Ο γιατρός Βάγκνερ κατάφερε να αυτοσυγκρατηθεί. Ηταν αξιέπαινος. Υστερα είπε: “Η αναφορά σας είναι λίγο περίεργη. Μα την πίστη μου, είναι πρώτη φορά που βλέπω σ' ένα θιβετιανό μοναστήρι έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή. Δεν θέλω να είμαι αδιάκριτος, αλλά δεν βλέπω σε τι μπορεί να χρησιμεύσει ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής σ' ένα τέτοιο ίδρυμα. Μπορώ να ρωτήσω τι θα τον κάνετε;”
Ο λάμα, αφού τακτοποίησε τις πτυχές του μεταξωτού του ράσου, έβαλε πάνω στο γραφείο τον λογαριθμικό κανόνα και μόλις είχε κάνει τους υπολογισμούς του για να δει τη διαφορά λίρας – δολαρίου.
Αν πιστέψω τον κατάλογο, ο ηλεκτρονικός σας υπολογιστής, τύπου 5, είναι ικανός να κάνει όλες τις μαθηματικές πράξεις μέχρι και δέκα δεκαδικές. Επομένως αυτό που μ' ενδιαφέρει είναι τα γράμματα και όχι οι αριθμοί. Θα σας ζητούσα να τροποποιήσετε την περίμετρο της εξόδου του υπολογιστή, ώστε αντί για αριθμούς να τυπώνει γράμματα.
-Δε σας έπιασα καλά...
-Από τότε που ιδρύθηκε το μοναστήρι μας, εδώ και τρεις αιώνες, έχουμε αφιερωθεί σε μια συγκεκριμένη δουλειά. Είναι μια δουλειά που είμαι σίγουρος πως θα σας φανεί περίεργη, αλλά ακούστε με, προσεκτικά.
-Σύμφωνοι.
-Είναι απλό. Θέλουμε να φτιάξουμε έναν κατάλογο με όλους τους πιθανούς συνδυασμούς ονομάτων, που μπορούν να δοθούν στο Θεό.
-Συγνώμη;
Ο ιερέας του Βούδα συνέχισε ατάραχος:
“Εχουμε βάσιμους λόγους να πιστεύουμε πως όλα αυτά τα ονόματα περιλαμβάνουν περισσότερα από εννέα γράμματα κατά σειρά της αλφαβήτου μας”.
-Και κάνετε αυτή τη δουλειά εδώ και τρεις αιώνες;
-Ναι. Υπολογίσαμε πως χρειαζόμαστε δεκαπέντε χιλιάδες χρόνια, για να τελειώσουμε αυτή τη δουλειά.
Ο γιατρός άφησε ένα σφύριγμα γεμάτο θαυμασμό:
“Οκέι. Τώρα καταλαβαίνω γιατί θέλετε να νοικιάσετε μια από τις μηχανές μας. Αλλά ποιός είναι ο σκοπός αυτής της επιχείρησης;”
Για ένα κλάσμα δευτερολέπτου ο ιερέας δίστασε να απαντήσει, και ο Βάγκνερ φοβήθηκε πως είχε προσβάλει αυτό τον περίεργο πελάτη, που είχε κάνει ένα τέτοιο ταξίδι, Λάσσα – Ν. Υόρκη, με τη λίστα των τιμών των νομισμάτων και με τον κατάλογο των εταιρειών που έχουν ηλεκτρονικούς υπολογιστές, στην τσέπη του ράσου του.
“Μπορείτε να το ονομάσετε τελετουργικό όλο αυτό, αν θέλετε, αλλά αποτελεί ένα βασικό κομμάτι της πίστης μας”, είπε ο ιερέας του Βούδα. “Τα ονόματα που έχουν δοθεί στο Υπέρτατο Ον, Θεός, Δίας, Ιεχωβάς, Αλλάχ κλπ. Δεν είναι παρά ετικέτες που τις έχουν δημιουργήσει οι άνθρωποι. Κάποιες φιλοσοφικές θεωρίες που είναι πολύ σύνθετες, για να σας μιλήσω γι' αυτές τώρα, μας οδήγησαν στο εξής συμπέρασμα: μέσα απ' όλους τους δυνατούς χειρισμούς και τις τροποποιήσεις που μπορούμε να κάνουμε στα γράμματα, βρίσκονται τα πραγματικά ονόματα του Θεού. Επομένως ο σκοπός μας είναι να τα βρούμε όλα και να τα καταγράψουμε”.
-Ναι, το βλέπω. Αρχίσατε από το Α και φτάσατε στο Ω.
-Εκτός του ότι χρησιμοποιούμε τη δική μας αλφάβητο.
Νομίζω πως θα σας είναι εύκολο να μετατρέψετε τη γραφομηχανή, ώστε να γράφει τα δικά μας γράμματα. Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα που θα πρέπει να το αντιμετωπίσετε εκ των προτέρων. Να τοποθετήσετε ειδικές περιμέτρους, ώστε να αποκλείει από πριν, τους συνδυασμούς που μας είναι άχρηστοι.
-Τρεις; Θέλετε να πείτε δύο.
-Οχι, τρεις. Θα μας έπαιρνε πολύ χρόνο, να σας το εξηγήσω, ακόμα και αν καταλαβαίνατε τη γλώσσα μας.
Ο Βάγκνερ απάντησε στα γρήγορα: “Βέβαια, βέβαια, συνεχίστε”.
-Θα σας είναι εύκολο να προσαρμόσετε τον αυτόματο υπολογιστή σας στη λειτουργία αυτού του σκοπού. Με το κατάλληλο πρόγραμμα, ένα μηχάνημα αυτής της κατηγορίας, θα μπορούσε να μετατρέπει το ένα γράμμα μετά το άλλο και να τυπώνει το αποτέλεσμα. Ετσι συμπέρανε με ηρεμία ο ιερέας του Βούδα, αυτό που θα μας έπαιρνε δεκαπέντε χιλιάδες χρόνια να το τελειώναμε, θα το τελειώσουμε σε εκατό ημέρες.
Ο γιατρός Βάγκνερ, ένιωσε πως έχασε την αίσθηση της πραγματικότητας, ανάμεσα στα ψηλά κτίρια, στο θόρυβο και τα χρωματιστά φώτα της Ν. Υόρκης. Είχε μεταφερθεί σ' έναν άλλο κόσμο. Εκεί πέρα, στο απομακρυσμένο μοναστήρι χτισμένο πάνω στο βουνό, ολόκληρες γενιές θιβετιανών μοναχών, έφτιαχναν εδώ και τρεις αιώνες λίστες με ονόματα που δεν είχαν καμιά έννοια. Δεν υπάρχουν λοιπόν όρια στην ανθρώπινη τρέλα; Αλλά ο γιατρός Βάγκνερ, δεν μπορούσε να εξωτερικεύσει τις σκέψεις του. Ο πελάτης έχει πάντα δίκιο.
Απάντησε:
-Δεν αμφιβάλλω καθόλου πως θα μπορούσαμε να μετατρέψουμε το μηχάνημα τύπου 5, με τέτοιο τρόπο, ώστε να τυπώνει τις λίστες που επιθυμείτε. Η εγκατάσταση και η λειτουργία δε μας ανησυχούν καθόλου. Αντίθετα, δε θα ήταν εύκολο να σας την παραδώσουμε, έτσι, στο Θιβέτ.
-Μπορούμε να το τακτοποιήσουμε αυτό. Τα μεμονομένα εξαρτήματα είναι ευαίσθητα για να μεταφέρονται με το αεροπλάνο. Αλλωστε γι' αυτό το λόγο διαλέξαμε το δικό σας μηχάνημα. Εσεις μπορείτε να στείλετε τα κομμάτια στις Ινδίες και τα υπόλοιπα θα τα αναλάβουμε εμείς.
-Επιθυμείτε να πάρετε μαζί σας, δύο μηχανικούς μας;
-Ναι, για να το τοποθετήσουν και να το παρακολουθούν τις εκατό μέρες που μας χρειάζονται να τελειώσουμε.
-Θα το αναφέρω στη διεύθυνση του προσωπικού, είπε ο Βάγκνερ, σημειώνοντας στο μπλοκ του. Υπάρχουν δύο ζητήματα ακόμα, να λύσουμε...
Πριν τελειώσει καλά καλά τη φράση του, ο λάμα έβγαλε από την τσέπη του ένα φύλλο χαρτί:
-Αυτό είναι το πιστοποιητικό του λογαριασμού μου στην τράπεζα της Ασίας.
-Σας ευχαριστώ. Είναι τέλεια... Αλλά, αν μου επιτρέπετε, θα ήθελα να σας κάνω και τη δεύτερη ερώτηση, παρόλο που μου φαίνεται αυτονόητη, γεγονός που με κάνει διστακτικό. Έχετε ηλεκτρικό;
-Εχουμε μια γεννήτρια ντήζελ ηλεκτρική των 50KW και 110 βολτ. Την έχουμε πέντε χρόνια και λειτουργεί καλά. Διευκολύνει πολύ τη ζωή μας στο μοναστήρι. Την πήραμε κυρίως για να δουλεύει ο μύλος των προσευχών.
-Μάλιστα, θα έπρεπε να το είχα σκεφτεί”.
Από τις επάλξεις του μοναστηριού η θέα σου έφερνε ίλιγγο, αλλά σιγά σιγά το συνήθιζες.
Τρεις μήνες πέρασαν και ο Ζωρζ Χάνλεϊ δεν εντυπωσιαζόταν καθόλου πια από τα 600 μέτρα ύψος που χώριζαν το μοναστήρι από την κοιλάδα. Ακουμπισμένος πάνω σε κάτι πέτρες, ο μηχανικός χάζευε τα μακρινά βουνά παρόλο που αγνωούσε το όνομά τους. “Η επιχείρηση όνομα του Θεού” όπως την είχε βαφτίσει ένας καλαμπουρτζής της εταιρείας, ήταν η πιο τρελή δουλειά που είχε αναλάβει ποτέ.
Βδομάδα τη βδομάδα, η μηχανή τύπου 5, έγραφε χιλιάδες φύλλα χαρτιού. Με υπομονή και επιμονή, ο υπολογιστής συγκέντρωσε όλους τους πιθανούς συνδιασμούς που μπορεί να κάνει το θιβετιανό αλφάβητο με τη σειρά. Οι καλόγεροι έκοβαν με προσοχή κάποιες λέξεις που έβγαιναν από τη μηχανή και τα κολλούσαν με ευλάωεια σε τεράστια βιβλία. Σε μια βδομάδα είχαν τελειώσει.
Ο Χάνλεϊ αγνούσε με τι μυστικούς υπολογισμούς έφτασαν στο συμπέρασμα ότι δεν έπρεπε να μελετήσουν τις ομάδες των δέκα, είκοσι, εκατό και χιλίων γραμμάτων και δεν είχε και καμιά όρεξη να μάθει. Μέσα στους εφιάλτες του, ονειρευόταν πως ο μεγάλος λάμα, είχε αποφασίσει ξαφνικά να κάνουν λίγο πιο σύνθετο το πρόγραμμα και να το συνεχίσουν μέχρι το 2060. Αυτός ο γελοίος ανθρωπάκος του φαινόταν πως ήταν ικανός να το κάνει.
Η βαριά ξύλινη πόρτα, χτύπησε. Ο Τσακ ερχόταν να τον συναντήσει. Ο Τσακ κάπνιζε, όπως συνήθως, ένα πούρο: είχε γίνει δημοφιλής ανάμεσα στους καλόγερους γιατί τους μοίραζε πούρα Αβάνας. Αυτοί οι τύποι θα μπορούσαν να ήταν τελείως εκκεντρικοί σκέφτηκε ο Χάνλεϊ, αλλά δεν ήταν πουριτανοί. Οι συχνές επισκέψεις στο χωριό, δεν ήταν χωρίς ενδιαφέρον...
-ακου Ζωρζ, είπε ο Τσακ, έχουν προβλήματα.
-Παρέλυσε η μηχανή;
-Οχι.
Ο Τσακ κάθησε στο πεζούλι της έπαλξης. Ηταν περίεργο, γιατί συνήθως ζαλιζόταν:
-Θα σου αποκαλύψω το μυστικό της υπόθεσης.
-Μα το γνωρίζουμε!
-Ξέρουμε αυτό που θέλουν να κάνουν οι καλόγεροι, αλλά δεν γνωρίζουμε το λόγο της πράξης τους.
-Μπα, είναι μουρλοί.
-Ακου Ζωρζ, ο γέρος μου εξήγησε. Σκέφτονται πως αν γράψουν όλα αυτά τα ονόματα, ο θείος σκοπός θα προσβληθεί. Η ανθρώπινη ράτσα θα έχει εκπληρώσει το σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε.
-Τότε λοιπόν περιμένουν πως θα αυτοκτονήσουμε;
-Αχρηστο. Οταν η λίστα συμπληρωθεί, θα περβει ο Θεός και όλα θα έχουν τελειώσει.
-Οταν θα τελειώσουμε θα έρθει το τέλος του κόσμου;
Ο Τσακ γέλασε νευρικά:
-Αυτό είπα κι εγώ στο γέρο. Με κοίταξε τότε παράξενα, όπως ένας καθηγητής κοιτάει έναν ηλίθιο μαθητή, και μου είπε: Α δε θα είναι κάτι τόσο ασήμαντο!...
Ο Ζωρζ σκέφτηκε ένα λεπτό.
-Είναι ένας τύπος ανθρώπου με ανοιχτό μυαλό, είπε, αλλά αυτό δεν αλλάζει τίποτε αφού ξέρουμε πως είναι μουρλός.
-Ναι. Μα δεν βλέπεις τι μπορεί να συμβεί; Αν τελειώσουν οι λίστες και σύμφωνα με τη θιβετιανή έκδοση, δε χτυπήσει η τρομπέτα του αρχαγγέλου γαβριήλ, μπορεί να πιστέψουν πως φταίμε εμείς. Μην ξεχνάς πως είναι η δική μας μηχανή που χρησιμοποιούν. Δεν μ' αρέσει αυτό καθόλου...
Συμφωνώ, είπε σιγανά ο Ζωρζ, αλλά έχω δει και άλλα παρόμοια. Οταν ήμουν παιδί στη Λουιζιάνα, είχαμε έναν κήρυκα που ανάγγειλε πως την ερχόμενη Κυριακή θα έρθει το τέλος του κόσμου. Αρκετοί τύποι τον πίστεψαν, μερικοί μάλιστα πούλησαν και τα σπίτια τους. Κανείς όμως δεν θύμωσε την επόμενη Κυριακή. Ο κόσμος σκέφτηκε πως είχε πέσει έξω, ως προς την ημερομηνία και μερικοί από αυτούς το πιστεύουν ακόμα και σήμερα.
-Στην περίπτωση που δεν το έχεις αντιληφθεί, δε βρισκόμαστε στη Λουιζιάνα. Βρισκόμαστε μόνοι οι δυό μας ανάμεσα σε εκατοντάδες καλόγερους. Τους λατρεύω, αλλά θα προτιμούσα να ήμουν αλλού, όταν ο ηγούμενος καταλάβει πως η επιχείρηση απέτυχε.
-Υπάρχει μια λύση. Ενα μικρό ανώδυνο σαμποτάζ. Το αεροπλάνο φτάνει σε μια βδομάδα, και το μηχάνημα τελειώνει τη δουλειά του σε 4 μέρες, αφου δουλεύει 24 ώρες τη μερα. Δε μας απομένει παρά να το βάλουμε να ξανακάνει κάποια πράγματα για δυο τρεις μέρες. Αν είναι καλά προγραμματισμένο θα μπορέσουμε να είμαστε στο αεροδρόμιο, όταν και το τελευταίο γράμμα θα βγαίνει από τη μηχανή.
Εφτά μέρες αργότερα, καθώς κατέβαιναν καβάλα στα μικρόσωμα πόνυ, το φιδωτό μονοπάτι, ο χάνλεϊ είπε:
-εχω λίγες τύψεις. Δεν το σκάω γιατί φοβάμαι, αλλά γιατί λυπάμαι. Δε θα ήθελα να έβλεπα τα μούτρα αυτών των ανθρώπων, όταν η μηχανή θα σταματήσει.
-Κατά τη γνώμη μου, ήξεραν πολύ καλά πως το κάναμε για να σωθούμε αλλά δεν τους ενδιέφερε καθόλου. Ξέρουν τώρα πως η μηχανή είναι αυτόματη και δεν έχει ανάγκη παρακολούθησης. Και σκέφτονται πως δεν υπάρχει μέλλον.
Ο Ζώρζ γύρισε το κορμί του πίσω και κοίταξε.
Τα κτίρια του μοναστηριού διαγράφονταν σαν σκοτεινές σιλουέτες την ώρα του δειλινού. Μικρά φώτα έλαμπαν που και που πάνω στα τείχη, όπως τα φώτα ενός πλοίου που ταξιδεύει. Ηλεκτρικές λάμπες ήταν κρεμασμένες πάνω από τη μηχανή τύπου 5.
Τι να γινόταν άραγε στο τέλος ο ηλεκτρονικός υπολογιστής; Οι καλόγεροι θα τον κατέστρεφαν άραγε από το θυμό τους; Ή μήπως ξανάρχιζαν από την αρχή;
Φανταζόταν τι θα γινόταν εκείνη τη στιγμή πίσω από τα μεγάλα τείχη. Ο μεγάλος λάμα και οι βοηθοί του θα εξέταζαν τα χαρτιά, ενώ οι δόκιμοι θα έκοβαν τα ονόματα και θα τα κολούσαν σε μεγάλα τετράδια. Και όλα αυτά θα γίνονταν μέσα σε μια κατανυκτική ατμόσφαιρα. Δε θα ακουγόταν παρά το χτύπημα στη μηχανή, σαν μια ψιλή βροχή πάνω στο χαρτί.
Ακόμα και ο υπολογιστής που υπολόγιζε χιλιάδες γράμματα το δευτερόλεπτο θα ήταν σιωπηλός.
Η φωνή του Τσακ, διέκοψε τις ονειροπολήσεις τους.
-Νατο είναι πράγματι υπέροχο.
Το αεροπλάνο, σαν ένας μικρός ασημένιος σταυρός, ερχόταν να προσγειωθεί στο μικρό αεροδρόμιο της τύχης.
Αυτή η θέα σ' έκανε να θέλεις να πιεις ένα παγωμένο ουίσκι.
Ο Τσακ άρχισε να τραγουδάει αλλά σταμάτησε γρήγορα. Τα βουνά δεν τον ενέπνεαν και τόσο πολύ.
Ο Ζωρζ συμβουλεύτηκε το ρολόϊ του.
Θα είμαστε στο αεροδρόμιο σε μια ώρα, είπε. Και πρόσθεσε: Νομίζεις πως ο υπολογιστής θα έχει τελειώσει πια;
Ο Τσακ δεν απάντησε και ο Ζωρζ γύρισε το κεφάλι.
Είδε το πρόσωπο του Τσακ άσπρο σαν πανί, να κοιτάει τον ουρανό.
“Κοίτα” μουρμούρισε ο Τσακ.
Ο Ζωρζ σήκωσε τα μάτια.
Για τελευταία φορά, μέσα στη γαλήνη των πανύψηλων βουνών και πάνω από τα κεφάλια τους, τ' άστρα έσβηναν...
ΑΡΘΟΥΡ ΚΛΑΡΚ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΡΑΣΓΑΝΗΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΚΤΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου