432 Ή ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΗΣ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑΣ - JOSEPH CAMPBELL

Αν μελετήσουμε τα μαθηματικά των μυθολογικών και πραγματικών κύκλων με τα οποία συνδέονταν αυτές οι τελετές, μπορούμε να αποκομίσουμε κάποιο νόημα από τη μακρό-μικροκοσμική σημασία τους. Για παράδειγμα στα ιερά ινδικά έπη και πουρανά (λαϊκά κείμενα της αρχαίας παράδοσης) η Κάλι Γιούγκα με τα σημερινά χρονικά δεδομένα περιέχει 432.000 χρόνια. Ο ίδιος ο αριθμός εφαρμόζεται και στο "μεγάλο κύκλο" (μαχαγιούγκα) που περιέχει 4.320.000 χρόνια. Αργότερα μελετώντας τα ισλανδικά έπη Εντα ανακάλυψα ότι στην πολεμική αίθουσα του Οντίν (Βόταν) στη Βαλχάλα υπήρχαν 540 πύλες. Μέσα από κάθε πύλη θα περνούσαν την "Ημέρα του Λύκου" 800 θεϊκοί πολεμιστές για να πολεμήσουν σε μια καταστροφική μάχη με τους εχθρούς τους. Όμως 800 Χ 540 = 432.000. Και έτσι αναρωτήθηκα, πως είναι δυνατόν να αναγνωρίζεται στην Ισλανδία του δέκατου μέχρι δέκατου τρίτου αιώνα ο ίδιος αριθμός ετών που υπολογίζεται και στον ινδικό χρονικό κύκλο.

Έπειτα θυμήθηκα ότι στη Βαβυλώνα υπήρξε ένας Χαλδαίος ιερέας, ο Βηρώσος. Το 280 π.Χ. απέδωσε στα ελληνικά μια περιγραφή της ιστορίας και μυθολογίας της Βαβυλώνας, στην οποία ανέφερε ότι, ανάμεσα στην άνθιση της πρώτης πόλης και το βαβυλώνιο μυθολογικό κατακλυσμό μεσολάβησαν 432.000 χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων βασίλεψαν δέκα βασιλιάδες. Πολύ μεγάλες ζωές! Μεγαλύτερες ακόμη και από του Μαθουσάλα (Γένεση 5:27) ο οποίος έζησε μόνο 969 χρόνια.

Έτσι επέστρεψα στην Παλαιά Διαθήκη (Γένεση 5) και μετρώντας τους πατριάρχες που έζησαν πριν από τον κατακλυσμό, από τον Αδάμ μέχρι τον Νώε ανακάλυψα πως ήταν δέκα. Πόσα χρόνια; Ο Αδάμ ήταν 130 χρόνων όταν γένησε τον Σηθ, ο οποίος ήταν 105 όταν γέννησε τον Ενώχ κ.ο.κ., μέχρι τον Νώε, που ήταν 600 ετών όταν άρχισε ο κατακλυσμός. Από την πρώτη μέρα της δημιουργίας του Αδάμ μέχρι την πρώτη σταγόνα της βροχής του κατακλυσμού του Νώε πέρασαν 1.656 χρόνια. Τι σχέση έχουν με τα 432.000; Ο Τζούλιους Όπερτ ένας διακεκριμένος ιουδαίος Ασσυριολόγος του περασμένου αιώνα, παρουσίασε στη Βασιλική Ακαδημία Επιστημών στο Γκότονγκεν το 1887 μια μελέτη για τις "Ημερομηνίες της Γένεσης", η οποία έδειχνε ότι στα 1.656 χρόνια αντιστοιχούν 86.400 εβδομάδες 7 ημερών η κάθε μία, 86.400 : 2 = 43.200.

Βλέπουμε ότι στο βιβλίο της Γένεσης υπάρχουν δύο αντικρουόμενες θεολογίες που σχετίζονται με το μύθο του Κατακλυσμού. Η μία προκύπτει από τη φυλή. Ο λαϊκός μύθος ενός γεμάτου θέληση προσωπικού δημιουργού θεού, που είδε ότι {ήταν πολύ μεγάλη η μοχθηρία των ανθρώπων πάνω στη γη... και μετανόησε που είχε φτιάξει πάνω στη γη τον άνθρωπο, ο οποίος τον πίκραινε. Ετσι ο Κύριος είπε, "Θα καταστρέψω τον άνθρωπο που δημιούργησα από προσώπου γης, τον άνθρωπο και τα θηρία και τα πτηνά του αέρα γιατί μετανόησα που τα έφτιαξα"}(Γένεση 6:5-7). Η δεύτερη ιδέα, η οποία βρίσκεται σε θεμελιώδη αντίθεση με την πρώτη, είναι εκείνη του απόκρυφου αριθμού 86.400. Αποτελεί δε μια βαθιά κρυμμένη αναφορά στη σουμεροβαβυλωνιακή, μαθηματική κοσμολογία των αέναων κύκλων του απρόσωπου χρόνου, με τη γέννηση των κόσμων, την άνθισή τους σε έναν κύκλο 43.200 (432.000 ή 4.320.000) χρόνων και την επιστροφή τους καθώς και τη διάλυσή τους στην κοσμική μητέρα θάλασσα. Εκεί αναπαύονται για το ίδιο χρονικό διάστημα πριν επιστρέψουν πάλι κ.ο.κ. Θα θυμάστε ότι οι Ιουδαίοι έζησαν 50 χρόνια μακριά από την πατρίδα τους, εξόριστοι στη Βαβυλώνα (586 - 539 π.Χ.) όπου δέχτηκαν θέλοντας και μη τις βαβυλωνιακές επιδράσεις. Ετσι, αν και η λαϊκή, εξωτερική ερμηνεία του μύθου για τον Κατακλυσμό ανήκει στην περίοδο της βασιλείας του Δαυίδ, περίπου δέκατο αιώνα π.Χ., οι κρυμμένες ενδείξεις της ιερής γνώσης, καθώς και μιας μεγαλύτερης και σφαιρικότερης ερμηνείας του μύθου, σύμφωνα με την οποία ο θεός θα έρθει από μόνος του σε ύπαρξη και από μόνος του θα σταματήσει να υπάρχει μαζί με το σύμπαν, ανήκει στην περίοδο μετά την Εξορία, όπως και οι γενεαλογικές ημερομηνίες του κεφαλαίου 5 της Γένεσης.

Με την ευκαιρία, οφείλουμε να παρατηρήσουμε πως αν προσθέσουμε τους αριθμούς 1+6+5+6 έχουμε το νούμερο 18, δηλαδή δύο φορές το 9, ενώ αν προσθέσουμε 4+3+2 έχουμε πάλι 9, έναν αριθμό παραδοσιακά συνδεδεμένο με την Μητέρα Θεά του Κόσμου. Στην Ινδία, ο αριθμός των ονομάτων που επικαλούνται σε μια λιτανεία αυτής της θεάς είναι 108. Δηλαδή, 1+0+8 = 9, ενώ 108 Χ 4 = 432. Στη ρωμαιοκαθολική Ευρώπη οι καμπάνες χτυπούν (το πρωί, το μεσημέρι και το απόγευμα) 3+3+3 και έπειτα 9 φορές, στη γιορτή της σύλληψης του Χριστού από την Παρθένο Μαρία. Οι προσευχές που απαγγέλλονται σε αυτές τις περιπτώσεις, "Άγγελος Κυρίου επισκέφθηκε τη Μαρία και συνέλαβε υπό του Αγίου Πνεύματος και Ο ΛΟΓΟΣ ΕΓΕΝΕΤΟ ΣΑΡΞ..." εκφράζουν την αναγνώριση του θαύματος σαν έναρξη μιας καινούργιας κοσμικής εποχής. Ο αριθμός 9 στην αρχαία Ελλάδα αποδιδόταν στις Μούσες, τις προστάτιδες θεές των τεχνών. Ήταν κόρες της Μνημοσύνης (Ανάμνησης), της πηγής της φαντασίας, που είναι με της σειρά της φορέας των αρχετύπων βασικών ιδεών, μέχρι την καλλιτεχνική αντίληψη στο χωρόχρονο. Αυτό σημαίνει ότι ο αριθμός 9 συνδέεται παραδοσιακά με τη μεγάλη θεά, η οποία έχει πολλά ονόματα (Ντέβι, Ινάνα, Ιστάρ, Αστάρτη, Αρτεμις, Αφροδίτη κ.λπ.) σαν μητέρα της κοσμικής διαδικασίας, είτε σε μακροκοσμικό ή σε μικροκοσμικό πεδίο εκδήλωσης. Επομένως, μπορούμε εύκολα να μαντέψουμε το λόγο απόκρυψης της εικόνας της από έναν κλήρο που ενδιαφερόταν μόνο για τις απαιτήσεις μιας γενειοφόρου θεότητας.

Το βάθος και το θείο μεγαλείο της κρυμμένης μυθολογίας μπορεί να κατανοηθεί καλύτερα με την εικόνα δύο φαινομενικά άσχετων μεταξύ τους ρολογιών. το ένα είναι το υπέρτατο ρολόι του εξώτερου διαστήματος, η αστρονομική διαδοχή των ισημεριών. Το άλλο το εσωτερικό, είναι οι φυσιολογικοί παλμοί της ανθρώπινης καρδιάς. το πρώτο συνδέεται με την αργή κίνηση προς τα δυτικά, την πορεία των χρόνων, των σημείων των ισημεριών γύρω από τη ζώνη του ζωδιακού. (Για παράδειγμα η εαρινή ισημερία κινείται από το σημείο του Κριού - στο οποίο βρισκόταν πριν από τη γέννηση του Χριστού στους Ιχθείς, όπου και παραμένει - κατευθυνόμενη προς τον Υδροχόο, στον οποίο θέλει αρκετές εκατοντάδες χρόνια για να φτάσει.) Χρειάζονται ακριβώς 25.920 χρόνια για να συμπληρωθεί ένας ζωδιακός κύκλος, γνωστός σαν "μεγάλο" ή "Πλατωνικό" έτος. Ομως αν διαιρέσουμε το 25.920 με το 60 (το αρχαίο Σος της Μεσοποταμίας ή βασικό εξηνταδικό σύστημα των αστρονομικών μετρήσεων, που χρησιμοποιείται ακόμη για τις μετρήσεις των χρονικών κύκλων) έχουμε πηλίκο 432. Επιπλέον: 2+5+9+2+0=18.

Εξετάζοντας το δεύτερο, το εσωτερικό ρολόι, ανακάλυψα πως «ο παλμός της καρδιάς ενός φυσιολογικού ανθρώπου που ασκείται κανονικά είναι 60 σφύξεις το λεπτό ή και λιγότερο. Με 60 ανά λεπτό, δεδομένου ότι η ώρα έχει 60 λεπτά, ισούται με 3.600 σφύξεις την ώρα. Αν υπολογίσουμε ότι η μέρα έχει 12 ώρες, ισούται με 43.200 σφύξεις και 86.400 το 24ωρο».

Είναι περίεργο το ότι στα ιστορικά μας βιβλία η ανακάλυψη των ισημεριών αποδίδεται στον Έλληνα Ίππαρχο του 2ου αιώνα π.Χ. όταν ο μαγικός αριθμός 432 (αν τον πολλαπλασιάσουμε με το 60 δίνει γινόμενο 25.920) χρησιμοποιείτο ήδη για τη μέτρηση των μεγάλων χρονικών κύκλων που προηγήθηκαν εκείνου του αιώνα. Πόσο καιρό πριν δεν γνωρίζουμε. Όμως ο Χαλδαίος ποιητής Βηρώσος έζησε τα πρώτα χρόνια του 3ου αιώνα π.Χ., και η μυθολογία που περιέγραψε αφορούσε τη Βαβυλωνία πριν κατακτηθεί από τους Πέρσες το 539 π.Χ. Επιπλέον η βαβυλωνιακή μυθολογία είναι μεταγενέστερη της Σουμεριακής που έκανε την εμφάνισή της το 3000-2000 π.Χ. Οι πρώτοι γνωστοί μύθοι για τον κατακλυσμό προέρχονται από τους Σουμέριους. Θα ήταν πολύ τολμηρό να πούμε ότι οι ιερείς υπολόγιζαν τις ισημερίες από την εποχή των ζιγκουράτ στη Σουμερία; Όμως, έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ότι η μυθολογία στην οποία παρουσιάστηκε τούτη η εκπληκτικά ακριβής αριθμητική γνώση, ανήκε στους Σουμέριους ή ακόμη και σε προγενέστερους λαούς. Και αυτό γιατί στα τέλη της 3ης χιλιετηρίδας π.Χ. είχε γίνει ήδη γνωστή σε όλους τους πολιτισμούς που άνθιζαν εκείνη την εποχή, από την κοιλάδα του Νείλου και το Αιγαίο μέχρι τις Ινδίες.

JOSEPH CAMPBELL

ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΙΧΑΛΙΤΣΗ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΑΜΒΛΙΧΟΣ 1990