριθμών, π.χ. το 5 είναι το μισό του 7 συν 3 κι αυτό συνεχίζεται μέχρι που φτάνουμε στο σημείο όπου ο ένας αριθμός του ζευγαριού να είναι η μονάδα. Η ίδια η μονάδα δεν περιστοιχίζεται από δύο αριθμούς, τον ένα πάνω και τον άλλο κάτω από αυτή. Έχει αριθμό μόνο πάνω απο αυτή. Έτσι ονομάζεται “πηγή κάθε πλήθους”.

Η φράση “αρτιόμορφος ζυγός” είναι ένας άλλος όρος που χρησιμοποιόταν στην αρχαιότητα για ένα είδος ζυγών αριθμών. Είναι εκείνοι που διαιρούνται σε δύο ίσα μέρη και κάθε ένα από αυτά τα μέρη διαιρείται ομοιόμορφα και η ομοιόμορφη διαίρεση συνεχίζεται μέχρι που φτάνουμε στη μονάδα. Ένας τέτοιος αριθμός είναι το 64. Αυτοί οι αριθμοί αποτελούν μια σειρά, αρχίζοντας από τη μονάδα και σχηματίζοντας κάθε φορά ένα λόγο “δύο” μεταξύ τους, όπως 1, 2, 4, 8, 16, 32. Ο όρος “αρτιόμορφος μονός”, αναφερόμενος σε ένα ζυγό αριθμό, όπως 6, 10, 14, 18, που όταν διαιρεθούν σε δύο ίσα μέρη, αυτά τα μέρη δεν μπορούν να διαιρεθούν ξανά σε ίσα μέρη. Μπορεί να σχηματισθεί μια σειρά τέτοιων αριθμών μιας σειράς από μονούς αριθμούς:

Οι 1, 3, 5, 7, 9, μας δίνουν τους 2, 6, 10, 14, 18.

Οι μη αρτιόμορφοι ζυγοί αριθμοί μπορούν να χωριστούν σε δύο μέρη, κι αυτά τα μέρη να χωριστούν ξανά εξίσου, αλλά δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό μέχρι να φτάσουμε στη μονάδα. Τέτοιοι αριθμοί είναι το 24 και το 28.

Οι μονοί αριθμοί μπορούν να θεωρηθούν από τρεις απόψεις, ως εξής:

“Πρώτοι και απλοί”. Τέτοιοι αριθμοί είναι οι 3, 5, 7, 11, 13, 19, 23, 29, 31. Δεν μπορούν να μετρηθούν με άλλους αριθμούς εκτός της μονάδας. Δε συντίθενται από άλλους αριθμούς, αλλά σχηματίζονται μόνο από τη μονάδα.

“Δεύτεροι και σύνθετοι”. Είναι στην πραγματικότητα “μονοί”, αλλά περιέχουν άλλους αριθμούς και συντίθενται απ' αυτούς. Τέτοιοι είναι οι 9, 15, 21, 25, 27, 33 και 39. Αυτοί περιέχουν μέρη που κατονομάζονται με έναν άλλο αριθμό ή λέξη, εκτός από τη βασική μονάδα. Έτσι το ένα τρίτο του εννιά είναι το 3. Το ένα τρίτο του 15 είναι το 5 και το ένα πέμπτο είναι το 3. Έτσι, αφού περιέχει έναν άλλο αριθμό ονομάζεται δεύτερος και αφού είναι επιδεκτικός διαίρεσης ονομάζεται σύνθετος.

Η Τρίτη Ποικιλία μονών αριθμών είναι πιο περίπλοκη, αφού οι αριθμοί της είναι δεύτεροι και σύνθετοι, αλλά στη μεταξύ τους σχέση είναι πρώτοι και απλοί. Τέτοιοι είναι το 9 και το 25. Και οι δυό διαιρούνται και ο καθένας απ' αυτούς είναι δεύτερος και σύνθετος, αλλά δεν έχουν κοινό μέτρο. Έτσι το 3 που διαιρεί το 9, δε διαιρεί το 25.

Οι μονοί αριθμοί ταξινομούνται σ' αυτές τις τρεις κατηγορίες σε Τέλειους, Ελλειπείς και Υπεράφθονους.

Υπερτέλειοι και Υπεράφθονοι είναι τέτοιοι αριθμοί όπως οι 12 και 24.

Ελλειπείς αριθμοί είναι τέτοιοι αριθμοί όπως το 8 και το 14.

Τέλειοι είναι τέτοιοι αριθμοί όπως το 6 και το 28. Είναι ίσοι με το άθροισμα των μερών τους. Ας πάρουμε για παράδειγμα το 28. Το μισό του είναι 14, το ένα τέταρτο είναι 7, το ένα έβδομο είναι 4, το ένα δέκατο τέταρτο είναι 2 και το εικοστό όγδοο είναι , δηλαδή ποσότητες που προστιθέμενες μας δίνουν το 28.

Στους ελλειπείς αριθμούς, όπως είναι το 14, το σύνολο του αριθμού υπερβαίνει τα μέρη του. Το ένα έβδομο του 14 είναι το 2, το μισό του είναι το 7, και το ένα δέκατο τέταρτο είναι 1. Το άθροισμά τους είναι 10, δηλαδή λιγότερο από το 14.

Στους υπεράφθονους αριθμούς, όπως είναι το 12, το άθροισμα των μερών του υπερβαίνει τον ίδιο τον αριθμό. Έτσι το ένα έκτο του 12 είναι το 2, το ένα τέταρτο είναι το 3, το ένα τρίτο είναι το 4, το μισό του είναι το 6 και το ένα δωδέκατο είναι το 1. Το άθροισμά τους είναι 16, δηλαδή μεγαλύτερο από το 12.

Οι Υπερτέλειοι αριθμοί φαίνονταν να μοιάζουν με τον Βριάρεω, το γίγαντα με τα εκατό χέρια. Τα μέρη του είναι πολυάριθμα. Οι Ελλειπείς αριθμοί μοιάζουν με τους Κύκλωπες που είχαν μόνο ένα μάτι, ενώ οι Τέλειοι αριθμοί είχαν την ιδιοσυγκρασία της μετριοπάθειας και αμιλλώνται στην Αρετή. Στέκουν ανάμεσα στην υπερβολή και στην έλλειψη και δεν αντιπροσωπεύουν τον κολοφώνα όπως νόμιζαν μερικοί αρχαίοι.

Το κακό αντιτίθεται πράγματι στο κακό, αλλά και τα δύο αντιτίθενται στο αγαθό. Όμως το αγαθό ποτέ δεν αντιτίθεται στο αγαθό, παρά μόνο σε δύο κακά.

Οι Τέλειοι αριθμοί είναι όπως οι αρετές. Λίγοι σε αριθμό.

Οι άλλες δύο κατηγορίες είναι σαν τα ελαττώματα – πολυάριθμές, ακανόνιστες και ακαθόριστες.

Ανάμεσα στο 1 και στο 10 υπάρχει μόνο ένας τέλειος αριθμός, δηλαδή το 6. κι ανάμεσα στο 10 και στο 100 υπάρχει πάλι ένας, δηλαδή το 28. Ανάμεσα στο 100 και στο 1000 υπάρχει μόνο ένας, δηλαδή το 496 και ανάμεσα στο 1000 και στο 10000 υπάρχει επίσης ένας, δηλαδή ο8128.

Οι μονοί αριθμοί ονομάζονται Γνώμονες, γιατί προστιθέμενοι σε τετράγωνα, τους διατηρούν το ίδιο σχήμα, όπως διαπιστώνουμε στη Γεωμετρία: Βλέπε Σιμπλίκιος, βιβλ. Γ'.

Ένας αριθμός που σχηματίζεται από τον πολλαπλασιασμό ενός μονού και ενός ζυγού αριθμού ονομάζεται Ερμαφρόδιτος ή “αρρενοθήλυς”.

Σχετικά μ' αυτές τις αντιλήψεις για τους αρτιόμορφους και μη αρτιόμορφους, τους καθορισμένους και ακαθόριστους αριθμούς πρέπει να σημειωθεί ότι οι αρχαίοι φιλόσοφοι πίστευαν βαθύτατα στην ένωση των αριθμητικών ιδεών με τη Φύση και με την ουσία, τη φύση ή το βάθος των πραγμάτων.

Γι' αυτούς η φύση του αγαθού ήτνα καθορισμένη, ενώ η φύση του κακού ήταν ακαθόριστη. Όσο πιο ακαθόριστη ήταν η φύση του κακού τόσο χειρότερο ήταν. Μόνο το αγαθό μπορούσε να προσδιορίσει ή να περιορίσει το ακαθόριστο. Στην ανθρώπινη ψυχή υπάρχει ένας πυρήνας θείου αγαθού (Μπούντι). Αυτό δεσμεύει και μετριάζει το ακαθόριστο και το ασταθές των επιθυμιών.

Μπορεί να καταδειχθεί ότι κάθε ανισότητα προκύπτει από μια ισότητα. Έτσι μια μητέρα, ή μια ρίζα, έχει τη δύναμη να φέρει σε γέννηση, με μια μεγάλη ευφορία, όλα τα είδη της ανισότητας. Αν υπήρχε χώρος και χρόνος θα μπορούσε να αποδειχθεί ότι και κάθε ανισότητα μπορεί να αναχθεί σε ισότητα.

Ο Ιάμβλιχος, στην πραγματεία του για την Αριθμητική του Νικόμαχου, ρίχνει ένα διαφορετικό φως στους αριθμούς. Λέει ότι μερικοί είναι σαν φίλοι, ότι είναι Φίλιοι αριθμοί, όπως το 284 και το 220.

Ο Πυθαγόρας ερωτώμενος τι είναι φίλος, αποκρίθηκε έτερος εγώ. Φαίνεται λοιπόν πως αυτό ισχύει και γι' αυτούς τους αριθμούς. Τα μέρη του καθενός σχηματίζουν τον άλλο, σύμφωνα με τη φύση της φιλίας.

Ο Οζανάμ, ένας Γάλλος μαθηματικός έδωσε στα 1710 μ.Χ. παραδείγματα αυτών των Φίλιων αριθμών στο βιβλίο του Μαθηματικές Αναδημιουργίες. Παρατήρησε ότι το 220 είναι ίσο με το άθροισμα των υποπολλαπλασίων (των ακριβών διαιρετών) του 284. Έτσι 1+2+4+71+142=220. Το 284 πάλι είναι ίσο με το άθροισμα των υποπολλαπλασίων του 220. Έτσι έχουμε 1+2+4+5+10+11+20+22+44+55+110=284.

Ένα άλλο ζευγάρι τέτοιων αριθμών είναι οι 17.296 και 18.416.

Στα γραπτά των φιλοσόφων βρίσκονται διάσπαρτες πολύ περίεργες θεωρίες για τη σχέση ανάμεσα στους Αριθμούς και στο γάμο καθώς και στο χαρακτήρα του απογόνου πουθα προκύψει απ' αυτό το γάμο. Ο Πλάτωνας στην Πολιτεία του έχει ένα χωρίο σχετικά με το γεωμετρικό αριθμό που, παραγόμενος μαντικά, μπορεί να είναι τυχερός ή άτυχος. Ο Νικόμαχος μιλάει επίσης γι' αυτό τον αριθμό και τον ονομάζει Γαμήλιο Αριθμό. Μετά απ' αυτό αναφέρει ότι από δύο καλούς γονείς μόνο καλό παιδί μπορεί να γεννηθεί. Από δύο κακούς γονείς, μόνο κακό. Από έναν καλό και έναν κακό, μόνο κακό. Έτσι προειδοποιεί η Πολιτεία να μη γίνονται γάμοι με τυχαίο ή δυσαρμονικό τρόπο γιατί θα υπάρχει διχόνοια και διαφθορά στους απογόνους.

Ο Σιμπλίκιος, στο σχόλιό του για το Δεύτερο Βιβλίο του Αριστοτέλη Περί των Ουρανών, παρατηρεί ότι ο Πυθαγόρας και οι μαθητές του είχαν ακούσει τη Μουσική των Σφαιρών, ότι είχαν ακούσει έναν αρμονικό ήχο που παραγόταν από την κίνηση των πλανητών και από τον ήχο υπολόγισαν με αριθμούς το λόγο της απόστασης και το μέγεθος του Ήλιου, της Σελήνης, της Αφροδίτης και του Ερμή. Σ' αυτό ο Αριστοτέλης διαφωνεί, αλλά ίσως η δυσκολία μπορεί να ξεπεραστεί σ' αυτή την υποσεληνιακή σφαίρα όλα τα πράγματα δεν είναι σύμμετρα, ούτε το καθετί γίνεται όμοια αισθητό σε κάθε σώμα. Τα σκυλιά μπορούν να μυρίσουν και να αναγνωρίσουν την παρουσία ζώων που μπορεί να βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση, τη στιγμή που ο άνθρωπος έχει πλήρη άγνοια της ύπαρξής τους. Μερικοί από τους αρχαίους πίστευαν ότι η ψυχή έχει τρεις φορές – το γήινο σώμα, φωτεινό και ουράνιο όπου διαμένει η ψυχή όταν βρίσκεται σε κατάσταση μακαριότητας. Αυτό ακριβώς το σώμα, με εξάγνιση των αισθήσεων, με κληρονομική μαγική δύναμη, με χρηστότητα, ή με θρησκευτικές τελετουργείες καθιέρωσης, μπορείν να αντιληφθεί, αφού παραμερίσει το γήινο σώμα, πράγματα ακατάληπτα σε μας και να ακούσει ήχους ανήκουστους σε μας που είμαστε σε δεσμά. Ένας έμπειρος ή διορατικός μπορεί, με ένα μαντήλι κάποως ξεδιπλωμένο και με τα μάτια κλειστά, να δει σκηνές αδιαόρατες για μας τους θνητούς, ενώ την ίδια στιγμή να είναι κουφός σαν κι εμάς στους υπερβατικούς ήχους. Κι αυτό γιατί βλέπουμε τα αστέρια, ενώ δεν ακούμε την κίνησή τους:

Γιατί δεν κατεβαίνουν οι άγγελοι από τα βασίλεια της δόξας

για να επισκεφτούν τη γη, όπως στους παλιούς καιρούς;

Είναι ο ουρανός πιο μακρινός, ή η γη είναι πιο παγωμένη.

ΓΟΥΙΛΙΑΜ ΓΟΥΕΣΚΟΤ

ΑΡΙΘΜΟΣΟΦΙΑ

Η ΑΠΟΚΡΥΦΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

ΚΑΙ ΟΙ ΜΥΣΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥΣ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΣΑΚΑΛΗΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΥΡΙΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Τέλος και αρχή – MIKA WALTARI

Σπάνια σκύβει κάποιος να μαζέψει ένα βότσαλο και να το κρατήσει σαν το σύμβολο του τέλους μιας εποχής και αρχής μιας άλλης. Γι' αυτό πρέπει να συγχωρούμε τους γονείς των νεκρών που βάζουν στην τεφροδόχο βότσαλα ισάριθμα με τα χρόνια του νεκρού. Έζησε τη συνηθισμένη ζωή ενός θνητού και ευχαριστήθηκε. Τα έθνη διαβαίνουν από τις διάφορες χρονολογίες που ονομάζονται αιώνες των εθνών. Έτσι εμείς οι θνητοί ξέρουμε πως στις δώδεκα πόλεις και στους λαούς των Ετρούσκων παραχωρήθηκαν δέκα κύκλοι ζωής και θανάτου. Μιλάμε για διάρκεια χιλίων χρόνων επειδή είναι απλό να μιλάς με αριθμούς, ο κάθε κύκλος όμως δεν έχει υποχρεωτικά εκατό χρόνια, μπορεί να είναι μικρότερος ή μεγαλύτερος. Ξέρουμε μόνο την αρχή και το τέλος του, επειδή δεχόμαστε κάποιο αλάνθαστο σημάδι.

Ο άνθρωπος γυρεύει σιγουριά και δεν μπορεί να την βρει. Γι' αυτό οι μάντεις συγκρίνουν το συκώτι των σφαγίων με το πρόπλασμα του άργιλου που κάθε τμήμα του έχει το όνομα μιας ξεχωριστής θεότητας. Μερικές φορές η θεία γνώση τους εγκαταλείπει, και τότε κάνουν λάθη.

Υπάρχουν και ιερείς που ξέρουν τέλεια τους κανόνες της μαντικής που σχετίζεται με το πέταγμα των πουλιών. Όταν αντιμετωπίζουν ένα άγνωστο σημάδι ταράζονται και προλέγουν χωρίς να δουν. Δε θα σταθώ καθόλου στους ερμηνευτές της αστραπής που ανεβαίνουν πριν αρχίσει η θύελλα στις ιερές κορφές των βουνών και προφητεύουν με βεβαιότητα για το χρώμα και την πορεία της φωτιάς στον ουρανό που τον έχουν διαιρέσει σύμφωνα με τις δώδεκα ουράνιες περιοχές.

Δε θα πω τίποτε άλλο, έτσι είναι αυτά τα πράγματα. Κάθε πράγμα σιγά – σιγά ναρκώνεται, αποστεώνεται, γερνάει. Δεν υπάρχει τίποτε πιο θλιβερό από την ξερή και άχρηστη ανθρώπινη γνώση σε σχέση με τη θεία πρόγνωση. Ο άνθρωπος μαθαίνει πολλά, αυτά που μαθαίνει όμως δεν είναι η γνώση. Οι πηγές της πραγματικής γνώσης αναβλύζουν από τη βεβαιότητα της θείας επιφοίτησης.

Ορισμένα αντικείμενα έχουν τέτοια δύναμη που θεραπεύουν με απλή επαφή τους ασθενείς. Άλλα αντικείμενα προστατεύουν αυτούς που τα φοράνε ενώ κάποια άλλα προκαλούν καταστροφή. Υπάρχουν αναγνωρισμένοι ιεροί χώροι που δεν έχουν ούτε βωμό ούτε ευκτήριες στήλες (αναθήματα). Μερικοί μάντεις βλέπουν το παρελθόν κρατώντας ένα αντικείμενο στα χέρια τους. Διαθέτουν μεγάλη πειθώ για να κερδίσουν το λάδι και το πληγούρι τους αλλά δεν μπορείς να ξεχωρίσεις στα λεγόμενά τους την αλήθεια απο το όνειρο και την επινόηση. Δεν το ξέρουν ούτε οι ίδιοι. Αυτό μπορώ να το βεβαιώσω γιατί κι εγώ ο ίδιος έχω ένα παρόμοιο χάρισμα.

Ό,τι κι αν είναι, κάτι μένει στα αντικείμενα που χρησιμοποιούμε και αγαπάμε από καιρό και που συνδέονται με ευχάριστα και δυσάρεστα γεγονότα. Είναι κάτι που δεν πηγάζει από το αντικείμενο. Όλα αυτά είναι αόριστα σαν τα όνειρα, φανταστικά και συγχρόνως αληθινά. Όπως οι αισθήσεις του ανθρώπου που καθοδηγούνται από τον πόθο – να δεί, ν' ακούσει, να νιώσει, να γευτεί. Δυο άνθρωποι δε βλέπουν και δε γεύονται ποτέ ένα πράγμα με τον ίδιο τρόπο. Και ο ίδιος άνθρωπος δεν ακούει, δεν αγγίζει το ίδιο αντικείμενο με τον ίδιο τρόπο σε διαφορετικές στιγμές. Κάτι που σε μια δεδομένη στιγμή μοιάζει ευχάριστο και επιθυμητό, σε κάποια άλλη φαίνεται αηδιαστικό και κουτό. Όποιος εμπιστεύεται μια και μοναδική μαρτυρία των αισθήσεών του λέει ψέματα στον εαυτό του, σ' όλη τη ζωή του.

Παρ' όλ' αυτά, τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές, ξέρω πως το κάνω γιατί είμαι γέρος και εξασθενημένος, η ζωή μου φαίνεται πικρή, δεν ποθώ τίποτα στον κόσμο. Στα νιάτα μου δε θα έγραφα έτσι, όμως όλα αυτά τα γραφόμενά μου θα ήταν ειλικρινή.

Επομένως γιατί γράφω;

Για να νικήσω το χρόνο και για ν' αποκτήσω αυτογνωσία. Θα κατορθώσω να νικήσω το χρόνο; Αυτό δε θα το μάθω ποτέ, γιατί δεν ξέρω εάν τα σβησμένα γραπτά επιζούν. Ικανοποιούμαι λοιπόν γράφοντας για να γνωρίσω καλύτερα τον εαυτό μου.

Για ν' αρχίσω, θα πάρω στο χέρι ένα μαύρο, λείο βότσαλο και θα γράψω πως είχα την πρώτη προαίσθηση για το τι είμαι στην πραγματικότητα και όχι γι' αυτό που πίστευα ότι ήμουν.

MIKA WALTARI

Ο ΕΤΡΟΥΣΚΟΣ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΣΩΤΗΡΙΟΥ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΚΤΟΣ

Ώ ΣΚΟΤΑΔΙ (East Coker III) – ΤΟΜΑΣ ΣΤΕΡΝ ΕΛΙΟΤ

Ώ σκοτάδι σκοταδι σκοταδι. Όλα χάνονται μες στο σκοτάδι,

Τα κενά διαστρικά διαστήματα, το κενό μες στο κενό,

Οι πλοίαρχοι, οι εμποροτραπεζίτες, εξέχοντες άνθρωποι των γραμμάτων,

Οι γενναιόδωροι προστάτες της τέχνης, οι πολιτικοί κι οι κυβερνήτες,

Διακεκριμένοι δημόσιοι υπάλληλοι, πρόεδροι πολλών επιτροπών,

Μεγαλοβιομήχανοι και μικροεργολάβοι, όλοι πηγαίνουν στο σκοτάδι,

Και σκοτάδι, ο Ήλιος κι η Σελήνη, και το Αλμανάκ του Γκότα,

Και το Δελτίο του Χρηματιστηρίου Αξιών, ο Οδηγός των Διευθυντών,

Και κρύα η αίσθηση και χαμένο το κίνητρο της πράξης.

Κι όλοι μας πηγαίνουμε μαζι τους, μες στη σιωπηλή κηδεία,

Την κηδεία κανενός, γιατί κανένας δεν υπάρχει να τον θάψεις.

Είπα στην ψυχή μου, ησύχασε κι άσε το σκοτάδι να 'ρθει επάνω σου

Που θα 'ναι το σκοτάδι του Θεού. Όπως, σ' ένα θέατρο,

Τα φώτα σβήνουν, για ν' αλλάξει το σκηνικό

Με μια υπόκωφη βαβούρα από φτερά, με μια κίνηση από σκοτάδι πάνω σε σκοτάδι,

Και το ξέρουμε που οι λόφοι και τα δέντρα, το μακρινό πανόραμα

Κι η φανταχτερή επιβλητική πρόσοψη όλα κυλίστηκαν μακριά -

Ή όπως, όταν ο υπόγειος μες στη σήραγγα, σταθμεύει ώρα πολλή ανάμεσα σε στάσεις

Κι υψώνεται η συζήτηση και σιγοσβήνει στη σιωπή

Και βλέπεις πίσω απ' το κάθε πρόσωπο να βαθαίνει το νοητικό κενό

Αφήνοντας μόνο τον τρόμο του να μη σκέφτεσαι για τίποτε που όλο μεγαλώνει.

Ή όταν, ναρκωμένος από αιθέρα, ο νους έχει συναίσθηση αλλά συναίσθηση του τίποτε -

Είπα στην ψυχή μου, ησύχασε, και πρόσμενε χωρίς ελπίδα

Γιατί ελπίδα θα 'ταν η ελπίδα του σφαλερού. Πρόσμενε χωρίς αγάπη

Γιατί αγάπη θα 'ταν η αγάπη του σφαλερού. Υπάρχει ωστόσο η πίστη

Αλλά η πίστη κι η αγάπη κι η ελπίδα βρίσκονται όλες σε αναμονή.

Πρόσμενε χωρίς σκέψη, γιατί δεν είσαι έτοιμη για σκέψη:

Έτσι το σκοτάδι θα 'ναι το φως, κι η ακινησία ο χορός.

Ψίθυρος από ρυάκια που τρέχουν, και χειμωνιάτικη αστραπή,

Το άγριο θυμάρι αθέατο κι η αγριοφράουλα,

Το γέλιο μες στον κήπο, αντήχησε την έκσταση

Όχι χαμένη, αλλά απαιτητική, να σημαδεύει προς την αγωνία

Του θανάτου και της γέννησης.

Λες πως επαναλαμβάνω

Κάτι που είπα πριν. Θα το ξαναπώ.

Να το ξαναπώ; Για να φτάσεις εκεί,

Για να φτάσεις εκεί που είσαι, να 'ρθεις από κει που δεν είσαι,

Πρέπει να πας από ένα δρόμο, όπου δεν υπάρχει έκσταση.

Για να φτάσεις σε κάτι που δεν ξέρεις

Πρέπει να πας από ένα δρόμο που είναι ο δρόμος της άγνοιας.

Για να 'χεις ό,τι δεν κατέχεις

Πρέπει να πας από το δρόμο της αλλοτρίωσης.

Για να φτάσεις σ' αυτό που δεν είσαι

Πρέπει να πας μες απ' το δρόμο όπου δεν είσαι.

Κι ό,τι δεν γνωρίζεις είναι το μόνο που γνωρίζεις

Κι ό,τι σου ανήκει είναι αυτό που δε σου ανήκει

Κι όπου βρίσκεσαι είναι εκεί όπου δεν βρίσκεσαι.

ΤΟΜΑΣ ΣΤΕΡΝ ΕΛΙΟΤ

ΤΕΣΣΕΡΑ ΚΟΥΑΡΤΕΤΑ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΛΕΙΤΟΣ ΚΥΡΟΥ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΥΨΙΛΟΝ/ΒΙΒΛΙΑ

Το Μυστήριον του Έρωτος εξηγούμενον υπό του Αριστοφάνους – ΑΝΤΩΝΙΟΣ Φ. ΧΑΛΑΣ http://youtu.be/Ej6zdlg2ZwE

"Μου φαίνεται, ότι οι άνθρωποι ποσώς δεν έχουν κατανοήσει την πραγματικήν δύναμιν του Έρωτος, διότι άλλως θα του είχον κτίσει ιερά και βωμούς και θα ετέλουν υπέρ αυτού θυσίας και μάλιστα τας μεγίστας, ενώ τώρα δεν γίνεται τίποτε από αυτά. διότι είναι ο φιλανθρωπότατος, των Θεών, αφού προστρέχει επίκουρος των ανθρώπων και ιατρός, η δε θεραπεία που τοις παρέχει αποτελεί την μεγίστην ευδαιμονίαν εις το ανθρώπινον γένος, θα προσπαθήσω λοιπόν να σας αποκαλύψω την φύσιν και δύναμιν του Θεού αυτού".

"Πρώτα - πρώτα όμως είναι ανάγκη να μάθετε την ανθρωπίνην φύσιν και τα παθήματά της, διότι τη αληθεία η παλαιά ημών φύσις δεν ήτο ομοία, προς την σημερινήν, αλλά αλλοία. Διότι τρία ήσαν τα γένη των ανθρώπων, όχι όπως τώρα, δύο, άρρεν και θήλυ, αλλά και τρίτον υπήρχεν ιδιαιτέρως(1), κοινόν από τα δύο, ανδρόγυνον δηλ. η ερμαφρόδιτον, και του οποίου μέχρι σήμερον παρέμεινε το όνομα αυτού μόνον, ενώ το είδος εξηφανίσθη. Και μάλιστα οι μεταχειριζόμενοι το όνομα, σήμερον, το χρησιμοποιούν προς όνειδος και καυτηριασμόν. Μάθετε περαιτέρω, ότι ανήρ και γυνή απετέλουν ένα όλον, ένα σύνολον με στρογγυλά νώτα και κυκλικάς πλευράς. Είχε τέσσαρας χείρας και ίσους πόδας προς τας χείρας. Και δύο πρόσωπα επάνω στον αυχένα, όστις ήτο κυκλοειδής, ομοιάζοντα καθ' όλα το εν προς το άλλο, ενώ η κεφαλή, επί της οποίας υπήρχον τα δύο αυτά πρόσωπα, τα αντικρύζοντα άλληλα, ήτο μια. Τέσσαρα ήσαν τα ώτα και δύο τα αιδοία και τα άλλα κατά την αυτήν αναλογίαν, όπως ευκόλως δύναται τις να εικάση. Επεριπάτουν δε είτε όπως σήμερον προς τα εμπρός, ή προς οιανδήποτε άλλην συνήθη κίνησιν, ή, όταν ήθελον να τρέξουν, κατά τρόπον κυκλικόν και σφαιρικόν, όπως πράττουν σήμερον οι σχοινοβάται και γελωτοποιοί. Στηριζόμενοι δε επί των τεσσάρων χειρών και των τεσσάρων ποδών των, τάχιστα επροχώρουν. Η δε αιτία δια την οποίαν υπήρχον τρία γένη και τοιαύτης μορφής, οφείλεται εις το γεγονός, ότι το μεν άρρεν, ήτο έκγονον(2) του Ηλίου, το δε θήλυ της Γης, το δε “ανδρόγυνον” ή “ερμαφρόδιτον” της Σελήνης, επειδή η Σελήνη μετέχει και του Ηλίου και της Γης. Εάν δε το ερμαφρόδιτον γένος ήτο σφαιρικόν, τούτο οφείλεται εις το σφαιρικόν της προελεύσεως των γονέων των (του Ηλίου δηλ. και της Γης και Σελήνης)”. Ήσαν κατά ταύτα οι ερμαφρόδιτοι φοβερά ισχυροί και ρωμαλέοι(3), συγχρόνως δε μεγαλόφρονες. Τα έβαλαν μάλιστα και με τους Θεούς, και τα όσα περί των Εκατόγχειρων Ώτου και Εφιάλτου αναφέρει εις την Νέκυιαν του ο Όμηρος:

“Ους δε μηκίστους θρέψε ζείδωρος άρουρα”. (Που ήσαν οι υψηλότατοι πάντων των άλλων ανθρώπων που η μητέρα μας Γη έχει θρέψει ποτέ στη ζωή της).

Αναφορικώς με την προσπάθειάν των να αναβούν και να κατακτήσουν τον Ουρανόν, θέσαντες το όρος Πήλιον επί της Όσσης, σχετίζονται με αυτούς και αναφέρονται εις εκείνους.

“Ο Ζευς λοιπόν και οι άλλοι Θεοί συνεζήτουν πως έπρεπε να αντιμετωπίσουν την αυθάδειαν και ασέβειαν αυτών των Εκατογχείρων και ηπόρουν. Διότι δεν τοις ήτο δυνατόν να τους φονεύσουν, και, όπως έπραξαν με τους Γίγαντας, να εξαφανίσουν το γένος, κεραυνοβολούντες αυτό (διότι θα έπαυαν υφιστάμεναι αι τιμαί και τα ιερά, που οι άνθρωποι απένειμον και κατεσκεύαζαν υπέρ αυτών) ούτε όμως και να τους αφήσουν να ασελγούν. Μόλις και μετά βίας ο Ζευς κατώρθωσε τέλος να εύρη την ενδεικνυομένην λύσιν και επρότεινεν εις τους λοιπούς Θεούς τα ακόλουθα: “Μου φαίνεται ότι ανεκάλυψα το τέχνασμα, δια του οποίου, όχι μόνον θα εξακολουθούν υφιστάμεοι άνθρωποι, αλλά και να καύσουν την ασέλγειαν και ακολασίαν, καθιστάμενοι συγχρόνως και ασθενέστεροι. Διότι προτίθεμαι να τους χωρίσω εις δύο, τοιουτοτρόπως και ασθενέστεροι θα είναι και χρησιμώτεροι εις ημάς, διότι θα διπλασιασθή ο αριθμός των. Και θα βαδίζουν ορθοί, επί δύο σκελών. Αν όμως θα εξηκολούθουν να ασελγώσι και να μη ησυχάζουν, τότε και πάλιν θα τους κόψω στα δύο, και τότε θα βαδίζουν απάνω σε ένα μόνο πόδι, πηδώντας”. Αφού είπε αυτά ο Ζευς ήρχισε να τέμνη τους ανθρώπους δίχα, όπως κάμουν οι ψαράδες κόβωντας σε δύο το αυγοτάραχο, για να το ταριχεύσουν.

“Αφού λοιπόν η ανθρωπίνη φύσις ετμήθη εις δύο, έκαστον των δύο μελών του προτέρου “ανδρογύνου”, επόθει το έτερον ήμισυ, και έτρεχε προς αυτό. Και αγκαλιαζόμενα τα δύο ήμισυ με τα χέρια και συμπλεκόμενα, επεθύμουν να συμφυούν και μη επιθυμούντα, παρά την συνένωσιν των, να χωρισθούν, εγκατέλιπον κάθε άλλην ασχολίαν και απέθνησκον από την πείναν. Και, όταν τα εν των ημίσεων επέζει, έτρεχε να συνενωθή με ένα άλλο ήμισυ, ώστε συμπληρωθεί το “ανδρόγυνον”. Κατόρθωσεν όμως ο Ζευς, καταλλήλως τοποθετήσας τα αιδοία, να απαλλάξη το ανθρώπινον γένος της τελικής καταστροφής. Δια το γεγονός αυτό έκτοτε ο έρως ενυπάρχει έμφυτος εις την ψυχήν κάθε ανθρώπου, και ούτος είναι ο συναγωγεύς και ενωτής εις εν της αρχαίας φύσεως, και διαρκώς αυτός προσπαθεί να ποιήση εν τας δύο χωριστάς σήμερον φύσεις, και να τας επαναγάγη εις την αρχικήν ενιαίαν υπόστασιν: παίζει επομένως, όπως αρχικώς είπον, τον ρόλον ευεργετικωτάτου ιατρού, θεραπεύων την έμφυτον έλξιν προς το έτερον ήμισυ”.

Την προϊστορικήν ταύτην αλήθειαν περιέχουν αι ανωτέρω εξηγήσεις αι τόσον προς την πραγματικότητα και την φύσιν του έρωτος προσφυείς.

Τα περί Σοδόμων και Γομόρρων αλληγορούμενα εις την Βίβλον,έχουν στενωτάτην σχέσιν με τον χωρισμόν αυτόν των Γενών, οπότε, λόγω της προσφάτου ακόμη “ενότητος”, που διέκρινε το ανθρώπινον γένος προ του χωρισμού, και της ορμής της έλξεως, του εις δύο χωρισθέντος ανδρογύνου, έλαβον χώραν σοβαρώταται ακολασίαι και ασέλγειαι, αι οποίαι και προεκάλεσαν “την δια πυρός και Θείου” καταστροφήν του Τρίτου γένους, “την κατακεραύνωσιν αυτών υπό του Διός δι' αστραπών, βροντών και κεραυνών, τη συνεργασία των Κυκλώπων”, κατά την Ελληνικήν Μυθολογίαν και τον Ησίοδον (όστις δια της απλότητος του περιεκτικώτατου “μύθου”, διέσωσε την Προϊστορίαν της Ανθρωπότητος δια την Ευρώπην(4)), ιστορεί, με περισσήν ακρίβειαν, ο Απολλόδωρος εις την δευτέραν σελίδα της Μυθολογίας του, εις δε την πρώτην, εις μίαν και μόνην σελίδα (!!!) ολόκληρον την προϊστορίαν των Τεσσάρων Γενών. Τόσον περιεκτικός και απλούς είναι ο “μύθος”. Μια και μόνη λέξις: “Εκατόγχειροι” υποκρύπτει το Μυστήριον της Δευτέρας Φυλής. Οι δε τρεις Εκατόγχειροι: Βρυάρεως, Γύης και Κόττος, τρεις ολοκλήρους παμμεγίστας Χώρας, αι οποίαι απετέλουν την κολοσσιαίαν Ήπειρον επί της οποίας έζων οι Ερμαφρόδιτοι και τετράχειροι και τετράποδες Εκατόγχειροι. Μια και μόνη πάλιν λέξις: “Ιαπετός”, καλύπτει ολόκληρον το Μυστήριον του Τρίτου Γένους ή Μαύρης Φυλής, όπως επίσης μια λέξις: “Καλυψώ”, τον κατακλυσμόν του Νώε και την υπό τα ύδατα καλυφθείσαν Ατλαντίδα. Και αυτό το “ιερογλυφικόν” σύστημα διασώσεως της Ιστορίας, ως και την δια μύθων εξάσκησιν του νου “να ερευνά προς εύρεσιν της δυσθηράτου Αληθείας”, ηχρήστευσαν οι φωτοσβέσται, οι καταφερθέντες κατά των μύθων, της θρησκείας, φιλοσοφίας και αυτού του ονόματος “Έλλην”, μωροί και παραπαίοντες άνθρωποι και μεταξύ αυτών ο μέγιστος, ως είπομεν των φωτοσβεστών, ο Ιουστινιανός, ο κλείσας το 529 μ.Χ. τας φιλοσοφικάς Σχολάς, και αυτήν την Ακαδημίαν και τον Περίπατον! Τούτο δ' αποτελεί το μέγιστον έγκλημα των αιώνων!

____________

1.Ο Αριστοφάνης ομιλεί περί επιστημονικής, πράγματι, αληθείας, επιβεβαιουμένης υπ' αυτής ταύτης της Βίβλου. Όταν κατά τα μέσα του Τετάρτου Γένους ήρχισεν ο χωρισμός του “Ανδρογύνου” ή “Ερμαφροδίτου” ανθρώπου εις άρρεν και θήλυ, υπήρχον πράγματι τρία είδη ανθρώπων: το Ερμαφρόδιτον, το άρρεν και το θήλυ, συν τω χρόνω όμως, όλοι οι Ερμαφρόδιτοι άνθρωποι εξηλείφθησαν και τελικώς παρέμειναν μόνον τα δύο σημερινά φύλα.

2.Φυντάνι

3.Ενταύθα ο Πλάτων, ο πλήρως μεμυημένος εις την Προϊστορίαν της Ανθρωπότητος, αποκαλύπτει το μυστήριον των Εκατογχείρων, (-διότι αυτό σημαίνουν τα οκτώ μέλη: 4 χείρες και 4 πόδες), των Τιτάνων και Γιγάντων, ως και της “Πτώσεως” διαδοχικώς ενός εκάστου των τριών αυτών γενών, επί της εποχής α').Του δυνάστου των Εκατογχείρων Ουρανού, β').-Του δυνάστου των Τιτάνων, Κρόνου, και γ').του δυνάστου των Γιγάντων ή Κυκλώπων Ατλαντίνων, Διός.

4.Αι Ινδίαι, η θεμελιώδης Φυλή του Πέμπτου Γένους, εις το οποίον ανήκομεν, κατέχουν όλας τας λεπτομερείας της προϊστορίας της Ανθρωπότητος, ως και τα χειρόγραφα των Ατλαντίνων και υπάρχουν εις αποκρύφους κρύπτας, βιβλιοθήκαι ολόκληροι, απρόσιτοι εις τους βεβήλους.

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΧΑΛΑΣ

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΜΕΛΗ