Prez* – Geoff Dyer

Στοίβαξε μερικούς δίσκους στο πικάπ και πήγε προς το παράθυρο, κοιτώντας το χαμηλωμένο φεγγάρι που γλίστρησε σιγά σιγά πίσω από ένα ερειπωμένο κτίριο. Οι εσωτερικοί του τοίχοι είχαν γκρεμιστεί, και μέσα σε μερικά λεπτά μπορούσε πάλι να δει το φεγγάρι ξεκάθαρα, μέσα από τα σπασμένα τζάμια στην πρόσοψη του κτιρίου. Το παράθυρο το πλαισίωνε τόσο τέλεια, που έμοιαζε λες και το φεγγάρι ήταν μέσα στο κτίριο: ένας πιτσιλωτός ασημένιος πλανήτης, παγιδευμένος σ' ένα σύμπαν από τούβλα. Καθώς συνέχισε να το κοιτάζει, αυτό ξεγλίστρησε από το παράθυρο, αργά σαν ψάρι – ίσα ίσα για να ξαναεμφανιστεί σ' ένα άλλο παράθυρο μερικά λεπτά αργότερα, περιπλανώμενο αργά μέσα στο άδειο σπίτι, ατενίζοντας έξω από κάθε παράθυρο στο δρόμο του.

Μια ριπή ανέμου τον κυνήγησε μέσα στο δωμάτιο, και οι κουρτίνες έτειναν προς την κατεύθυνσή του. Προχώρησε πάνω στο πάτωμα που έτριζε, κι άδειασε το υπόλοιπο μπουκάλι στο ποτήρι του. Ξαναξάπλωσε στο κρεβάτι, κοιτώντας το νεφελόχρωμο ταβάνι.

Περίμενε να χτυπήσει το τηλέφωνο και ν' ακούσει κάποιον να του πει τα μαντάτα, ότι είχε πεθάνει στον ύπνο του. Ξύπνησε απότομα και άρπαξε τη σιωπηλή συσκευή. Το ακουστικό κατάπιε τις λέξεις του με δυο μπουκιές, σαν να 'ταν φίδι. Τα σεντόνια ήταν υγρά σαν φύκια, το δωμάτιο γεμάτο από την ωκεάνια ομίχλη του πράσινου νέον.

Μερα, και μετά πάλι νύχτα, κάθε μέρα μια ολόκληρη εποχή. Είχε πάει στο Παρίσι, ή το είχε προγραμματίσει μόνο; Ή αυτό ήταν τον επόμενο μήνα, ή είχε ήδη πάει και είχε γυρίσει. Σκέφτηκε έναν καιρό, παλιά, στο Παρίσι, που είχε δει τον Τάφο του Αγνώστου Στρατιώτη στην Αψίδα του Θριάμβου, με την επιγραφή 1914-18 – και πόσο τον είχε στεναχωρήσει η ιδέα να πεθαίνει κανείς τόσο νέος.

Ο θάνατος δεν ήταν πια ένα όριο, ήταν απλά ένα σημείο γύρω από το οποίο στροβιλιζόταν καθώς βημάτιζε από το κρεβάτι του στο παράθυρο, κάτι που το έκανε τόσο συχνά ώστε δεν ήξερε πια από ποιά μεριά του είχε βρεθεί. Καμιά φορά, σαν αυτούς που τσιμπιούνται για να δουν αν ονειρεύονται, έπιανε το σφυγμό του για να δει αν ζει ακόμη. Συνήθως δεν έβρισκε καν σφυγμό, ούτε στον καρπό ούτε στο στήθος ούτε στο λαιμό του. Αν αφουγκραζόταν προσεκτικά, του φαινόταν ότι άκουγε έναν βαρύ, αργόσυρτο ρυθμό, σαν τύμπανο κηδείας από απόσταση, ή σαν κάποιον που ήταν θαμμένος και χτυπούσε με τα χέρια του το μαλακό χώμα.

Τα χρώματα ξέφευγαν από τα υποκείμενα, ακόμη και η ταμπέλα έξω ήταν ένα χλομό υπόλειμμα πρασίνου. Όλα γινόντουσαν άσπρα. Και μετά κατάλαβε: ήταν χιόνι, που έπεφτε στο πεζοδρόμιο με μεγάλες νιφάδες, αγκαλιάζοντας τα κλαδιά των δέντρων και στρώνοντας μια λευκή κουβέρτα πάνω από τα παρκαρισμένα αμάξια. Δεν είχε κίνηση, κανείς δεν περπατούσε έξω, κανένας απολύτως θόρυβος. Κάθε πόλη έχει τέτοιες σιωπές, διαστήματα ανάπαυλας όπου – έστω και για μια στιγμή σ' έναν αιώνα – κανείς δεν μιλάει, κανένα τηλέφωνο δεν χτυπάει, καμία τηλεόραση δεν είναι αναμμένη, κανένα αυτοκίνητο δεν κινείται.

Καθώς το βουητό της κίνησης ξανάρχισε, έπαιξε την ίδια σειρά δίσκων και ξαναγύρισε στο παράθυρο. Σινάτρα και Λέιντι Ντέι: η ζωή του ήταν ένα τραγούδι που έφτανε στο τέλος του. Πίεσε το πρόσωπο του πάνω στο κρύο τζάμι κι έκλεισε τα μάτια. Όταν τα ξανάνοιξε, ο δρόμος ήταν ένα σκοτεινό ποτάμι, οι όχθες του καλυμμένες από χιόνι.

*Prez ήταν το χαϊδευτικό του Lester Young. Από το President.

GEOFF DYER

ΚΙ ΟΜΩΣ ΟΜΟΡΦΑ...

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΔΑΝΑΗ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΥΡΟΣ

ΧΡΟΝΟΣ – ROBERT EARL BURTON

Ο χρόνος εξαλείφει όλα τα φυσικά φαινόμενα. Παρ' όλα αυτά, η θύμηση του εαυτού μας είναι τόσο ισχυρή, που διαβρώνει το χρόνο, έτσι παύει να υπάρχει.

Ξέρουμε ήδη πως στη ζωή μας δημιουργήσαμε άχρονες στιγμές, γιατί εάν ο καθ' ένας μας ανακαλέσει τη ζωή του, θα ανακαλύψει μνήμες από στιγμές που ο χρόνος δεν μπορεί να εξαλείψει. Η αυτοενθύμηση έχει τέτοια δύναμη που μπορεί να νικήσει το χρόνο.

Αν περιμέναμε ειδυλλιακές συνθήκες για να εργαστούμε, θα γερνούσαμε περιμένοντας.

Ο Ιησούς είπε ότι ακόμα και οι τρίχες της κεφαλής μας είναι αριθμημένες. Τίποτα δεν πάει χαμένο. Η κάθε στιγμή που κάποιος θυμάται τον εαυτό του, αριθμείται σαν μια τρίχα ως προς το αστρικό μας σώμα. Οι στιγμές, τα λεπτά, που μπορούμε να αποσπάσουμε από την κάθε μέρα δεν χάνονται ποτέ. Ο χρόνος δεν υφίσταται στην ουσία για το αστρικό μας σώμα. Είναι σώμα μεταφυσικό.

Κάθε μέρα ξοφλάμε όλο και περισσότερο με το χρόνο, ενώ άλλοι άνθρωποι χρεώνονται κάθε μέρα και περισσότερο. Η αυτοενθύμηση γεννά μιαν άχρονη κατάσταση, ένα αστικό σώμα. Γινόμαστε η τέταρτη διάσταση και βρισκόμαστε έξω από το χρόνο.

Όσο λιγοστεύει ο χρόνος μας, νιώθουμε πιο έντονα την ώθηση να θυμηθούμε τον εαυτό μας, γιατί καταλαβαίνουμε βαθύτερα πόσο λίγος χρόνος μας απόμεινε για να ξυπνήσουμε.

Όσο βαδίζουμε προς τα γηρατειά, τόσο περισσότερο εκτιμάμε την αργή ανάπτυξη, γιατί περιέχει μέσα της το σπέρμα της τελειότητας. Ό,τι μεγάλο, κερδίζεται αργά.

Η έσχατη κατανόηση της Επίδρασης Γ* θα γίνει στο βασίλεμα της ζωής σας, και η ικανότητά σας να ειδύεται στο αιώνιο τώρα θα αυξηθεί.

Από εσωτερική σκοπιά, ο σταυρός συμβολίζει τον άνθρωπο μέσα στο χρόνο. Ο άνθρωπος παριστάνεται κάθετα, ενώ ο χρόνος οριζόντια. Ο τρόπος να σπάσει ο άνθρωπος τα δεσμά του είναι ο μετασχηματισμός του πόνου, και είναι ο λόγος που ο Ιησούς Χριστός κρεμάστηκε στο σταυρό. Οι πρόσκαιρες μηχανές μας σύντομα θα χαθούν. Όμως, έχει αποδειχθεί ότι οι στιγμές της αυτοενθύμησης βρίσκονται έξω από το χρόνο. Ανήκουν στην τέταρτη διάσταση. Για να καταλάβουμε την τέταρτη διάσταση πρέπει να βρισκόμαστε μέσα της. Αυτό είναι ένα από τα μεγάλα μυστικά της ύπαρξης. Όταν θα γίνετε η ενσάρκωση των λέξεων δεν θα χρειάζονται οι λέξεις για να το κατανοήσετε.

Σ' αυτήν τη ζωή μας αναλογεί ένας πεπερασμένος αριθμός αναπνοών και πρέπει να μην τις αφήσουμε να πάνε χαμένες. Οι μαθητές συνήθως δεν αργούν στα ραντεβού τους, γιατί καταλαβαίνουν ότι για να ξεφύγουν από το χρόνο πρέπει να είναι συνεπείς με το χρόνο. Τόσο απλό είναι.

Δεν υπάρχει καμμία περιοχή της ζωής μας που να παίρνει απαλλαγή από την αυτοενθύμηση, εκτός από την πρώτη κατάσταση, ότα γεμίζουν οι συσσωρευτές. Από τις είκοσι τέσσερις ώρες της κάθε μέρας, έξι με οκτώ τις περνάμε γεμίζοντας τους συσσωρευτές μας, καθώς κοιμόμαστε. Μας μένουν δηλαδή δεκαέξι με δεκαοκτώ ώρες προσπάθειας να είμαστε παρόντες, να ζήσουμε απλές, κοινές στιγμές χρησιμοποιώντας το μέσο της διαιρεμένης προσοχής.

Όταν μετασχηματίζουμε την αρνητικότητα υπερβαίνουμε το χρόνο εισδύοντας στο άχρονο βασίλειο των αθάνατων ανώτερων κέντρων. Όποτε γινόμαστε αρνητικοί, η ψεύτικη προσωπικότητα καπηλεύεται το χρόνο μας. Αν αποτύχουμε να μετασχηματίσουμε την τριβή, και ο δικός μας χρόνος και ο χρόνος της Επίδρασης Γ* έχει χαθεί ανώφελα.

Ξέρω καλά ότι ο χρόνος δεν υπάρχει για τα ανώτερα κέντρα – η λέξη “αθανασία” αυτό το νόημα έχει. Το σύμπαν μας περιβάλλει από κάτω, από πάνω, από πίσω, από παντού. Είναι ένα απεριόριστο κενό, εκτεινόμενο ολόγυρα, προς όλες τις κατευθύνσεις. Πλάθουμε ψυχές, κι αυτό δεν είναι ποιητική φαντασία. Η Επίδραση Γ* μας επέλεξε για να εξελιχθούμε και όχι για το βιολογικό σκοπό της διαιώνισης του ανθρώπινου είδους.

Ένα δεκαήμερο ταξίδι μπορεί να μας δώσει την εντύπωση μηνών, γιατί λειτουργούν τα ανώτερα κέντρα και ο χρόνος μοιάζει να διαστέλλεται. Έχουμε πολύ λίγο χρόνο ζωής, και όμως, σ' αυτό το σύντομο διάστημα μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα αθάνατο, αστρικό σώμα. Είναι ένα από τα μυστήρια του Απόλυτου.

Πόσο βραχύ είναι το πέρασμά μας από τη ζωή! Τρέχουμε σε αγώνα ταχύτητας, όχι με τους συνανθρώπους μας, αλλά με το χρόνο. Είναι φοβερό να βλέπεις πως τον χαραμίζουν οι άνθρωποι. Αν δεν σέβεστε το δικό σας χρόνο δεν θα σέβεστε ούτε των άλλων. Μάθετε να τον χρησιμοποιείτε καλά, γιατί η φυσική τάση του ανθρώπου είναι να τον σπαταλάει, κυρίως σε άσκοπες συζητήσεις. Τα μηχανικά μέρη των κέντρων κατατρώνε το χρόνο μας.

Όσο εξαντλείται ο χρόνος μας η ανάγκη να γίνουμε οι λέξεις γίνεται πιο επιτακτική. Ανέκαθεν η ανάγκη ήταν επιτακτική, απλώς γίνεται πιο έκδηλη. Ο χρόνος που περνάμε μέσα σε κάποια σχολή δεν εγγυάται ότι θα εισέλθουμε στην Οδό. Μερικοί άνθρωποι φτάνουν με βήμα σημειωτόν σε μια σοβαρή παύση ύστερα από χρόνια, ενώ κάποιοι άλλοι συναντούν την ίδια παύση, λίγους μήνες μετά την είσοδό τους στη σχολή.

Ο χρόνος και ο μοναδικός μας μικρόκοσμος, αποτελούν μιαν ευκαιρία που πρέπει να εκμεταλευτούμε. Προσπαθήστε να αναπτύξετε στάσεις που εμφορούνται από τη φλόγα μιας ολόκληρης ζωής σε κάθε στιγμή εγρήγορσης. Αν δεν είστε ξυπνητοί, δεν σας περισσεύει στιγμή να σπαταλήσετε, γιατί τα χρόνια, οι μήνες και οι μέρες μας εξανεμίζονται, και ο χρόνος μας δεν είναι απεριόριστος.

Πως μπορούμε να παράγουμε αρκετή εσωτερική πίεση για να διατηρήσουμε την εργασία μας σε υψηλά επίπεδα:

Χρησιμοποιήστε περισσότερο τον αθέατο, εκούσιο πόνο, και ζητήστε από την Επίδραση Γ* βοήθεια. Το τελευταίο, ιδίως, χρειάζεται θάρρος, γιατί σαν απάντηση θα έρθει τριβή, που δουλειά σας θα είναι ο μετασχηματισμός της σε ένα αστρικό σώμα. Αν στα σοκ παραείναι σκληρά, θυμηθείτε ότι η Επίδραση Γ* το κάνει από αγάπη.

Κανείς δεν πεθαίνει σε κατάσταση άκρας υγείας. Χρειάστηκε να δείξω τόλμη για να ξεφύγω από τα δεσμά του χρόνου – να ενεργώ αψήφιστα. Η μακροζωία δεν είναι η απάντηση, παρ' όλο που ελπίζω όλοι μας να έχουμε μακρόχρονες ζωές συνεισφοράς στη σχολή. Αλλά ούτε αυτή είναι η απάντηση. Η αιωνιότητα ξοδεύει και ανακυκλώνει αδιάφορα τη ζωή, αλλά οι στιγμές που θυμόμαστε τον εαυτό μας είναι δικές μας για πάντα. Αυτό που έχει σημασία δεν είναι μόνο το πόσο διάστημα μας απομένει, αλλά πως χρησιμοποιούμε αυτό που έμεινε. Στο τέλος, όταν συγκεντωσουμε αρκετές στιγμές αυτοενθύμησης, το αστρικό μας σώμα θα μπορέσει να κρυσταλλωθεί.

Μιλάω για μια λέξη την αυτοενθύμηση, για παραπάνω από είκοσι χρόνια. Ο Γουίλλιαμ Σαίξπηρ έγραψε, “Κι ως κάθε ημέρα ο ήλιος νέος και παλιός, έτσι κι η αγάπη μου λέει ό,τι ειπώθη αλλιώς”. Είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για σας, γι' αυτό επιστρέφω αδιάκοπα σ' αυτό το διαχρονικό, αγαπημένο θέμα.

Η χρονιά μοιάζει με σελίδα που γυρίζει, και παρ' όλο που υπήρξε γεμάτη γεγονότα, η βραχύτητα της ζωής είναι τρομαχτική. Πρέπει δηλαδή ο άνθρωπος να φτάσει στο κατώφλι του θανάτου, για να καταλάβει πως όλα γύρω του είναι ένα ψέμμα, και πως αυτό που τον έχει εξαπατήσει περισσότερο απ' όλα, είναι ο εαυτός του; Όταν γεννιέται ένα βρέφος, ο χρόνος του έχει ήδη σχεδόν παρέλθει. Ακόμα και αν ζήσουμε εκατό χρόνια, είναι μηδαμινό διάστημα μπροστά στην ατέρμονη αιωνιότητα.

Είναι θαυμαστό να υπάρχει κάτι που μπορεί να νικήσει το χρόνο και το θάνατο. Όλα χάνονται τελικά εκτός από τον εαυτό μας. Ακόμα και το σώμα μας χάνεται. Γι' αυτό είναι τόσο πολύτιμες οι στιγμές της αυτοενθύμησης. Ο χρόνος και ο θάνατος παύουν να υπάρχουν, όταν υπάρχετε εσείς.

Αν φτάσουμε τα 76, η ζωή μας θα περιέχει 912 μήνες. Θα ήταν διδακτικό να βλέπαμε τη ζωή μας σε μήνες, αντί σε χρόνια, και είναι κατόρθωμα να φτάσεις τα 76. ολόκληρη η ζωή μας είναι η έκλαμψη μιας απειροελάχιστης στιγμής. Ο χρόνος που κάποτε αργοκυλούσε, ξαφνικά περνάει βομβίζοντας. Όλοι τρέχουμε σε έναν αγώνα δρόμου με το χρόνο, είτε το καταλαβαίνουμε είτε όχι.

Είμαστε αντιμέτωποι με μεγάλους και αδιάλλακτους νόμους, που παρακάμπτονται μόνο με την αυτοενθύμηση και το μετασχηματισμό του πόνου.

*ΕΠΙΔΡΑΣΗ Γ: (1) Η άμεση επίδραση ΣΥΝΕΙΔΗΤΩΝ ΟΝΤΩΝ. (2) Συνειδητά όντα χωρίς φυσικό σώμα που δουλεύουν άμεσα για να βοηθήσουν τους ανθρώπους στην προσπάθεια για το ξύπνημα.

(Για καλυτερη κατανόηση των ανωτέρω παραθέτω τις Επιδράσεις Α και Β.)

ΕΠΙΔΡΑΣΗ Α: Όσες επιδράσεις ασκούνται στον άνθρωπο σαν απόρροια της ζωής του στη γη. Γενικά, στις επιδράσεις αυτές περιλαμβάνονται η επιθυμία για τροφή, καταφύγιο, ανάπαυση, έρωτα. Οι σχέσεις μεταξύ γονέων, παιδιών, συζύγων και φίλων. Και η επίδραση της κοινωνίας και του πολιτισμού. Με ειδικότερη έννοια, η έμφαση που δίνεται στο σύγχρονο κόσμο για υλικά αποκτήματα και κοινωνική καταξίωση.

ΕΠΙΔΡΑΣΗ Β: Οι επιδράσεις πάνω στον άνθρωπο όπως η θρησκεία και ο εσωτερισμός, οι οποίες δεν συνδέονται άμεσα με τη ζωή στη γη και μας στρέφουν σε άλλα επίπεδα ύπαρξης. Αυτές οι επιδράσεις προέρχονται από ΣΥΝΕΙΔΗΤΑ ΟΝΤΑ αλλά χάνουν το χαρακτήρα της ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ Γ μόλις χάσουν την κατ' ευθείαν σύνδεσή τους με μια συνειδητή πηγή.

ROBERT EARL BURTON

ΑΥΤΟΕΝΘΥΜΗΣΗ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΜΑΡΙΑ ΑΡΑΠΟΣΤΑΘΗ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΤΕΡΟΕΣΣΑ

Διάλειμμα - Octavio Paz

Αρχιτεκτονικές στιγμιαίες
πάνω από μια παύση κρεμασμένες,
εμφανίσεις μη ονομασμένες
ούτε συλλογισμένες, μορφές του ανέμου,
ανούσιες καθώς ο χρόνος
κι όπως ο χρόνος διαλυμένες.

Καμωμένες από χρόνο, δεν είναι χρόνος.
είναι η σχισμή, το διάλειμμα του χρόνου,
ο σύντομος ίλιγγος του μεταξύ
όπου ανοίγει το διάφανο λουλούδι,
ψηλό στο στέλεχος μιας αντανάκλασης
αφανίζεται ενώ γυρίζει.

Ποτέ πιασμένες, λάμψεις
με τα μάτια κλειστά ιδωμένες:
η διαφανής γέννηση
και η κρυστάλλινη πτώση
σ' αυτή τη στιγμή απ' αυτή τη στιγμή,
ατέλειωτη ακόμα.

Πίσω απ' το παράθυρο: απελπισμένες
ταράτσες και γρήγορα σύννεφα.
Η μέρα σβύνει, ανάβει
η πόλη, πλησιέστατη και απομακρυσμένη.
Ώρα χωρίς βάρος. Αναπνέω
την άδεια στιγμή την αιώνια.

ΞΕΝΕΣ ΦΩΝΕΣ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ
(ΣΕΙΡΑ 3η)
ΧΡΥΣ. ΤΣΙΚΡΙΤΣΗ - ΚΑΤΣΙΑΝΑΚΗ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΩΔΩΝΗ

Η ένωση του Διονύσου και του Απόλλωνα. Πόσο στ' αλήθεια θα υπόφεραν οι Έλληνες; - ΦΡ. ΝΙΤΣΕ

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΟΥ ΦΡ. ΝΙΤΣΕ ΤΗΝ 25/08/1900

Η μουσική και ο τραγικός μύθος εκφράζουν στον ίδιο βαθμό τη διονυσιακή ικανότητα ενός λαού, κι είναι αχώριστοι μεταξύ τους. Και η μια και ο άλλος προέρχονται από μια περιοχή της τέχνης που βρίσκεται πέρα απ' το απολλώνειο στοιχείο. Και η μια και ο άλλος δοξάζουν ένα βασίλειο, στο οποίο η δυσαρμονία, όπως και η τρομαχτική εικόνα του σύμπαντος, αντηχούν όλο θέλγητρο. Και η μια και ο άλλος παίζουν με τη βουκέντρα της αηδίας, γιατί αυτό - εμπιστεύονται στην κυριαρχική δύναμη των μαγικών τους γοητειών. Και η μια και ο άλλος δικαιώνουν, μ' αυτό τους το παιχνίδι ως και την ύπαρξη του “χειρότερου κόσμου”. Ο διονυσιασμός συγκρινόμενος με το απολλώνειο εμφανίζεται εδώ σαν η αιώνια και πρωτογενής καλλιτεχνική δύναμη, που καλεί στην ύπαρξη ολόκληρο τον κόσμο των φαινομένων, στο κέντρο του οποίου γίνεται αναγκαία μια νέα μεταμόρφωση, για να συγκρατήσει στη ζωή το ζωογονημένο κόσμο της εξατομίκευσης. Αν θα μπορούσαμε να φανταστούμε μια ανθρωποποίηση της δυσαρμονίας – και τι άλλο, έξω απ' αυτό, είναι ο άνθρωπος, - αυτή η δυσαρμονία θα 'χε ανάγκη για να ζήσει από μια λαμπρή αυταπάτη, που θα κάλυπτε την ίδια της τη φύση μ' έναν πέπλο ομορφιάς. Αυτός είναι ο αληθινός αισθητικός προορισμός του Απόλλωνα, που κάτω απ' τ' όνομα του συνοψίζουμε τις αναρίθμητες εκείνες αυταπάτες της όμορφης φαινομενικότητας, που κάθε στιγμή κανουν την ύπαρξη άξια να τη ζει κανένας, και μας εμπνέουν την επιθυμία για την επόμενη στιγμή.

Χρειάζεται ωστόσο το θεμέλιο κάθε ύπαρξης, το διονυσιακό βάθος του σύμπαντος, να εμφανίζεται, στη συνείδηση του ανθρώπινου αυθύπαρκτου όντος, στο μέτρο που μπορεί να υποβληθεί στη δύναμη της απολλώνειας μεταμόρφωσης, και κατά τέτοιο τρόπο που τα δυό αισθητικά ένστιχτα να μπορούν ν' αναπτύξουν τις δυνάμεις τους σε αυστηρά αμοιβαία αναλογία, σύμφωνα με το νόμο της αιώνιας δικαιοσύνης. Εκεί όπου οι διονυσιακές δυνάμεις αρχίζουν ν' ανυψώνονται ακαταμάχητες, όπως αρχινάμε να το ζούμε, εκεί επίσης πρέπει και ο Απόλλωνας, τυλιγμένος σ' ένα σύννεφο, να 'χει κατέβει ανάμεσά μας. Και η γενεά που ανεβάινει θα μπορέσει, χωρίς άλλο, να χαρεί τη πιο πλούσια συγκομιδή απ' αυτήν τη σπατάλη της ομορφιάς.

Το ασφαλέστερο ωστόσο μέσο, για να μπορέσει κανένας να αισθανθεί από διαίσθηση την αναγκαιότητα αυτής της δράσης, είναι να μεταφερθεί για μια φορά τουλάχιστο, έστω και στ' όνειρο, στη ζωή της ελληνικής αρχαιότητας. Οδοιπορώντας κάτω απ' τα υψηλά ιονικά περιστύλια, ατενίζοντας έναν ορίζοντα μ' ευγενικές και καθάριες γραμμές, θαυμάζοντας την ένδοξη αντανάκλαση της ανθρώπινης μορφής στο εκτυφλωτικό μάρμαρο των αγαλμάτων, περιστοιχισμένος από ανθρώπους με μεγαλόπρεπο βηματισμό ή συνεπαρμένους από λεπτές συγκινήσεις, προικισμένους με μιαν αρμονική γλώσσα κι εκφραστικές και ρυθμικές χειρονομίες, ανάμεσα σ' αυτό το μόνιμο ξεχείλισμα ομορφιάς, πως να μην αναφωνούσε ο άνθρωπος αυτός, τείνοντας τα χέρια του προς τον Απόλλωνα: “Πανευτυχισμένε λαέ των Ελλήνων! Πόσο μεγάλος θα 'πρεπε να 'ναι ο Διόνυσός σου, για ν' αναγκαστεί ο θεός της Δήλου να χρησιμοποιήσει παρόμοια γητέματα, για να μπορέσει να σας γιατρέψει απ' το διθυραμβικό σας παραλήρημα!”. Τότε όμως θα βρισκόταν κάποιος γέροντας Αθηναίος, που στηλώνοντας, πάνω σ' αυτόν τον ενθουσιώδη, το υπέροχο βλέμμα του Αισχύλου, θα του απαντούσε: “Πρόστεσε όμως, αλλόκοτε ξένε, τούτα 'δω, στα παραπάνω λόγια σου: πόσο θα 'χει υποφέρει αυτός ο λαός, για να φτάσει σε τέτοια ύψη ομορφιάς! Τώρα όμως ακολούθησέ με στο τραγικό θέατρο, κι έλα να προσφέρεις μαζί μου κάποια θυσία σ' αυτό το ναό των δύο θεοτήτων”.

ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΟΣ ΝΙΤΣΕ

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Ν. Α. ΚΕΦΑΛΑ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΓΚΟΒΟΣΤΗΣ

ΜΙΑ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΗ ΝΕΚΡΑΝΑΣΤΑΣΗ – Ε. Π. ΜΠΛΑΒΑΤΣΚΥ

Στην αρχή του περασμένου αιώνα συνέβηκε στη Ρωσσία μια από τις φοβερότερες περιπτώσεις βρυκολακισμού, από κείνες που κάνουν να σηκώνωνται οι τρίχες στο κεφάλι!

Ο Διοικητής της επαρχίας Τσαχ... άνθρωπος εξήντα οκτώ χρονών, ήταν γνωστός για τον τυραννικό, σκληρό, ζηλότυπο και διεστραμμένο χαρακτήρα του. Καθώς ήτανε περιβεβλημένος με δεσποτική εξουσία από τον Τσάρο, την εξασκούσε χωρίς συστολή και όπως τον ωδηγούσαν τα κτηνώδη ένστικτα και πάθη και η φαντασία του. Στα γεράματά του έπεσε τυφλά ερωτευμένος με το έμοργο κορίτσι ενός κατωτέρου υπαλλήλου του. Η θελκτική και νέα αυτή κοπέλλα ήτανε αρραβωνιασμένη με κάποιο έμορφο παλληκάρι, που την αγαπούσε ειλικρινά, όπως άλλωστε και αυτή τον αγαπούσε με όλη της την καρδιά. Ο τυραννικός όμως Διοικητής ανάγκασε τον πατέρα της, με τις υποσχέσεις και με τις φοβέρες, να του δώση την συγκατάθεσί του για τον γάμο της κόρης του με τον γέρο παραφέντη του. Και το πεντάμορφο εκείνο πλασματάκι, και παρά την αγάπη του για τον αρραβωνιαστικό της, μια και το ήθελε ο πατέρας της, σαν καλή Χριστιανή που ήτανε, αναγκάσθηκε να δώση κι αυτή την σύγκατάθεσί της, να χαλάση τον αρραβώνα και να νυμφευθή και γίνη γυναίκα του εβδομηκοντάρη εκείνου διοικητή.

Η ζήλεια όμως του γέρου ανδρός της δεν άργησε άγρια να εκδηλωθή! Δεν πέρασε πολύς καιρός και τόση ήταν η ζήλεια του, που με την παραμικρότερη υπόνοια και φαντασία του, άρχιζε να τις κάνη ιστορίες, που κατέληγαν τις περισσότερες φορές και σε ξύλο. Την έκλεινε μάλιστα βδομάδες ολόκληρες μέσα στο δωμάτιό της και δεν ανεχόντανε να την βλέπη κανείς, παρά μόνο όταν και αυτός ήταν παρών.

Αλλα τα γεράματα έχουν και τις αρρώστιες τους. Ύστερα από δύο χρόνια έπεσε άγρια άρρωστος. Η γυναίκα του σαν άγγελος, όπως πάντοτε παραστεκόντανε νύχτα και μέρα κοντά στο προσκεφάλι του, πιστή ίσα με τον τάφο. Βλέποντας ο γέρο – διοικητής πως κάθε μέρα, που περνούσε, τον ζύγωνε προς το μνήμα, ζήτησε από την γυναίκα του να του ορκισθή, πως δεν θα ξαναπαντρευόταν. Η αγνή εκείνη κοπέλλα πρόθυμα και χωρίς καμμιάν εναντίωσι του έδωκε την υπόσχεσι αυτή, και τόσο μάλιστα περισσότερο, γιατί έβλεπε πως αυτή της η υπόσχεσι θα συντελούσε ώστε με ήσυχη την ψυχή του θα έφευγεν ο άντρας της από αυτόν τον μάταιο κόσμο. Ο διοικητής τότε, βλέποντας την προθυμία της γυναίκας του, της είπε:

-Αγαπητή μου Λώλια, έχω και μιαν ακόμα παράκλησι να σου κάνω: θα μπορούσες να μου το ορκισθής μπροστά στον παπά μας και μπροστά στον πατέρα σου;

-Και γιατί όχι, αντρούλη μου;

Έτσι λοιπόν τήν άλλη την ημέρα, μπροστά στον παπά και στον πατέρα της, η Λώλια έβαζε το χέρι της απάνω στο ιερό Ευαγγέλιο και ωρκιζόντανε επίσημα πλέον πως δεν θα ξαναπαντρευόντανε, αν, ο μη γένοιτο, πέθαινε ο άντρας της.

Έχοντας τώρα αυτή την υπόσχεσι, ο γέρο – διοικητής δεν ανησυχούσε αν θα πέθαινε. Αλλά μια βραδιά πριν ν’ αποθάνη, είπε στη γυναίκα του την Λώλια:

-Λώλια μου! Αύριο θα πεθάνω. Πρόσεξε καλά σ’ αυτά που θα σου πω: μου ωρκίστηκες μπροστά στον ιερέα, μπροστά στον πατέρα σου και μπροστά στον Χριστό, πως δεν θα ξαναπαντρευτής. Κοίταξε να κρατήσης τον όρκο σου. Γιατί αν τον παραβής, θα βγω από τον τάφο μου και θα ‘ρθώ να σε τιμωρήσω. Πρόσεξε! Έχω την δύναμι να το κάνω!

*

* *

Πράγματι την άλλη την ημέρα πέθανε. Με δάκρυα η Λώλια παραστάθηκε στο σαβάνωμα, αφού με τα ίδια της τα χέρια του ‘κλεισε τα μάτια και τον έπλυνε. Συντριμμένη παρακολούθησε την κηδεία. Και ίσα με την τελευταία στιγμή παρακολούθησε την ταφή του. Και απαρηγόρητη γύρισε στο μέγαρο του διοικητή, που περιερχόντανε τώρα στην απόλυτή της κυριαρχία, γιατί ο άντρας της όλα τα ειχε γράψει απάνω της. Κάθε εβδομάδα, μετά τον θάνατο του διοικητή, το Σάββατο, η Λώλια, με το αμάξι της, διέσχιζε την πόλι, περνούσε τον ποταμό, και πήγαινε στο νεκροταφείο, που βρισκόντανε προς την άλλην όχθη του ποταμού, και κατέθετε απάνω στον τάφο του άντρα της ένα μπουκέτο, που με τα χέρια της το έφτιαγνε από τα διαλεκτά άνθη που έκοβε από τον απέραντό της κήπο.

Αλλά η λύπη έχει γιατρικό τον χρόνο. Και, με τον καιρό, τόσο τα νιάτα της, όσο και τα λόγια, οι θερμές παρακλήσεις και τα δίκαια παράπονα του πρώην αρραβωνιαστικού της, που δεν εδίστασε να τον παραμερίση, παρά την ένθερμη αγάπη, που έτρεφε για κείνην – δεν άργησαν να την κάνουν να ξεχάση τους όρκους της. Ύστερα από έναν χρόνο από τον θάνατο του διοικητή, ετελούντο οι γάμοι της χήρας με τον πρώην αρραβωνιαστικό της. Και από την ίδια νύχτα του γάμου της, άρχισαν τα παράδοξα και συγκλονιστικά γεγονότα:

Μετά το πλούσιο τραπέζι, που είχε δοθεί για να εορτασθούν οι γάμοι, οι νεόνυμφοι αποσύρθηκαν για να κοιμηθούν στο πολυτελέστατο νυμφικό και συζυγικό τους δωμάτιο, στο αρχαίο μέγαρο του διοικητή. Ύστερα από μια ώρα, ακριβώς όταν εσήμαινε μεσάνυκτα, διαπεραστικές και σπαραξικάρδιες φωνές αναστάτωσαν όλους, όσοι ζούσαν μέσα στο μέγαρο της χήρας. Και οι φωνές ερχόνταν από το νυμφικό δωμάτιο των νεονύμφων. Όταν τέλος ο πατέρας της με τους υπηρέτες μπήκαν μέσα στην κρεββτοκάμαρα, βρήκαν την δυστυχισμένη χήρα λιγοθυμισμένη απάνω στο κρεββάτι της. Ο άντρας της, κατάπληκτος, δεν ήταν σε θέσι να δώση καμμιάν εξήγησι. Την ίδια την στιγμή ακούστηκε μια άμαξα να κατρακυλά στην αυλή και τα βήματα των αλόγων, που την έσερναν, σιγά – σιγά να γίνωνται και σιγώτερα καθώς το αμάξι απομακρυνότανε κατά την οδό. Το σώμα της χήρας του διοικητή σε πολλά μέρη ήταν κατάμαυρο από τσιμπιματιές και κτυπήματα. Στο λαιμό της έτρεχε αίμα από κάποιο δάγκωμα.

Όταν η νιόπαντρη γυναίκα συνήλθε, διηγήθηκε την απίστευτη ιστορία:

-Μόλις μας είχε πάρει ο ύπνος. Και κει, στο βύθος μου, ακούω κάποιον ν’ ανεβαίνη βιαστικός και θυμωμένος τις σκάλες. Και, ενώ η πόρτα ήταν κλειδωμένη, αυτός, ανάμεσα από το θυρόφυλλο μπήκε μέσα. Μεγάλη ήταν η φρίκη μου αναγνωρίζοντας, πως ο άνθρωπος αυτός ήταν ο άντρας μου. Ίδιος και απαράλλακτος. Όμοιος πέρα για πέρα! Μόνο φρικτά κάτωχρος και λες και ένα σκοτεινό φως τον περιτρυγύριζε. Με ζύγωσε. Άρχισε να με μαλώνη για την παράβασι του όρκου μου. Και αμέσως άγριος, αμείλικτος μου επετέθη. Με έδειρε τόσον άγρια και απάνθρωπα, που λιγοθύμησα τόσο από τον τρόμο μου, όσο και από την φοβερή εξάντλησι που αισθάνθηκα, γιατί άρχισε να ρουφά το αίμα μου, δαγκάνωντάς με.

Τόσον ο πατέρας της, όσο και οι υπηρέτες δεν την πίστεψαν. Μάλλον νόμιζαν πως προσπαθούσε να συγκαλύψη καμμιάν επίθεσι του νεονύμφου συζύγου της.

Την άλλη όμως ημέρα, το πρωί, ο φρουρός, που φύλαγε στην άλλη όχθη του ποταμού, ανάφερε στον αξιωματικό της υπηρεσίας του φρουραρχείου της πόλεως, πως, ακριβώς τα μεσάνυκτα, μια παράδοξη άμαξα, που την έσερναν έξι κατάμαυρα άλογα, πέρασε καλπάζοντας και σαν δαιμονισμένη από μπροστά του και από την γέφυρα, χωρίς κανείς να μπορή να την συγκρατήση. Μάταιες εστάθηκαν οι προσπάθειές του και οι απειλές.

Ο νέος διοικητής της ρωσσικής εκείνης επαρχίας, όταν άκουσε από τον φρούραρχο και αστυνόμο τα παράδοξα, που είχαν συμβεί στην πρώην χήρα του γέρο – διοικητή και όσα ανέφερε ο φρουρός, απάνω στο γεφύρι του ποταμού, δεν τα πολυπίστεψε. Δεν παράλειψε όμως να διατάξη να μεταβή φρουρά από δέκα πρόσωπα την νύχτα απάνω στο γεφύρι, που χώριζε την πόλι από το νεκροταφείο.

*

* *

Ποιά όμως υπήρξε όχι πια η κατάπληξι αλλά η απόγνωσι όλων, όταν διεπίστωσαν πως η ίδια ιστορία ξανάγινε την άλλη την νύχτα, καθώς και τις ακόλουθες: Ο αξιωματικός της φρουράς ανάφερε πως κάθε νύχτα, ακριβώς όταν το ρολόγι της πλατείας σήμαινε μεσάνυχτα, από μέσα από το νεκροταφείο άρχιζε να ακούεται ο καλπασμός αλόγων και ύστερα από λίγο επλησίαζε, με ατραπιαία ταχύτητα, η βρυκολακιασμένη άμαξα του πεθαμένου γεροδιοικητή, με τα έξι άλογά της. Σε λίγο σηκώνοντανε μόνος του ο μοχλός, που έφραζε την νύχτα, την δίοδο της γέφυρας. Όσο ζύγωνε η άμαξα την γέφυρα, μια ακατάσχετη νάρκη και ύπνος καταλάμβανε τους φρουρούς, και παράλυνε κάθε τους ενέργεια και αντίστασι. Έτσι το αμάξι, σαν απαίσιο, μαύρο σύννεφο, περνούσε από μπροστά τους και ανάμεσά τους χωρίς καμμιά ανθρώπινη δύναμι να μπορούσε να το συγκρατήση! Και η άμαξα εκείνη τραβούσε γραμμή για την αυλή του πρώην γέρο – διοικητή, στο μέγαρό του. Και τότε και εκεί συνέβαιναν τα ίδια. Όλοι οι επιστάτες, οι υπηρέτες και οι συγγενείς, καθώς και ό άντρας της πρώην χήρας, καταλαμβανόντανε από βαθειά νάρκη, από έναν μυστηριώδη ακατάσχετον ύπνο. Και κάθε πρωί βρίσκανε την νεαρή νεόνυμφη κατασκωτωμένη από το ξύλο, λιγοθυμισμένη και περισσότερο εξαντλημένη από την προηγούμενη μέρα.

*

* *

Σαν αστραπή σ’ όλη την πόλι είχε διαδοθεί η απαίσια αυτή είδησι. Οι καλείτεροι γιατροί είχαν προσκληθεί για να εξετάσουν την πρώην χήρα του γέρο – διοικητή. Δεν μπορούσαν, και παρ’ όλη τους την επιστήμη, να βρουν καμμιά εξήγησι. Όλοι οι ιερείς της πόλεως είχαν επιστρατευθεί. Περνούσαν την νύχτα απάνω στο γεφύρι προσευχόμενοι και διαβάζοντας τους εξορκισμούς του Αγίου Βασιλείου. Παρ’ όλα όμως, όταν έφτανε η ώρα και κτυπούσε το ρολόγι μεσάνυκτα, η φοβερή νάρκη, ο ακατάσχετος λήθαργος καταλάμβανε και φρουρά και παπάδες και το προσωπικό του μεγάρου. Η άμαξα ανενόχλητη περνούσε καλπάζοντας από μέσα από τους φρουρούς, τους ιερωμένους, τους τοίχους της αυλής του μεγάρου.

Τέλος ειδοποιήθηκε ο επίσκοπος της περιφέρειας. Και την νύχτα ο ίδιος άρχισε τους εξορκισμούς και τις προσευχές. Και αυτός όμως δεν κατώρθωσε να φέρη κανένα αποτέλεσμα. Και πάλιν ο απαίσιος αυτός λήθαργος κατέλαβε όλους, χωρίς ν’ αφήση άγρυπνο ούτε αυτόν τον Επίσκοπο.

Την ακόλουθη μέρα η κατάστασι της νεόνυμφης χήρας του γέρο – διοικητή, είχε πια φθάσει στο απροχώρητο. Αν εξακολουθούσε το πράγμα μερικές ακόμα μέρες, ο θάνατος εξάπαντος θα επακολουθούσε.

Ο νέος διοικητής αναγκάσθηκε να πάρη τα αυστηρότατα μέτρα για να σταματήση τον πανικό, που με κάθε παρερχόμενη μέρα, ξαπλωνόντανε και περισσότερο στην πόλι. Πρόσταξε να παραταχθούν στην γέφυρα πενήντα Κοζάκοι με τα άλογά τους, και με τα σπαθιά τους έτοιμα, βγαλμένα από την θήκη τους, για να σταματήσουν και καταδιώξουν το βρυκολακιασμένο αμάξι. Μόλις κτύπησε δώδεκα, μεσάνυκτα, δεν άργησε να ξεπροβάλη πίσω κει από τα κυπαρίσσια του νεκροταφείου η μυστηριώδης αυτή άμαξα και να προχωρή ακατάσχετη κατά την γέφυρα. Ο αξιωματικός της φρουράς και ο επίσκοπος, κρατώντας σταυρό, στάθηκαν στην μέση της γέφυρας και άρχισαν και οι δυό τους δυνατά να φωνάζουν: «Εν ονόματι του Θεού και του Τσάρου, τις εί;» Και τότε άνοιξε το παραθυράκι της άμαξας, βγήκε από αυτό έξω το κεφάλι μιας γνωστότατης φυσιογνωμίας, που είπε με την όχι λιγώτερο γνωστή φωνή:

-«Εχει την τιμή να σας μιλά ο μυστικοσύμβουλος του Τσάρου και ο διοικητής της επαρχίας Τσαχ...!»

Την ίδια στιγμή και ο επίσκοπος και ο αξιωματικός των Κοζάκων και οι πενήντα Κοζάκοι παραμερίσθηκαν βίαια στην μπαντα, σαν να είχαν δεχθεεί ηλεκτρικήν εκκένωσι υψηλής εντάσεως. Η βρυκολακιασμένη άμαξα ακατάσχετη εξακολούθησε την πορεία της κατά το μέγαρον του πρώην διοικητή.

Την ίδια εκείνη την νυχτιά ο επίσκοπος πήγε στο σπίτι του διοικητή για να του αναφέρη τα διατρέξαντα και να συσκεφθή μαζύ του. Και κατάληξαν πρώτα – πρώτα να επισκεφθούν το μέγαρο και την βιβλιοθήκη του πρώην διοικητή. Και με κατάπληξί τους τότε ανακάλυψαν μέσα στο γραφείο του πρώην διοικητή, ανάμεσα στα παράδοξά του χαρτιά, πεντάλφες, τη σφραγίδα του Σολομώντος, την Σολωμονική, μαγικά σχήματα, σατανικά θυμιάματα και όλα τα σύνεργα της Μαύρης μαγείας, των σατανικών επικλήσεων και της κυριαρχίας απάνω στα πνεύματα.

Με άλλους λόγους: Ο γέρο – διοικητής, όπως ο Φάουστ της Γερμανικής παραδόσεως και του Γκαίτε, είχε παραδώσει την ψυχή του στον Σατανά, και ήταν πέρα για πέρα μπασμένος μέσα σ’ όλα τα απαίσια και θλιβερά μυστικά των μαύρων μάγων. Ήταν ένας και αυτός από τους «Αδελφούς της Σκιάς», που εξακολουθούν και μετά τον θάνατό τους να ζουν στην λεγόμενη Αστρική σφαίρα, αρκετούς αιώνες, μαζύ με τους λοιπούς στοιχειωμένους ανθρώπους, μέχρι της τελικής αποσυνθέσεώς τους και τελείας εξαφανίσεως και εκμηδενήσεως, από το Σύμπαν. Εξακολουθούν αυτοί οι απαίσιοι ανθρωποδαίμονες να παραμένουν προσηλωμένοι, πρόσγειοι, δεμένοι ακόμα απάνω στις γήινες απολαύσεις και ταπεινά πάθη. Και, βρυκολακιασμένοι, ενοχλούν τους ζωντανούς. Και παρατείνουν την καταραμένη τους ύπαρξι, πίνοντας το αίμα και ρουφώντας την ζωτικότητα των νεαρών πλασμάτων!

Ο επίσκοπος, μια και πέρα για πέρα πείσθηκε πως είχε να κάμη με μαύρο μάγο και «Αδελφό της Σκιάς» του εσχάτου είδους και κακουργίας (όπως άλλωστε όλοι τους τέτοιοι είναι), παίρνοντας και την συγκατάθεσι του διοικητή, προσέφυγε στα τελευταία μέτρα και στην σχετική τελετή, που εφαρμοζεται με απόλυτη επιτυχία, στις εξαιρετικές αυτές περιπτώσεις.

*

* *

Ο Επίσκοπος, επί κεφαλής των ιερέων της πόλεως, επόρευθηκε κατά το κοιμητήριο. Ο διοικητής ακολουθούσε με τους επισήμους και κατόπιν η χήρα, ο άντρας της και ο λαός της πόλεως. Επακολούθησε λειτουργία στην εκκλησία του νεκροταφείου. Ο Επίσκοπος ύστερα από την λειτουργία πρόσταξε στους νεκροθάφτες ν’ ανοίξουν το μνήμα του πρώην διοικητή. Και τότε παρουσιάσθηκε ένα παράδοξο θέαμα. Λες και ο διοικητής είχε ταφεί εκείνη τη μέρα. Ροδοκόκκινος έμενε μέσα σαν κοιμισμένος. Το στόμα του ήταν κατακόκκινο από το αίμα που είχε ρουφήξει από την δυστυχισμένη πρώην γυναίκα του.

Ο Επίσκοπος, αφού επεκαλέσθηκε τις ουράνιες δυνάμεις έβγαλε από τον κόλπο του ένα δρύινο μαχαίρι. Και αφού επανέλαβε με όλη του την ψυχή έναν από τους σχετικούς εξορκισμούς του Αγίου Βασιλείου, έμπηξε μέσα στην καρδιά του σώματος του πρώην διοικητή το πουντερό εκείνο ξύλινο μαχαίρι. Και τότε τα κατακόκκινα από ζωή και σφρίγος μάγουλα του γέρο – διοικητή έκαναν τον σπασμό του πόνου. Ακούστηκε κατόπιν ένας απαίσιος άγριος αναστεναγμός. Το αίμα από την πληγή άρχισε να τρέχη άγριο και κατακόκκινο. Κατά διαταγή του Επισκόπου ο νεκροθάφτης με την αξίνη κατάφερε τρία γερά ακόμα κτυπήματα στην καρδιά, ώστε τελείως αυτή να παραλύση και εκμηδενισθή. Και κατόπι διάταξε να τον ξαναθάψουν.

Από κεινη την στιγμή, έπαψε ο βρυκολακιασμένος εκείνος καταραμένος γέρος να εξακολουθή το μακάβριό του έργο και την περιήγησί του απάνω στην Γη μας. Μετά μερικούς μήνες η φτωχή πρώην σύζυγός του κατώρθωσε να επανακτήση τις δυνάμεις της. Και η επαρχία Τσαχ... καθώς και ολόκληρη η Τσαρική Ρωσσία βρήκαν την ησυχία τους και έπαψε ο τύπος να απασχολήται και να κρατά σε απόγνωσι ολόκληρο το Ρωσσικό λαό.

Ε. Π. ΜΠΛΑΒΑΤΣΚΥ

ΑΠΟΚΡΥΦΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΑΝΤΩΝΙΟΣ Φ. ΧΑΛΑΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ (1963)

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ (ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΓΕΜΑΤΡΊΑ) – ΦΡ. ΜΠ. ΜΠΟΝΤ – Τ. Σ. ΛΗ

Τον τελευταίο καιρό* έχει γίνει φανερό ένα πολύ αυξημένο ενδιαφέρον για τη συμβολική χρήση των Αριθμών, όπως και κάποια αμυδρή αίσθηση του ότι οι αριθμοί αποτελούν πραγματικά ένα είδος Ερμηνευτικής Γλώσσας.

Οι αριθμοί που είναι τόσο προφανείς στα Ιερά Βιβλία έχουν προσελκίσει ένα ανανεωμένο ενδιαφέρον. Κάποιοι από αυτούς, έχει γίνει παραδεκτό ότι έχουν αστρονομική σημασία, καθώς συνδέονται με τις χρονολογίες, και επομένως με ηλιακές, σεληνιακές και πλανητικές περιόδους. Και μπορούμε να εντοπίσουμε την ανάπτυξη αστρολογικών συστημάτων με τα οποία κάποιοι αριθμοί συνδέονται παραδοσιακά.

Άλλοι αριθμοί είναι πιο καθαρά γεωμετρικοί. Για μερικούς σίγουρα ισχύει η διπλή σημασία.

Αλλά η γνήσια διδασκαλία και ο συμβολισμός των αριθμών, που είχε ήδη αλλοιωθεί από τους ψευδο-γνωστικούς, επρόκειτο να υποβληθεί, κατά τη διάρκεια του μακροχρόνιου σκοταδιού του μεσαίωνα, σε ένα πρόσθετο εκφυλισμό, και σαν αποτέλεσμα, εμφανίσθηκε ένα είδος ειδωλολατρείας των αρθμών, καθώς κάθε μορφής φανταστικών δυνάμεων και αρετών συνδέθηκαν μ' αυτά τα σύμβολα, στα οποία τους αποδίδονταν επίσης μαγικές ιδιότητες.

Κάποιες φορές αυτές φαίνεται να θυμίζουν αμυδρά τις πραγματικότητες που ήταν προορισμένες να συμβολίζουν, αλλά πιο συχνά δεν είναι παρά οι πλανεμένες αποδόσεις της δεισιδαιμονικής ματαιοδοξίας και άγνοιας, η παρακαταθήκη των τσαρλατάνων.

Η Εκκλησία με τη φαινομενική της διδασκαλία δεν ενδιαφέρθηκε πολύ για τα μυστήρια των Αριθμών. Αυτά που έχει χρησιμοποιήσει, είναι από τις πιο απλές περιπτώσεις. Οι Αποστολικοί Πατέρες, όταν αναφέρονται σε τέτοια θέματα, ενδιαφέρονται κυριώνς για την αντίκρουση των αιρετικών διδασκάλων, έτσι ώστε πολλά από αυτά που λένε μπορούν να μεταφέρουν, και ίσως εσκεμμένα, μια εντύπωση ότι αυτά είναι πράγματα ασήμαντα και σχεδόν άξια περιφρόνησης. Μετά τον τρίτο αιώνα, η Εκκλησία γίνεται περίεργα ανυπόμονη στην προσπάθειά της να αποκρυσταλλώσει με ανθρώπινες λέξεις την ουσία των μυστηρίων τα οποία τείνουμε να πιστεύουμε πως πάντα κατείχε σε μια άλλη περισσότερο απόκρυφη μορφή, επειδή το αντίθετο, δηλαδή ότι δεν τα κατείχε, θα άφηνε ανεπαρκώς ερμηνευμένη την τεχνητή άποψη του θεολογικού συστήματαος το οποίο ακολουθεί, και θα κλόνιζε από αυτή την άποψη τους ισχυρισμούς της για την αρχαία της καταγωγή.

Η απλότητα του γεωμετρικού και του αριθμητικού συμβολισμού, όπως μεταφέρεται από τους ορθόδοξους Επισκόπους σε κάθε γραμμένη πραγματεία, φαίνεται ξεκάθαρα στα γραπτά του Ντουράντους, Επισκόπου του Μέντε τον 12ο αιώνα, που το έργο του περιλαμβάνει αναφορές σε όλα τα κύρια χαρακτηριστικά μιας εκκλησίας, αλλά και στους πιο απλούς αριθμούς που συνδέονται με αυτά. Η διδασκαλία όμως, που μεταδίδεται είναι σχεδόν καθαρά ηθική στην εφαρμογή της, και φαίνεται σε μεγάλο μέρος πως είναι το αποτέλεσμα μιας προσπάθειας ευσεβούς φαντασίας. Για παράδειγμα μπορούμε να παραθέσουμε το ακόλουθο απόσπασμα:

“Μερικές (εκκλησίες) κτίζονται με τη μορφή ενός κύκλου, για να συμβολίσουν ότι η Εκκλησία έχει επεκταθεί σ' όλο τον κύκλο του κόσμου, όπως λέει ο Ψαλμωδός 'και τα λόγια τους στα πέρατα του κόσμου', ή επειδή από τον κύκλο αυτού του κόσμου απλώνουμε το χέρι να πιάσουμε αυτή την κορώνα της αιωνιότητας που θα περιβάλλει το μέτωπό μας”.

Ή πάλι:

“Στο καφασωτό των παραθύρων βλέπουμε τους προφήτες και τους άλλους αγνώστους διδασκάλους της Μαχόμενης Εκκλησίας: στα παράθυρα αυτά υπάρχουν συχνά Δύο κάθετα στελέχη που συμβολίζουν τις Δύο Εντολές της Αγάπης ή τους Αποστόλους που στάλθηκαν να διδάξουν το Ευαγγέλιο σε δυάδες”.

Η μελέτη των πραγματικών αρχών που αποτελούν τη βάση του παλαιότερου συμβολισμού των Αριθμών, πηγαίνει πολύ βαθειά, και απαιτεί μια καλά θεμελιωμένη γνώση των καθαρά μαθηματικών αρχών στη σχέση τους με τις γεωμετρικές μορφές και με τους κυκλικούς νόμους που ελέγχουν τις κινήσεις των ουρανίων σωμάτων. Χωρίς αυτή σαν ένα συνεχή οδηγό και έλεγχο, τα αποτελέσματα στα οποία θα καταλήγουμε θα είναι επιρρεπή σε λάθη και σε επικίνδυνες αντιφάσεις. Ακόμη, ο σοβαρός μελετητής που έχει ερευνήσει, χωρίς ικανοποιητική νοητική αυτο-συγκράτηση, τα έργα των μεσαιωνικών καμπαλιστών, όπως και των πιο σύγχρονων ερμηνευτών τους, μπορεί να έχει πολλά που θα πρέπει να ξεμάθει πριν μπορέσει να πλησιάσει το θέμα με καθαρό βλέμμα.

Υπάρχει μια θεμελιώδης αρχή που πρέπει να διατυπωθεί ως μια εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση αν θέλουμε να επιχειρήσουμε κάποια έρευνα πάνω σε σωστές γραμμες. Αυτή είναι το να αποφύγουμε να αποδώσουμε στους μεμονωμένους αριθμούς μια φύση ή σημασία που να είναι εντελώς ή μοναδικά “καλή” ή “κακή”.

Αυτή είναι η αιρετική άποψη που διαστρέφει τον μεγάλο όγκο των εργασιών πάνω σ' αυτό το θέμα, και που εμφανίζεται ακόμη και στα έργα διάσημων καμπαλιστών. Δεν υπάρχει κάποιος εντελώς κακός αριθμός, όπως δεν υπαρχει και κανένας “τυχερός” ή “άτυχος” αριθμός. Υπάρχουν, όμως, αριθμοί που, μέσω ειδικών συσχετισμών, έχουν αποκτήσει τον ένα ή τον άλλο κυρίαρχο χαρακτήρα.

Και συχνά ο ακριβής λόγος για κάποια τέτοια επίκτητη σημασία έχει χαθεί. Ένας σύγχρονος ερευνητής των αστρονομικών αριθμών, ο σεβασμιότατος Τζων Γκρίφιθ, από το Καρντίφ, (που έχει επεξεργαστεί μια αστρονομική ερμηνεία του Δίσκου της Φαιστού), ως αποτέλεσμα της προσεκτικής μελέτης των αρχαίων ημερολογίων, έχει μπορέσει να επισημάνει τις περιπτώσεις αυτές στις οποίες μια αρχαία εορταστική ημέρα με τις κοσμικές αλλαγές και τα προοδευτικά λάθη των Ημερολογίων, έχει παρασυρθεί μακρυά από το αρχικό της αγκυροβόλιο και έχει παραμείνει στην ανάμνηση των ανθρώπων απλώς σαν μια “τυχερή” ημέρα, με έναν αριθμό της κοινής μηνιαίας αρίθμησης συνδυασμένο με αυτή.

Σχετικά με τη Γεματρία τώρα, ο οδηγός μας είναι φυσικά η γενική ή συλλογική σημασία των λέξεων η οποία έχει συσσωρευθεί πάνωα σε κάποιο συγκεκριμένο αριθμό εξαιτίας της αντιστοιχίας τους με αυτή τη συγκεκριμένη τιμή. Κάποια πρόοδος έχει ήδη γίνει στη συλλογή και την ταξινόμηση των γνωστών και των πιθανών λέξεων της Γεματρίας. Αλλά πολλά ακόμη απομένουν να γίνουν, ιδιαίτερα στην καταγραφή των λέξεων με αρνητικές αποχρώσεις ή με αντίπαλο νόημα, όπως και για μια μεγάλη κατηγορία λέξεων που πιστεύεται ότι διαθέτουν, πέρα από τη συνηθισμένη τους σημασία, ένα δευτερεύον και απόκρυφο συμβολικό νόημα που η Γεματρία τους θα συντελούσε στο ξεκαθάρισμά του. Η ανάλυση έχει όμως ήδη προχωρήσει αρκετά ώστε να παρουσιάσει άφθονα αποδεικτικά στοιχεία αντίθετων όπως και συγγενικών νοημάτων, όπου το καλό και το κακό, ή το θετικό και το αρνητικό νόημά τους είναι παρόν στον ίδιο αριθμό, αποκαλύπτοντας έτσι μια πολικότητα ή μια ισορροπία αντιθέτων.

Ένας αριθμός μπορεί, λοιπόν, να υποδηλώνει μια ποιότητα ή μια αρχή, και την ίδια στιγμή, την έλλειψη ή την υπερβολή αυτής της ποιότητας, και επομένως έτσι εξασφαλίζεται η κανονικότητα της ερμηνείας, γιατί η επιλογή ανάμεσα στο θετικό και το αρνητικό γίνεται η επιλογή ανάμεσα στο λογικό και το παράλογο, ή στον πνευματικό και τον υλικό συνδυασμό.

Με αυτό τον τρόπο, και μόνο με αυτόν, είναι δυνατόν ένα πιστό σύστημα ερμηνείας να εφαρμοσθεί με συνέπεια με τη μέθοδο της Γεματρίας, γιατί αν ήταν αλλιώς και μπορούσαμε να βρούμε στις λέξεις κάποιου συγκεκριμένου αριθμού, μια σημασία που να ήταν εντελώς και μοναδικά καλή ή κακή, τότε θα ήταν δυνατόν να ζέψουμε μαζί έναν Θείο και έναν Διαβολικό αριθμό.

Το άθροισμά τους θα ήταν χάος, από τη φιλολογική όπως και από τη θεολογική άποψη, και το σύνολο της γεωμετρικής δομής θα γινόταν κόσκινο από τις αντιφάσεις. Από την άλλη μεριά, αν δεν υπήρχε αυτό το στοιχείο της επιλογής, πολύ εύκολα θα φαινόταν ενδεχομένως ότι ένα Ιερό Όνομα μπορούσε να αναλυθεί σε δύο συτατικούς αριθμούς, ο ένας από τους οποίους ή και οι δύο, μπορούσε να έχει μια σημασία αποκλειστικά κακή, κάτι που είναι παράλογο.

Σαν ένα παράδειγμα της απλής πολικότητας που αναφέραμε παραπάνω για κάποιο συγκεκριμένο αριθμό, μπορούμε να πάρουμε τον αριθμό 46, για τον οποίο εμφανίζονται οι λέξεις:

(+) Δικαία (Δικαιοσύνη),

(-) Αδικία,

και μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι αυτά τα αντίθετα αποτελούνται από τα ίδια έξι γράμματα μετατοπισμένα.

Μια περισσότερο λεπτή αντίθεση παρατηρεί κανείς στην περίπτωση του Οίνου (Οίνος) και του όξους (Όξος – ξύδι), που και τα δύο δίνουν 400 σύμφωνα με τη Γεματρία.

Ένα ακόμη και πολύ εντυπωσιακό παράδειγμα αυτής της πολικότητας βρίσκεται στον αριθμό 1500, που δείχνει την αντίθεση ανάμεσα στο Φως και στο Σκοτάδι. Έτσι:

(+) Φως = 1500

(+) Ωψ (οφθαλμός) = 1500, και

(-) Τυφλός = 1500.

Άλλα αντίθετα μεταξύ τους νοήματα μπορούμε να πάρουμε από δύο συνεχόμενους αριθμούς. Αυτό υλοποιείται μερικές φορές με τη χρήση του Αλφα, που είναι το ελληνικό στερητικό, και που φαίνεται να έχει πολύ ωραία προσαρμοσθεί για αυτή τη χρήση, γιατί όπως έχουμε ήδη δείξει, δύο διαδοχικοί αριθμοί μπορούν συχνά να θεωρηθούν ως δύο εκφράσεις της ίδιας αξίας, όπως ο μεγαλύτερος ή ο μικρότερος υπολογισμός κάποιας γεωμετρικής ποσότητας που δεν μπορεί να εκφρασθεί πιο συγκεκριμένα, αφού είναι κλασματική.

Έτσι βρίσκουμε τέτοια ζεύγη όπως:

Δήλος (εκδηλωμένος) = 312.

Άδηλος (μη εκδηλωμένος) = 313.

Και

Ορατός = 741.

Αόρατος = 742.

Σ' αυτή τη δύναμη της επιλογής βρίσκεται ένα πιθανό πεδίο δράσης για το στοιχείο της Έμπνευσης κατά την ερμηνεία, το οποίο παροτρύνει τον μελετητή όταν επιλέγει, να ελέγχει όλες τις αριθμητικές τιμές με τα κριτήρια της Ζωής και όχι του Θανάτου. “Αυτό το πνεύμα μαρτυρεί μαζί με το πνεύμα μας ότι είμαστε παιδιά του Θεού” (Ρωμ. 8.16). Ο Κόσμος μας, μας παρουσιάζεται κάτω από τους νόμους του Φωτός και του Σκότους, και ανάμεσα σ' αυτά τα δύο γίνεται η πνευματική μας επιλογή.

Η σημασία αυτής της επιλογής στις μέρες* μας δεν μπορεί να υπερεκτιμηθεί, γιατί πολύ συχνά οι πνευματικές εικόνες δέχονται ερμηνεία από υλική άποψη, οδηγώντας στην κακή εφαρμογή μιας καλοπροαίρετης προσπάθειας, και επομένως σε ψευδή αποτελέσματα και στη σύγχυση.

* Το βιβλίο εκδόθηκε το 1917

ΦΡ. ΜΠ. ΜΠΟΝΤ – Τ. Σ. ΛΗ

ΓΕΜΑΤΡΊΑ

Η Πνευματική Γεωμετρία

των Αριθμών στις Γραφές.

Μια προκαταρτική εξέταση της Καμπαλά

που περιέχεται στα Κοπτικά Γνωστικά

Βιβλία και μιας παρόμοιας Γεματρίας στο

Ελληνικό κείμενο της Καινής Διαθήκης.

Μετάφραση: Κίμων Θεοδωρόπουλος

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΥΡΙΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

H. P. Lovecraft – Για την επέτειο της γέννησης του (20/08/1890) – Και οι αισθήσεις σας φορείς ανείπωτων ακροτήτων – Michel Houellebecq

Η εγκατάλειψη και ο θάνατος δημιουργούσαν μια πολύ βαριά

ατμόσφαιρα, ενώ η ψαρίλα ήταν σχεδόν αβάσταχτη.

Ο κόσμος βρωμάει. Πτωμαΐνη ανάκατη με ψαρίλα. Αίσθηση αποτυχίας, αηδιαστικός εκφυλισμός. Ο κόσμος βρωμάει. Δεν υπάρχουν φαντάσματα κάτω από την οιδαλέα σελήνη. Μόνο πρησμένα, τυμπανιαία, μαύρα πτώματα, έτοιμα να σκορπίσουν την μπόχα με τον εμετό τους.

Να αγγίξεις τον άλλον; Ούτε λόγος. Εμπειρία ανόσια, βδελυρή. Τα ζωντανά πλάσματα έχουν ένα δέρμα πρησμένο από φριχτές πληγές, που εκκρίνει τα κακοφορμισμένα υγρά του. Έχουν απομυζητικά πλοκάμια, αρπακτικά χέρια, αλύπητα δόντια, που αποτελούν μια διαρκή απειλή. Τα ζωντανά πλάσματα, με το μιαρό σωματικό τους σφρίγος. Άμορφος και εμετικός αναβρασμός, δύσοσμη Νέμεσις ημιαμβλωμένων χιμαιρών. Ιεροσυλία.

Η όραση μας προσφέρει κάποιες φορές τον τρόμο, κάποιες άλλες την εκστατική απόδραση σε τόπους παραμυθένιους. Αλίμονο όμως, έχουμε πέντε αισθήσεις. Και οι υπόλοιπες κάνουν ότι μπορούν για να μας πείσουν ότι το σύμπαν είναι πράγματι αηδιαστικό.

Λένε συχνά ότι οι ήρωες του Λάβκραφτ, που, κυρίως στα “μεγάλα κείμενα”, διακρίνονται δύσκολα ο ένας από τον άλλον, αποτελούν προβολές του ίδιου του Λάβκραφτ. Είναι σίγουρο. Με την προϋπόθεση ότι εννοούμε την “προβολή” με έναν απλουστευτικό τρόπο. Είναι προβολές της πραγματικής προσωπικότητας του Λάβκραφτ με τον ίδιο περίπου τρόπο που μια επίπεδη επιφάνεια μπορεί να είναι η ορθογώνια γεωμετρική προβολή ενός τρισδιάστατου σχήματος. Ο γενικός τύπος των ηρώων του είναι αναγνωρίσιμος. Φοιτητές ή καθηγητές σε κάποιο πανεπιστήμιο της Νέας Αγγλίας – κατά προτίμηση στο Πανεπιστήμιο του Μισκατόνικ. Ειδικοί στην ανθρωπολογία ή στη λαογραφία, κάποτε στην πολιτική οικονομία ή στη μη ευκλείδεια γεωμετρία. Διακριτικοί και επιφυλακτικοί, με πρόσωπα μακρόστενα και οστεώδη. Άνθρωποι που εξ επαγγέλματος και εξ ιδιοσυγκρασίας είναι περισσότερο ταγμένοι στις απολαύσεις του πνεύματος. Συγκροτούν ένα σχήμα, ένα πορτρέτο-ρομπότ. Και συνήθως δεν γνωρίζουμε τίποτα περισσότερο από αυτό.

Τούτα τα εναλλάξιμα και επίπεδα πρόσωπα δεν ήταν οι αρχικές επιλογές του Λάβκραφτ. Τα νεανικά του έργα προσπαθούν να απεικονίσουν κάθε φορά και έναν διαφορετικό αφηγητή, με ένα συγκεκριμένο κοινωνικό περιβάλλον, μια προσωπική ιστορία, ακόμη και μια ψυχολογία... Κάποιες φορές ο ήρωας αυτός είναι ποιητής ή κάποιος με ποιητική διάθεση. Εμπνεύσεις αυτού του τύπου όμως θα οδηγήσουν τον Λάβκραφτ σε κάποιες από τις πλέον αναμφισβήτητες αποτυχίες του.

Μόνο σταδιακά θα αναγνωρίσει πόσο ανώφελη του είναι κάθε ψυχολογική διαφοροποίηση. Οι ήρωές του δεν την χρειάζονται. Αρκεί ο αισθητηριακός τους εξοπλισμός να δουλεύει καλά. Η μόνη πραγματική λειτουργία που επιτελούν είναι ουσιαστικά, η αντίληψη.

Μπορούμε μάλιστα να πούμε ότι ο εσκεμμένα επίπεδος χαρακτήρας των ηρώων του είναι ένας από τους παράγοντες που ενισχύουν την πειστική δύναμη του αφηγηματικού του σύμπαντος. Κάθε χαρακτηρολογικό γνώρισμα που θα ήταν υπερβολικά αδρό θα ψεύτιζε τη μαρτυρία τους, θα της αφαιρούσε κάτι από τη διαφάνειά της. Θα μας έβγαζε από την περιοχή του υλικού τρόμου για να μας γυρίσει σ' αυτήν του ψυχολογικού τρόμου. Κι ο Λάβκραφτ δεν έχει διάθεση να μας περιγράψει ψυχώσεις, αλλά αποκρουστικές πραγματικότητες.

Βέβαια, οι ήρωές του χρησιμοποιούν συνεχώς τη ρητορική εκείνη συνήθεια με την οποία οι συγγραφείς φανταστικών ιστοριών προκαταλαμβάνουν τους αναγνώστες τους, λέγοντας ότι αυτό που διαβάζουν δεν είναι παρά ένας απλός εφιάλτης, αποκύημα μιας φαντασίας που πυρακτώθηκε από την ανάγνωση κάποιων ασεβών βιβλίων. Είναι όμως κάτι που δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, αφού δεν τους πιστεύουμε ούτε για μια στιγμή.

Καθώς οι αποτρόπαιες αντιλήψεις τους προσβάλλουν, οι ήρωες του Λάβκραφτ, συμπεριφέρονται ως βουβοί, ακίνητοι, παντελώς ανίκανοι, αποσβολωμένοι παρατηρητές. Θα προτιμούσαν να φύγουν ή να βυθιστούν στη νάρκη μιας σπλαχνικής λιποθυμίας. Τίποτα τέτοιο. Μένουν καθηλωμένοι στη θέση τους, ενώ γύρω τους ο εφιάλτης στήνει το σκηνικό του, ενώ οι οπτικές, ακουστικές, οσφρητικές, απτικές αντιλήψεις πολλαπλασιάζονται και αναπτύσσονται στο ρυθμό ενός αποκρουστικού κρεσέντο.

Η λογοτεχνία του Λάβκραφτ σημασιοδοτεί με έναν ακριβή και ανησυχητικό τρόπο την περίφημη φράση “διασάλευση όλων των αισθήσεων”. Λίγοι άνθρωποι θεωρούν, για παράδειγμα, απαίσια και αποκρουστική τη μυρωδιά που έχει το ιώδιο των φυκιών. Εκτός, φυσικά, απ' αυτούς που έχουν διαβάσει τη Σκιά πάνω από το Ινσμουθ. Με τον ίδιο τρόπο, είναι δύσκολο να αντικρίσεις ήρεμα ένα βατραχοειδές αφότου έχει διαβάσει ΧΦΛ. Όλα αυτά είναι πράγματα που υποβάλλουν σε πραγματική δοκιμασία όσους διαβάζουν εντατικά το έργο του.

Η μετατροπή των συνηθισμένων αντιλήψεων σε μια ανεξάντλητη πηγή εφιαλτών είναι το διακύβευμα κάθε συγγραφέα φανταστικών ιστοριών. Ο Λάβκραφτ το πετυχαίνει με έναν εκπληκτικό τρόπο, περνώντας τις περιγραφές του με ένα στρώμα αφελούς εκφυλισμού, πράγμα που αποτελεί ένα απαραγνώριστα δικό του χαρακτηριστικό. Τελειώνοντας τις νουβέλες του, αφήνουμε πίσω εκείνους τους καθυστερημένους και ημιάμορφους μιγάδες που ενδημούν σ' αυτές, εκείνα τα ανθρωποειδή με το αργόσυρτο και χαλαρό βάδισμα, το τραχύ και οστρακόμορφο δέρμα, τα πλατιά και ανοιγμένα ρουθούνια, τη σφυριχτή ανάσα. Αργά ή γρήγορα θα επιστρέψουν στη ζωή μας.

Μέσα στο λαβκραφτιανό σύμπαν ιδιαίτερη θέση έχουν οι ακουστικές αντιλήψεις. Ο ΧΦΛ δεν εκτιμούσε καθόλου τη μουσική, ενώ οι σχετικές προτιμήσεις του δεν πήγαιναν πέρα από τις οπερέτες των Γκίλμπερτ και Σάλλιβαν. Μέσα στις ιστορίες του όμως δείχνει μια ακοή οξυμένη σε βαθμό επικίνδυνο. Αν ένας ήρωας, την ώρα που βάζει τα χέρια του μπροστά σας πάνω στο τραπέζι, αφήσει να ακουστεί ένα πιπίλισμα, τότε σίγουρα βρίσκεστε σε μια νουβέλα του Λάβκραφτ. Το ίδιο όταν διακρίνετε στο γέλιο του έναν κακαριστό ήχο ή κάτι παράξενο σαν τριγμό εντόμου. Η υποχονδριακή ακρίβεια με την οποία ο ΧΦΛ συνθέτει το σάουντρακ των αφηγημάτων του παίζει σίγουρα βασικό ρόλο στην επιτυχία των πλέον τρομακτικών απ' αυτά. Δεν θέλω να αναφερθώ μόνο στη Μουσική του Έριχ Ζανν, όπου, κατ' εξαίρεση, η μουσική προκαλεί από μόνη της τον κοσμικό τρόμο, αλλά και σε άλλες νουβέλες, όπου, με τη διακριτική εναλλαγή των οπτικών και των ακουστικών αντιλήψεων, με την προσέγγισή τους και, παραδόξως, με την ξαφνική απομάκρυνσή τους, βυθιζόμαστε αναπότρεπτα σε μια αφόρητη αγωνία.

Να, για παράδειγμα, μια περιγραφή από το Φυλακισμένος με τους Φαραώ, έλασσον έργο, γραμμένο κατά παραγγελία του θαυματοποιού Χάρρυ Χουντίνι, όπου περιέχονται όμως μερικά από τα πιο όμορφα δείγματα της λεκτικής αμετροέπειας του ΧΦΛ:

Έξαφνα, την προσοχή μου τράβηξε κάτι που είχα ακούσει υποσυνείδητα πριν ακόμη μπορέσω να το αντιληφθώ συνειδητά: βαθιά μέσα από τα έγκατα της γης έφταναν κάποιοι ρυθμικοί και καθαροί θόρυβοι, πρωτάκουστοι για μένα. Διαισθητικά κατάλαβα ότι ήταν πανάρχαιοι και τελετουργικοί. Οι γνώσεις μου στην αιγυπτιολογία με βοήθησαν να καταλάβω ότι παράγονταν από όργανα όπως η φλογέρα, η σαμβύκη, το σείστρο και το τύμπανο. Ο ρυθμός τούτης της διαπεραστικής, βομβίζουσας, κροταλίζουσας και κρουστής μουσικής μου μετέδωσε ένα φρικιαστικό συναίσθημα ισχυρότερο απ' ό,τι φοβερότερο υπάρχει σε τούτο τον κόσμο, ένα συναίσθημα που δεν είχε να κάνει μόνο μ' εμένα προσωπικά και ήταν κάτι σαν οίκτος για τον πλανήτη μας, που κρύβει στα έγκατά του τόσο πολύ τρόμο, όσο αυτός που καταλάβαινα ότι υπήρχε πίσω από τούτη την πανική κακοφωνία.

Οι ήχοι δυνάμωναν κι έδειχναν να πλησιάζουν. Ας δώσουν όλοι οι θεοί του σύμπαντος μαζί να μην ξανακούσω τίποτα παρόμοιο. Το αλλόκοτο και αρχέγονο ποδοβολητό ακουγόταν όλο και πιο δυνατά, καθώς τα όντα πλησίαζαν. Το φοβερό ήταν ότι τόσο διαφορετικοί τρόποι βαδίσματος συνταιριαζόταν απόλυτα στην ομαδική τους πορεία. Όλα αυτά τα τερατογεννήματα θα πρέπει να εξασκούνταν επί χιλιάδες χρόνια για να μπορούν να περπατούν μ' αυτόν τον τρόπο. Περπατούσαν, παρέλαζαν, νυχοπατούσαν, κούτσαιναν, ποδοκροτούσαν σέρνονταν, χοροπηδούσαν, κι όλα τούτα με τη συνοδεία αυτού του φριχτά παράταιρου ήχου που έβγαινε από τα δαιμονικά τους όργανα. Τότε άρχισα να τρέμω...

Το απόσπασμα αυτό δεν εκφράζει κάποιον παροξυσμό. Στο συγκεκριμένο στάδιο της νουβέλας δεν έχει συμβεί, κυριολεκτικά, τίποτα. Τούτα τα όντα που ποδοκροτούν, έρπουν και χοροπηδούν θα εξακολουθήσουν να πλησιάζουν. Τελικά, θα τα δείτε.

Αργότερα, κάποιες νύχτες, την ώρα που όλοι κοιμούνται, θα πιάσετε τον εαυτό σας να προσπαθεί να ακούσει το “αλλόκοτο ποδοβολητό που ακουγόταν όλο και πιο δυνατά, καθώς τα όντα πλησίαζαν”. Μην εκπλαγείτε. Αυτό επιδίωκε και ο συγγραφέας.

Michel Houellebecq

Χ. Φ. ΛΑΒΚΡΑΦΤ:

ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΤΣΟΓΙΑΝΝΗΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ ΤΗΣ “ΕΣΤΙΑΣ”

Τα γνωρίσματα των ανθρώπων της Σκιάς (Σκιανθρώπων) – Γιώργος Μπαλάνος

Πρώτο και σημαντικότερο, οι Σκιάνθρωποι έχουν αναγκαστικά κάποια από τα γνωρίσματα της ίδιας της Σκιάς – κατά κάποιο τρόπο φέρουν τη σφραγίδα της, κι αυτή δεν υπάρχει τρόπος να την κρύψουν εντελώς. Βλέπετε, τα “Λαγωνικά της Σκιάς” όχι μόνο μυρίζονται το θήραμά τους, αλλά μυρίζουν και τα ίδια, εκπέμπουν κατά κάποιο τρόπο τη δική τους, τρόπον τινά, οσμή.

Αυτή τη “μαύρη οσμή” από την παρουσία ενός Σκιανθρώπου, ο μέσος άνθρωπος την πιάνει, όχι φυσικά με τη μύτη του αλλά με τα ποικίλα ένστικτά του, και στην πράξη αυτό μεταφράζεται σε κάποιες βασικές εντυπώσεις ή αντιδράσεις, αλλά καμία στην ένταση που αναφέραμε για τις τρεις πρώτες κατηγορίες...

Ετσι, οι Σκιάνθρωποι που μπορούν και κυκλοφορούν σχετικά απαρατήρητοι ανάμεσά μας...

• 
  
  Γεννούν στους άλλους μια φαινομενικά αδικαιολόγητη και απρόκλητη αίσθηση οργής, ή – αν υπαρχει λόγος ή πρόκληση γι' αυτή την οργή- είναι αφύσικα έντονη για την αιτία της.
  
  
• 
  
  Γεννούν μια αίσθηση διάχυτης παγωνιάς στους ανθρώπους που βρίσκονται στο άμεσο περιβάλλοντους. Αυτή συνοδεύεται συχνά και από μια αίσθηση αδικαιολόγητης κατάθλιψης – ένα ψυχοπλάκωμα, σαν γκρίζο σύννεφο που τους συνοδεύει παντού και μεταδίδεται στους γύρω τους. Όταν απομακρυνθούν, η ατμόσφαιρα και η διάθεση των γύρω επανέρχονται στο φυσιολογικό.
  
  
• 
  
  Εχουν πεθαμένα μάτια ή “τρελά” μάτια που σπάνια τ' ανοιγοκλείνουν. Ωστόσο, η διάκριση εδώ δεν γίνεται με βάση τα αντικειμενικά ανατομικά χαρακτηριστικά τους. Αυτό το τονίζω, γιατί “τρελά” ή “πεθαμένα” μάτια μπορεί να έχουν πολλοί “κακοί” της οθόνης ή και απλοί άνθρωποι, χωρίς αυτό να σημαίνει απολύτως τίποτα. Μερικοί άνθρωποι έχουν τέτοια μάτια από τη φύση της κατασκευής τους, χωρίς αυτό να υποδηλώνει καμία σχέση με Σκιανθρώπους. Η ειδοποιός διαφορά εδώ είναι πιο λεπτή από ένα απτό ανατομικό μορφολογικό στοιχείο και δυστυχώς, οι Σκιάνθρωποι δε διαθέτουν ούτε ουρά, ούτε οπλές κατσίκας, ούτε κέρατα τράγου για να ξεχωρίζουν εύκολα.
  Ωστόσο, όσο κι αν είναι δύσκολο να κάνουμε τη διαφοροποίηση με λέξεις, το φαινόμενο των πεθαμένων ματιών υπάρχει και είναι παρατηρήσιμο. Είναι γεγονός ότι από τη φύση του πράγματος εδώ καταλήγουμε σε μια εντελώς υποκειμενική κρίση και οπτική, με όλες τις εγγενείς αδυναμίες που συνεπάγεται αυτό – αλλά μήπως και κάθε ανθρώπινη μαρτυριά που γίνεται αποδεκτή από τα δικαστήρια δεν στηρίζεται στην ίδια ακριβώς βάση;
  Ωστόσο, επειδή είναι και δύσκολο να είμαστε αντικειμενικοί κι εύκολα παρασύρεται κανείς σε λανθασμένα συμπεράσματα, σας δίνω την ακόλουθη βασική ειδοποιό διαφορά μάλλον επιφυλακτικά και υπό αίρεση, κάπως έτσι:
  Σε αντίθεση μ' ένα κοινό άνθρωπο που τυχαίνει να έχει από τη φύση του κάπως περίεργα μάτια, τα μάτια των Σκιανθρώπων χάνουν εντελώς αυτή την ιδιότητα αν τους δει κανείς σε ακίνητη φωτογραφία, και τη διατηρούν μεν, αλλά σε πολύ μειωμένο ποσοστό, αν τους δει κανείς σε κινούμενη εικόνα (ταινία ή βίντεο).
  Ακόμη πιο σημαντικό συνοδευτικό χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι πολύ σπάνια ανοιγοκλείνουν τα μάτια τους – κι αυτό εντείνει ακόμη περισσότερο την αίσθηση ότι είναι πεθαμένα. Υπάρχουν κάμποσοι συγκεκριμένοι λόγοι γι' αυτό το περίεργο ιδίωμα, αλλά θα ξεφεύγαμε πολύ αν τους αναλύαμε τώρα. Έτσι κλείνουμε αυτό το θέμα, με μια απλή τεχνική και μια προειδοποίηση:
  Πρώτα η τεχνική: Κοιτάζοντας κάποια πρόσωπα που εμφανίζονται συχνά στην τηλεόραση, κλείστε πρώτα τον ήχο, και σχηματίστε μαι μικρή τρύπα ή χαραμάδα μ' ένα χαρτί, με τα δάχτυλα ή τις παλάμες σας. Μετά καλύψτε το πρόσωπο στην οθόνη, έτσι ώστε να βλέπετε από τη χαραμάδα μονάχα τα μάτια τους...
  Και τώρα η προειδοποίηση: Αποφεύγετε κάθε κρίση ή συμπεράσματα για συγκεκριμένα άτομα πριν εφαρμόσετε την τεχνική με μερικές εκατοντάδες διαφορετικά πρόσωπα και αρχίσετε να πιάνετε το γενικό διαφοροποιό πρότυπο...
  
  
• 
  
  Οι Ανθρωποι της Σκιάς έχουν συνήθως ένα περίεργα μόνιμο ημιχαμόγελο, χαμόγελο ή μορφαστικό χαμόγελο στο πρόσωπο, όταν ούτε το θέμα ούτε η τυπική ευγένεια επιβάλλουν κάτι τέτοιο – τόσο μόνιμο που, από τη στιγμή που θα συνειδητοποιήσετε το φαινόμενο, εύκολα θα προσέξετε το πόσο αφύσικο είναι, ιδίως με την αντίθεση που κάνει με τα πάντοτε παγωμένα μάτια τους, όπως περιγράψαμε προηγουμένως. Στο θέμα αυτό, μάλιστα, φαίνεται να υπάρχει κάποια σχέση -αδιερεύνητη ακόμη- ανάμεσα στους Σκιανθρώπους και την υποκατηγορία εκείνη των Μαυροντυμένων Ανθρώπων που τους αποκαλούν διεθνώς Grinning Men.

Αν και τα παραπάνω είναι τα πλέον εντυπωσιακά εξωτερικά χαρακτηριστικά τους -ο σωματικός φαινότυπός τους, θα λέγαμε- είναι δεδομένο ότι η Σκιά δεν μπορεί να “συνομωτήσει” εναντίον μας κατά καμία ανθρώπινη έννοια. Μονάχα οι Ανθρωποί της μπορούν να το κάνουν αυτό, έτσι ίσως το πιο ενδεικτικό και χρήσιμο απ' όλα είναι ο ψυχολογικός φαινότυπός τους, δηλαδή το γενικό ψυχολογικό προφίλ τους.

• 
  
  Οι Σκιάνθρωποι δεν είναι σχεδόν ποτέ παντρεμένοι ή είναι διαζευγμένοι, και φυσικά δεν έχουν φίλους ή πολύ οικεία πρόσωπα – εκτός κι αν είναι της ιδίας κατηγορίας. Εάν είναι διαζευγμένοι, συνήθως θα βρει κανείς ότι προηγήθηκε κάποια περίεργη αλλαγή συμπεριφοράς, η οποία υπήρξε και η αιτία διαζυγίου – αλλαγή που σηματοδοτεί και την περίοδο του Σκιαγγίγματος.
  
  
• 
  
  Εχουν κατά κανόνα άνω του μέσου όρου νοημοσύνη, αλλά είναι φανατικοί, ιδίως αναφορικά με ιδεολογικές θέσεις και κοινωνικά θέματα: πουριτανοί, ρατσιστές, μισαλλόδοξοι, επιθετικά θρησκοληπτοι ή επιθετικά άθεοι, κομματόσκυλα κλπ. Εάν διαθέτουν ακόμη μεγαλύτερη νοημοσύνη τείνουν να το κρύψουν, αλλά αυτό διαφαίνεται σε κάθε έμπειρο μάτι, κι επιπλέον η προσπάθεια συγκάλυψης τείνει να τους κάνει έντονα κρυψύνοες.
  Συχνά η νοημοσύνη τους συνοδεύεται και από υψηλή τυπική μόρφωση, όποτε εξίσου συχνά κατέχουν κρίσιμες κοινωνικές θέσεις-κλειδιά ή παρουσιάζουν έντονη “κοινωνική δράση”, συνήθως “φιλανθρωπικού” χαρακτήρα, συμμετέχοντας σε φιλειρηνικά κινήματα, αγώνες κατά των ναρκωτικών, κατά της πορνείας, ποικίλες “στυροφορίες” κτλ – γενικά σε οτιδήποτε ενισχύει το προς τα έξω καλό προφίλ τους και παράλληλα τους δίνει κοινωνική ισχύ, επιρροή και προσβάσειςσε χώρους δύναμης. Όμως, σε κάθε τέτοια δραστηριότητα διατηρούν μια κατά βάση πουριτανικά ανελέητη προοπτική ή θέση – κάτι που αποτελεί και το βασικό χαρακτηριστικό που τους προδίδει προς τα έξω.
  
  
• 
  
  Το επάγγελμά τους είναι το αναμενόμενο και προκύπτει γενικά από τα προηγούμενα. Οτιδήποτε που τους δίνει έξωθεν καλή μαρτυρία, κοινωνική ισχύ, επιρροή και προσβάσεις σε χώρους δύναμης και θέσεις – κλειδιά. Αυτό σημαίνει ότι συχνά έχουν επαγγέλματα που έχουν σχέση με το παρασκήνιο της πολιτικής ή το προσκήνιο των ΜΜΕ – σπανίως το αντίθετο.
  
  
• 
  
  Παρουσιάζουν δυσκαμψία σκέψης. Δεν αλλάζουν ποτέ γνώμη για κάτι, και τείνουν να ταξινομούν το καθετί στα άκρα, είτε σαν μαύρο είτε σαν άσπρο, αγνοώντας κάθε ενδιάμεσο γκρίζο.
  
  
• 
  
  Εκδηλώνουν -ιδίως χάρη στη Σκιώδη Αμνησία Κ- περίεργα κενά μνήμης η οποία είναι εμφανής στις συνηθισμένες κοινωνικές σχέσεις τους.
  
  
• 
  
  Είναι βίαιοι μ' ένα συγκρατημένο τρόπο, εκτός κι αν είναι υπό πλήρη έλεγχο ή όταν δε νιώθουν ότι κινδυνεύουν να συλληφθούν για την πράξη τους.

Τώρα, πριν συνεχίσουμε, καλό είναι να θυμάστε πάντα την ακόλουθη πρακτική συμβουλή, γιατί διαφορετικά μπορεί να ξεστρατίσετε σε πολύ στραβούς και δυσάρεστους δρόμους:

Αν – χωρίς άλλη πρακτική πείρα και με βάση αποκλειστικά τα παραπάνω κριτήρια που είδαμε- επιλέξετε εξ όψεως και αποστάσεως, ας πούμε, εκατό άτομα ως ενδεχόμενους Σκιανθρώπους, να είστε σίγουροι ότι είναι αμφίβολο αν το πολύ ένας έως πέντε από αυτούς θα είναι στ' αλήθεια τέτοιοι! Όλοι οι άλλοι θα είναι απλοί άνθρωποι, που απλώς τυχαίνει να σας είναι αντιπαθείς. Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, για τον ένα ή τον άλλο λόγο, θα έχετε πέσει οικτρά έξω. Γι' αυτό:

Μη βιαζεστε να καταλήξετε σε συμπεράσματα. Αρκετά κυνήγια φανταστικών μαγισσών υπήρξαν -και υπάρχουν- στις ανθρώπινες κοινωνίες. Δεν χρειάζονται περισσότερα.

Γιώργος Μπαλάνος

ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΈΡΠΕΙ... ΣΑΝ ΣΚΙΑ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ LOCUS 7

Η πίστη στο Λόγο – Ε. Π. Παπανούτσος

Με την αντίθεση Σωκράτη και Σοφιστών φάνηκαν καθαρά οι διαστάσεις ενός από τα πρώτα και βαθύτερα προβλήματα της φιλοσοφίας των αξιών γενικά, και ειδικά της Ηθικής.

Όργανο της φιλοσοφίας είναι ανέκαθεν ο λογικά πειθαρχημένος στοχασμός, η κρίση με την αναλυτική και τη συνθετική λειτουργία της, η διασκεπτική και προς το σύστημα φερόμενη νόηση. Με το όργανο τούτο προσπάθησε ο ελληνικός νους να εξηγήσει τον κόσμο με τα άπειρα αινίγματά του, να τον γνωρίσει και να τον εννοήσει. Πρόγραμμά του έβαλε να ξεπεράσει και τις μυθολογικές δοξασίες που αναπαύουν την ψυχή, αλλά δεν ικανοποιούν τη βαθύτερα ανήσυχη συνείδηση, και τις αβασάνιστες έννοιες της κοινής αντίληψης των πραγμάτων που δεν έχουν αποσαφηνιστεί λογικά ούτε επιδέχονται συστηματική διάρθρωση. Τα πρώτα αποτελέσματα δικαίωσαν τις προβλέψεις και τις ελπίδες: άρχισε να δημιουργείται και ν' αναπτύσσεται η “φυσική οντολογία”. Στο νου που αποτολμά να την προσπελάσει με τη λογική σκέψη, η φύση εξαναγκάζεται (όπως τουλάχιστον επίστευαν οι πρώτοι φιλόσοφοι της ελληνικής αρχαιότητας κ' εξακολουθούν να πιστεύουν οι δογματικοί ορθολογιστές των νεώτερων χρόνων) ν' αποκαλύψει την ουσία και την τάξη της. Στον αγώνα του με τα προβλήματά της ο Λόγος θριαμβεύει. Και η διάνοια, όσο βλέπει συντελούμενο το έργο της, τόσο επαναπαύεται στον εαυτό της, τόσο μεγαλύτερη εμπιστοσύνη αποκτά στο λογικόν οπλισμό της που έκανε δυνατό τέτοιον άθλο: την προαγωγή της συνειδησιακής ζωής, την ανάταση της εσώτερης ύπαρξης του ανθρώπου με τη γ ν ώ σ η. Θα μπορούσε τάχα ο λογικός στοχασμός ν' αποδειχτεί εξίσου ευεργετικός και στη θεώρηση των αξιών, στη διερεύνηση και θεμελίωση των θρησκευτικών πεποιθήσεων, των ηθικών αρχών και των κανόνων του δικαίου; Με τη γνώση των όντων ο άνθρωπος υψώνει σε μεγαλύτερη δύναμη τον εαυτό του, μεγαλώνει σημαντικά τον εκθέτη της ύπαρξής του. Θα μπορούσε τάχα να ελπίζει -αν όχι μεγαλύτερη- ίση τουλάχιστον ανάταση και από τη “γνώση” των αξιών, από τη διερεύνηση του ηθικού κόσμου με το ίδιο όργανο που αποδείχτηκε τόσο αποτελεσματικό στην εξήγηση του φυσικού κόσμου – δηλ. με τη λογική σκέψη, με τη διασκεπτική, εσωτερικά πειθαρχημένη και συστηματική νόηση;

Η αισιοδοξία στο κεφάλαιο τούτο θα ήταν πολύ δικαιολογημένη. Όπως με το Λόγο πήγαινε ν' αποσαφηνιστεί η εποπτεία του σύμπαντος και να συστηματοποιηθεί η γνώση υψωνόμενη σε επιστήμη της Φύσης, έτσι και με το Λόγο πάλι θα μπορούσε να διευκρινιστεί η ουσία και γένεση των αξιών, να ελεγχθεί η γνησιότητα και να θεμελιωθεί κάπου ακλόνητα το κύρος τους. Όπως κατόρθωνε ο Λόγος ν' αντικαταστήσει την απλοϊκή και ανεύθυνη, τη γεμάτη σύγχυση και αντιφάσεις κοινή αντίληψη των όντων και των γεγονότων του φυσικού κόσμου με μιαν εξακριβωμένη και συστηματικά διαστρωμένη γνώση της Φύσης, έτσι η ίδια πάλι εξουσία, ο Λόγος, θα πετύχαινε και σε μιαν άλλη σφαίρα ζητημάτων, στα ζητήματα των θρησκευτικών, ηθικών και κοινωνικών αξιών, να καταργήσει την ανάξια για μια φωτισμένη συνείδηση μίμηση και συνήθεια, και να καθιερώσει τους κριτικά αποσαφηνισμένους, τους έγκυρους και αμετακίνητους κανόνες της θρησκευτικής, ηθικής και πολιτικής διαγωγής του ανθρώπου. Μια νέα έτσι θ' άνοιγε εποχή για την πνευματική μας ιστορία. Ο άνθρωπος θα 'βρισκε με του Λόγου τη δύναμη τους στερούς άξονες και το σταθερό ρυθμό της ηθικής (στη γενικότητα της) ζωής.

Δύο φορές μέσα στην ιστορία του ευρωπαϊκού πνεύματος έκανε έντονα, και προπάντων ιδιότυπα, την εμφάνισή της η πίστη αυτή προς το ιδανικό που οι Στωικοί του έδωκαν την κλασική διατύπωση:

κ α τ ά λ ό γ ο ν ζ η ν. Την πρώτη με τον Σωκράτη, και την δεύτερη με τον Im. Kant. Οχι βέβαια κατά τον ίδιο τρόπο και με τις ίδιες προϋποθέσεις. Ασφαλώς όμως με την ίδια δύναμη και προς τον ίδιο σκοπό. Και είναι αξιοσημείωτο ότι και τις δυό φορές φανερώθηκε μέσα στις εποχές εκείνες που τις ονομάζομε εποχές του Δ ι α φ ω τ ι σ μ ο ύ. (Aufklaerung), σαν αντίδραση όμως προς τα κηρύγματα των πιο χαρακτηριστικών εκπροσώπων του πνεύματος αυτών των εποχών και σαν αγώνας να ξεπεραστεί το πνέυμα τούτο. Ο Σωκράτης αντιδρά στη διδασκαλία των Σοφιστών που αντιπροσωπεύουν τις ιδέες του ιωνικού διαφωτισμού στην Αθήνα των κρίσιμων για την ιστορία του ελληνικού πολιτισμού χρόνων του πελοποννησιακού πολέμου. Ο Kant στις θεωρίες των Αγγλων ηθικών φιλοσόφων και των γάλλων εγκυκλοπαιδιστών που εκφράζουν τις ιδέες του ευρωπαϊκού διαφωτισμού των τελευταίων δεκαετιών του 18ου αιώνα. Και είναι ακόμα πιο αξιοσημείωτο ότι με όλη την αντίθεσή τους προς την παράταξη που προσπαθούν να υπερφαλαγγίσουν, Σωκράτης και Kant συμμερίζονται μαζί με τους κορυφαίους αντιπάλους των την ίδια ασάλευτη, σχεδόν θρησκευτική πίστη στη δύναμη του Λόγου. Αυτή ίσα-ίσα η πίστη είναι το κυριότερο γνώρισμα των εποχών του Διαφωτισμού, και αυτή είναι που εμπνέει τα πιο χαρακτηριστικά γι' αυτές τις εποχές ρεύματα ιδεών, έστω και αν τα ρεύματα αυτά χωρίζονται σε πολλά άλλα σημεία τους από βαθειές αντιθέσεις. Διαφωτισμός, κατά τον περίφημο ορισμό του Kant, “είναι η έξοδος του ανθρώπου από την ανωριμότητα, για την οποία ο ίδιος είναι υπαίτιος. Ανωριμότητα είναι η αδυναμία να μεταχειρίζεται το νου του δίχως την καθοδήγηση ενός άλλου. Και είναι υπαίτιος γι' αυτή την ανωριμότητα ο άνθρωπος, όταν η αιτία της βρίσκεται στην έλλειψη όχι του νου, αλλά της απόφασης και του θάρρους που χρειάζεται για να μεταχειριστεί το νου του χωρίς την καθοδήγηση του άλλου”. Την απόφαση και το θάρρος να μεταχειρίζεται κανείς το νου του και σε κανέναν άλλο να μην εμπιστεύεται την καθοδήγησή του, όταν βασανίζει και αποτιμά τις θρησκευτικές, τις ηθικές και τις πολιτικές αξίες, παρά μόνο στο ίδιο το λογικό του – εκήρυτταν και οι Σοφιστές και οι κορυφαίοι σοφοί του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού με το ίδιο πάθος και την ίδια δύναμη, όπως ο Σωκράτης και ο Kant. Ωστόσο ο ανώτατος αυτός ρυθμιστής, ο Λόγος, υπαγορεύει δύο όχι απλώς διάφορες, αλλά άντικρυ αντίθετες σ τ ά σ ε ι ς απέναντι στο πρόβλημα των αξιών, και αυτό το καθόλου “λογικό” φαινόμενο είναι που βάζει σε βαθειάν ανησυχία τη φιλοσοφική σκέψη.

Ε. Π. ΠΑΠΑΝΟΥΤΣΟΣ

ΗΘΙΚΗ ΤΟΜΟΣ Ι

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΩΔΩΝΗ

Εννοια του Εγρηγορότος και της Απόκρυφης Αλύσου – Michel Monereau

Πέρα από τον ορισμό των ουσιωδών τυπολογικών στοιχείων που επιτρέπουν να κατανοήσουμε την απόκρυφη πραγματικότητα μέσα στο υλικό πεδίο.

Αυτή η πραγματικότητα δεν εκφράζεται αποκλειστικά μέσα σε αυτό το πεδίο, ακριβέστερα δε περιλαμβάνει περισσότερες όψεις των οποίων μόνον η υλική πλευρά εγγράφεται μέσα σ' ένα γενικότερο πλαίσιο. Εννοούμε ιδιαιτέρως τις αστρικές όψεις, που διέπουν μυστικώς όλη την δράση και την ύπαρξη των μυστικών εταιρειών. Αυτές οι αστρικές όψεις είναι ακατάλυτα δεμένες με το φαινόμενο μυστική εταιρεία, συμβάλλουν δε στον χαρακτηρισμό του. Μπορεί, στην ουσία, να υπάρχουν πολλές κατηγορίες ανθρώπινων ομάδων που μοιάζουν, λίγο πολύ, με αυτή ή εκείνη την μορφή μυστικής εταιρείας, ή που παρουσιάζουν τις κύριες δομές της. Όμως αυτές οι ομάδεν δεν συγκαταλέγονται στην προοπτική του απόκρυφου κόσμου και δεν έχουν αντιστοιχία μέσα στο αστρικό πεδίο. (Στην πραγματικότητα, κάθε ανθρώπινη ομάδα που εκφράζεται στο υλικό πεδίο έχει το πανομοιότυπό της σε όλα τα πεδία, συμπεριλαμβανομένων τοων αστρικών. Όμως η αστρική όψη αυτών των ομάδων είναι μονάχα παρεπόμενη, και όχι απαραίτητη για τον προσδιορισμό τους). Οι μυστικές εταιρείες, αντιθέτως, προεκτείνονται ακριβώς μέσα σε αυτό το πεδίο, του οποίου είναι, δια της μορφής τους, η επέκταση μέσα στο υλικό πεδίο. Δεν έχουμε την πρόθεση να αναλύσουμε λεπτομερώς την επαλληλία των μυστικών εταιρειών, μέσα στο αστρικό πεδίο, με όλες τις άλλες κινήσεις που το εμψυχώνουν. Αντιθέτως, φάνηκε ουσιώδες, όσο μας επιτρέπει το παραδοσιακό όριο, να αναφερθούμε σε δύο θεμελιώδεις έννοιες, την έννοια του Εγρηγορότος και την έννοια της Απόκρυφης Αλύσου.

Το Εγρηγορός.

Κάτω από αυτή την παράδοξη λέξη, που οι πιο διάσημοι αποκρυφιστές δεν την όρισαν με την ίδια ακρίβεια που θα είχε απονεμηθεί στην Ιδέα, μέσω των επιβατηγών ακτίνων της, μια αναμφισβήτητη δύναμη, διακρίνεται ένα αρχικό δεδομένο, που είναι η επιβίωση ιδεωδών λυτρωτικών ή καταστρεπτικών ισχυρισμών, των οποίων οι εκδηλώσεις (επιφάνειες) ποικίλλουν από τόπο σε τόπο και από χρόνο σε χρόνο, αλλά που όλες είναι τα διαθέσιμα όργανα μιας ομογενούς πραγματικότητας. Οι ανθρώπινες ομάδες που την εξυπηρετούν αλλάζουν, εξελίσσονται, έως και εξαφανίζονται, αλλά το Αίτιό τους παραμένει, αναλαμβανόμενο αργότερα από άλλους ανθρώπους, άλλες μυστικές εταιρείες. Το Εγρηγορός, με αυτή την έννοια, δεν έχει οργανική ύπαρξη, ούτε, βεβαίως, στο υλικό πεδίο, ούτε στο αστρικό πεδίο, μιας και δεν συγκεκριμενοποιείται παρά μόνο μέσω της προσχωρήσεως όντων σε ήδη επιλεγμένες ισχυρές επιλογές. Όμως, η αστρική πραγματικότητα επιβάλλει στον ερευνητή μια ευρύτερη άποψη. Η κίνηση επιρροής, που γεννάται με αυτή τούτη την επιρροή, μπορεί να αναπαρασταθεί ως η κυματοειδής φύση μιας ακτεωρού (κάντε την σύγκριση με τα ίχνη που αφήνει πίσω του το πλοίο). Αυτός ο κυματισμός αποκτά -αναλαμβάνει- μια πραγματική ύπαρξη, και από εκείνη την στιγμή αρχίζει, με την σειρά του, να ταράσσει το μέσον διαδόσεώς του, εξακολουθεί δε να υπάρχει εκεί τόσο περισσότερο, όσο περισσότερη αρχική ενέργεια διαθέτει, και όσο λιγότερη αντίσταση στηρίξεως συναντά.

Κατ' αυτό τον τρόπο, οι Μυστικές Εταιρείες με ισχυρή συνοχή, με εντονότατη αστρική εμψύχωση, συνεχίζουν να δρουν αστρικώς πολύ καιρό μετά το σβήσιμο της δράσεώς τους πάνω στο υλικό πεδίο. Ευθύς μόλις παρέμβει σε αυτό το τελευταίο πεδίο μια ταυτόσημη ομάδα, ή μια παρόμοια μορφολογία, το Εγρηγορός συνεχίζει να τροφοδοτείται, να αυξάνει. Αμοιβαίως, επηρεάζει όλες τις μυστικές εταιρείες, προκαλεί δε εκεί δράσεις που του είναι ευνοϊκές, όπως τα ίχνη που αφήνουν πίσω τους τα πλοία, τα οποία ακολουθούν το ένα το άλλο, μεγενθύνεται, και, με την σειρά του, μπορεί να θέσεισε κίνηση, έπειτα σε κίνδυνο, δηλ. να ανατρέψει άλλα πλοία, ιδιαίτερα τα πιο αδύναμα.

Τα Εγρηγορότα είναι πολύ οικεία και ομαδοποιούνται πρόθυμα σε πανίσχυρα αστρικά όργανα, ένα είδος φυλών που δημιουργούν με την σειρά τους Εγρηγορότα πιο δυνατά και πιο σφαιρικά. Οι ομαδοποιήσεις γίνονται λόγω συγγενείας, φαίνεται δε ότι επεκτείνονται μέχρι την σύσταση και την διατήρηση δύο αστρικών μπλοκ που έχουν μια άμεση προέκταση στο πνευματικό πεδίο. Εννοούμε εδώ τον Adam Kadmon και τον Adam Belial, που, από κοντά ή από μακριά, υπηρετούν όλες τις μυστικές εταιρείες.

Η Απόκρυφη Άλυσος

Αυτή είναι μια προσιτή έννοια. Αντιπροσωπεύει όχι μια μεταδοθείσα ιδέα, αλλά τους πρωταγωνιστές της μάχης αυτών που την κηρύσσουν. Το Εγρηγορός ενός μυστικού πολιτικού κόμματος είναι μια κάποια αντίληψη περί της πολιτικής και κοινωνικής οργανώσεως, και εκφράζεται μέσα σε μια σφαιρικότητα συναισθημάτων, ατομικών ή συλλογικών συμπεριφορών, μέσα σε ιδιαίτερες μεθόδους, κλπ. Αντιθέτως, η Απόκρυφη Άλυσος αποτελείται από οντότητες: οι πρωτουργοί της ιδέας, οι πρωτουργοί του παρελθόντος, του παρόντος, οι άλλοι παράγοντες της μάχης που συνεχίζεται στα τρία πεδία. Η Απόκρυφη Άλυσος αποτελείται από όντα υλικά, αστρικά, συγκεντρώνει δε ένα ευρύ απόκρυφο δίκτυο, όπως αυτά που οργάνωναν οι Αντιστασιακοί κατά την διάρκεια του τελευταίου πολέμου. Οι συμμετέχοντες παίζουν ένα ρόλο είτε ενεργό, είτε περιστασιακής συνεργασίας, είτε έστω και απλής ευμένειας ή σχεδόν ευνοϊκής αδιαφορίας.

Την Απόκρυφο Άλυσο μπορούμε να την επικαλεσθούμε, οι δε μυστικες εταιρείες ταξινομούνται έτσι σύμφωνα με την στενότητα των δεσμών που διατηρούν μαζί της. Ορισμένες δρουν δίχως καν να συνειδητοποιούν ότι είναι συνδεδεμένες με αυτήν. Άλλες, ικανότερες ή πιο αυθεντικές, προσπαθούν να συμμορφώσουν την δράση τους με την δράση που ακολουθεί η Άλυσος. Ορισμένες άλλες, τέλος, οι πιο σπάνιες, δρουν μονάχα μέσω της Απόκρυφης Αλύσου, θέτοντας στην υπηρεσία τους την εκπληκτική ισχύ της και τα τόσα ποικίλα δίκτυα δράσεώς της.

Michel Monereau

ΟΙ ΔΟΞΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΕΣ

ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΥΦΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ

(Φάκελλος Μαγεία)

Εκδόσεις ALDEBARAN

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ

Εκδόσεις ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ

Ο Όφις και οι Ιουδαίοι – ΠΑΥΛΟΣ ΣΠ. ΚΥΡΑΓΓΕΛΟΣ

Είναι ανάγκη κατ' αρχάς, να τονισθή ότι στη γλώσσα της Βίβλου η έννοια του Φιδιού (όφεως) αποδίδεται και με τη λέξη “δράκων”. Ο δράκων είναι (Εξ. Ζ', 9-10), σαν φίδι ή όφις (Γεν. Γ'. 1) “ο φρονιμότερος” δηλ. σοφώτερος όλων και τκατά τον αναγραμματισμό όφις <-> σοφία είναι προφανές πως το όνομα Δράκων* δηλώνει τον σοφό=νομοθέτη των Αθηνών, ιδιαιτέρως ξέροντας πως ο αιγύπτιος Κέκροψ λέγεται και Δρακοντίδης, στον δε Ιεζεκιήλ (ΚΘ') το κείμενο (2) αναφέρεται στο “φαραώ βασιλέα της Αιγύπτου” και τον χαρακτηρίζει (3) ως “τον δράκοντα τον μέγαν” (δες και το “ουραίον” επί της κεφαλής του). Επίσης ο ποταμός Δράκων στη Βιθυνία (σε συσχέτιση με το Αποκ. ΙΒ', όλον) φέρεται και με το συνώνυμο Σολοείς ή Σολούς. Έτσι είναι προφανές πως για τους Αθηναίους ή Κραναούς ή Κεκροπίδας ισχύει η εξής λογική εξίσωση:

Δράκων = δράκος ή όφις = σοφία = σοφός = solor = Σόλων

Επίσης Φείδων, ο σοφός νομοθέτης του 7ου π.Χ. αιώνα στο Αργος, ίσως ταυτόσημος με τον ομώνυμο βασιλέα της αυτής περιοχής του ιδίου αιώνα, που κατήργησε τους οβολούς (αρχική μορφή νομισμάτων) και έκοψε χελώνες (την κατοπινή και πιο γνωστή μας μορφή νομισμάτων) Δρακοντίδης λεγόταν επίσης ο αθηναίος, που πρότεινε την εγκαθίδρυση της “Αρχής των 30 τυράννων”.

Τα αστρονομικά δεδομένα της γενικής περιόδου του Θείου Δράματος, με τη Σελήνη να ονομάζεται Ζωνοδρακοντίς (πρβλ. Rahu και Ketu στους Ινδούς) και με τον α Δράκοντος (a Dra) γύρω στα 2750 π.Χ. να είναι πολικός αστήρ, δικαιολογούν τα ασσυριακά του ονόματα (επί Σαργών Α') ή ακκαδικά, δηλ. Dayan Same (= Ουράνιος Δικαστής) και Dayan Sidi (= Ευμενής Δικαστής). Συνυπολογίζοντας ότι και απ' τον Ερατοσθένη και τον Ίππαρχο ονομάζεται Όφις ο Δράκων και απ' τον Βιργίλιο Maximuw Anguis (Μέγιστος Όφις), βλέπουμε ότι όλοι συμφωνούν στην ταυτότητα Δράκων = όφις, τουλ. Αστρονομικά (βλ. ξανά Αποκ. ΙΒ', όλον). Ο a Dra, ως πολικός αστήρ**, ήταν νυχθημερόν ορατός από το άκρο ενός σωληνοειδούς ανοίγματος της μεγάλης Πυραμίδας (του Χέοπος) και άλλων 5 (ή 7) πυραμίδων της Αιγύπτου. Είναι σαφές λοιπόν ότι ο Δράκων ή Όφις ή Λάδων (=Νυμφίος) είναι εκείνος, στον οποίο είναι στραμμένη η προσοχή των Γεφυραίων, σαν Φοινίκων όταν ποντοπορούν, σαν Αιγυπτίων ή Πελλαίων όταν αστρονομούν και σαν Εβραίων στην έρημο, όταν πεθαίνουν (Αριθμοί, ΚΑ' 8-9: “τον όφιν τον χαλκούν”). Στην Ελληνική Μυθολογία βλέπουμε τον Κάδμο, γενάρχη των Καδμείων (στους οποίους υπάγονταν οι Γεφυραίοι) να ασχολήται με τη σπορά (= γέννηση) των δοντιών του Δράκοντος. Ένας απ' αυτούς που φύτρωσαν απ' τη σπορά των δοντιών, λεγόταν Ουδαίος και με την προσθήκη του Ι (= άνθρωπος, βλ. και ις = άνθρωπος στα εβραϊκά, απ' την Παλαιοελληνική εις ή τις = κάποιος), βλέπουμε πως η έννοια “Ιουδαίοι” δηλοί:

α.Οντα της γης, χθόνια, άρα και τα ερπετά (σύμφωνα με τη Γραφή).

β.Υιούς δράκοντος, δηλ. όφεις (= φίδια), όπως σαφώς αναφέρεται στο Ευαγγέλιο απ' τον Κύριο (Ματθ. Γ', 7 και ΙΒ', 34 και ΚΓ', 33: “γεννήματα εχιδνών”: επίσης Λουκ. Γ', 7).

γ.Ιώδεις = φαρμακερούς, κακεντρεχείς, όπως θεωρούνταν ιδίως οι δημότες του Σφηττού στην Αττική***.

δ.Λάτρεις του Όφεως.

Επειδή και η κόρη της γέφυρας, όπως και ο Δίας, λέγεται “ουδαία θεός”, και ο επίγειος θεός των Αιγυπτίων, ο Φαραώ, φέρει την κόμπρα στο κεφάλι του (το γνωστόν Ουραίον), είναι προφανές ότι οι Γεφυραίοι αρχιερείς είναι Οφίται, ή Θεοσοφισταί, λατρεύουν δηλ. ένα Όφιν. Γνωρίζουμε καλά το όνομα του ειδώλου, που λατρεύουν μέσα στο Ναό κατά παράβασιν της 2ης Εντολής (“ου ποιήσεις σεαυτώ είδωλον, ουδέ παντός ομοίωμα”) οι Εβραίοι, και περί του οποίου γεγονότος τηρούν αιδήμονα και ειδήμονα σιωπήν**** και το εβραϊκό και το διάδοχο (μεταχριστιανικόν) Ιερατείον: είναι το Χάλκωμα ή Νεεσθάν, ο Διάβολος Nahusa των Ινδών, ή Nihusa ή Nickel των Γερμανών, ο Old Nick των Άγγλων, (πρβλ. την Nessie στη λίμνη Loch-Ness στη Σκωτία), ο χαλκούς όφις του Μωυσέως. Μόλις κατά τον 8ον π.Χ. αιώνα (της ισχύουσας χρονολογίας) καταστράφηκε το είδωλο απ' τον ευσεβή βασιλιά Εζεκία (Χιζκιαγιάου κατά τους Εβραίους). Η παράλληλη τροπή του άξονα της Γης κατά 10 αναβαθμούς προϋποθέτει την εξαφάνιση όντων διαφορετικού γενετικού κώδικα, δηλ. των Οπλήτων, μιας απ' τις 4 αρχαίες φυλές της Αττικής, που μετονομάστηκαν σε Οπλίτες. Είναι προφανές, κατ' εμέ, ότι η αρχική γραφή Όπλητες δηλώνει (φανερώνει) ένα λαό, που φέρει (έχει) οπλές, πράγμα που εξηγεί την επίκληση της Αθηνάς σαν Όγκαιας στη Βοιωτία, τότε που εβόησε, προφανώς υπό μορφήν όνου (γαϊδούρας), εφ' όσον:

1)το ρήμα “ογκανίζει” χρησιμοποιείται για τους όνους, όταν βοούν (φωνάζουν).

2)την πρώτη φορά, που κάποια θεά (ακριβώς, η Δημήτηρ) μεταμορφώθηκε σε φοράδα, για να γλυτώση την καταδίωξη του Ποσειδώνος (ακριβώς του αντιπάλου της Αθηνάς), τό έκανε μέσα στο κοπάδια του Ογκαίου.

3)η λέξη αθηνά τρεπομένη, κατ' εμέ, στη λατινική (=δωρική) asina σημαίνει την όνον (γαϊδούρα). Το φαινόμενο της “ομιλούσης όνου” αναφέρεται άπαξ τουλάχιστον στην Παλαιά Διαθήκη (Αριθμοί ΚΒ', 28), στην περίπτωση Βαλαάμ, ώστε κανένα απ' τα 4 Μεσογειακά Ιερατεία δεν δικαιούται (δεν δύναται), να φέρη αντιρρήσεις, δηλ. να αμφισβητήση τη συγκεκριμένη αναφορά. Υπενθυμίζεται ότι ο Ιησούς προσέρχεται στο Μυστικό Δείπνο “επί πώλου όνου”, ενώ ο Αρταξέρξης Γ', γνωστός σαν Ώχος στους Αιγυπτίους (ως “κατακτητής φαραώ”) είναι ο γνωστός ιερόσυλος αντικαταστάτης του ιερού ταύρου ('Απιος) με τον όνο, που οι Αιγύπτιοι είχαν σα “σύμβολο του κακού” (βλ. και παλαιστινιακή θεότητα Αδραμελέχ).

*Είναι αυτός ο Δράκων που καθώρισε τον “συνδεσμικό ή δρακόντειο μήνα” (27,21 222 ημερών, δηλ. 27 ημ., 5ω+), που είναι το διάστημα ανάμεσα σε δύο διαδοχικές αποκαταστάσεις της Σελήνης στον ίδιο σύνδεσμο (Κεφαλή Δράκοντος ή Rahu και Ουρά Δράκοντος ή Ketu). Ο δρακόντειος μην είναι πολύ σημαντικός για τον υπολογισμό των εκλείψεων, βλ. και κύκλο Μέτωνος.

Πρβλ. Αρστλ. “Αθηναίων Πολιτεία”, σ. 4,14 των εκδόσεων Blass: “έθηκε τους θεσμούς” επί άρχοντος Αρισταίχμου προς ρ. Διφάν στη σελ. 85, Παρατ. 29η.

**Βλ. Κεφ. 9: Η Γαλιλαία, τέλος: σύμφωνα με το Γραμματαριθμικόν Αριθμογραμματικόν κλπ. Λεξικόν μου: ΠΟΛΙΚΟΣ ΑΣΤΗΡ = 1089 = ΑΥΤΟΗΛΙΟΣ = ΑΘΗΝΑΙ + ΑΘΩΣ.

***Ο Σφήττος, γιός του Τροιζήνος και εγγονός του Πέλοπος, ήρθε απ' την Τρηζοίνα (πατρίδα της Αίθρας, μητέρας του Θησέως) κι έφτιαξε το δήμο Σφηττού.

****Γιατί όχι άλλωστε; Τόσο ο Κλήμης Αλεξανδρεύς (Λόγος Προτρεπτικός προς Έλληνας, ΙΙ PG8, 72A), όσο και ο Ευσέβιος Καισαρείας (Ευαγγελική Προπαρασκευή, ΙΙ, 3 Pf21 121B) ξεκαθαρίζουν ότι Εύα μεν = γυναίκα, Εύα δε = όφις θηλεία, ο Επιφάνιος δε Κύπρου (Πανάριον ΙΙΙ, 10, PG42, 801A) γράφει, ότι γενικώς ευϊα= όφις. Ετσι φαίνεται ότι πράγματι ετυμολογούσαν τη λ. Εύα = όφις απ' την αραμαϊκή λέξη chevya' ή chivveya (πρβλ. έφα: το ιθαγενές είδος της εχίδνης στην έρημο της Αιγύπτου και δίβας ή δίφας ή δίφατον = όφις στους Κρήτες προς ρ. Διφάν = φηλαφάν, ερευνάν,), άρα ήξεραν (ή πίστευαν), ότι “η μήτηρ πάντων των ζώντων”, δηλ. η μητέρα τους Εύα, ήταν ένα φίδι, προφανώς έχιδνα (οχιά), αφού και ο Ιησούς (Ματθ. Γ' 7 & ΙΒ' 34 & ΚΓ' 33 και Λουκ. Γ', 7) τους αποκαλεί “γεννήματα εχιδνών” και ο Παύλος (Ρωμ. Γ' 13) διαπιστώνει πως “ιός ασπίδων υπό τα χείλη αυτών”.