Ο ΠΕΛΑΣΓΙΚΟΣ ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ
α. Εν αρχή η ευρυνόμη, η Θεά των Πάντων, αναδύθηκςε γυμνή από το Χάος, αλλά δεν βρήκε τίποτε στέρεο για να ακουμπήσει τα πόδια της, και έτσι διαχώρισε τη θάλασσα από τον ουρανό χορεύοντας μόνη πάνω στα κύματα. Η Ευρυνόμη χόρεψε κατά τα νότια, και ο αέρας που αναδεύτηκε πίσω της, φάνταξε κάτι καινούριο και ξεχωριστό, κάτι για να αρχίσει έργο δημιουργίας. Η Ευρυνόμη στράφηκε κι άδραξε αυτόν το βόρειο άνεμο, τον έτριψε μέσα στα χέρια της, και ιδού! Ο μέγας όφις Οφίων. Η Ευρυνόμη χόρεψε για να ζεσταθεί, έξαλλα, όλο και πιο έξαλλα, ώσπου ο Οφίων κυριεύτηκε από λαγνεία, κουλουριάστηκε γύρω στα θεϊκά εκείνα μέλη, και ορέχτηκε να σμίξει μαζί της. Τώρα, ο Βόρειος Ανεμος, ο Βορέας, γονειμοποιεί. Γι' αυτό οι φοράδες στρέφουν τα καπούλια τους προς τον άνεμο και γεννούν πουλάρια χωρίς τη βοήθεια του επιβήτορα. Παρόμοια λοιπόν η Ευρυνόμη έπιασε παιδί.
β. Κατόπιν, η Ευρυνόμη έλαβε μορφή περιστέρας, πλανήθηκε πάνω στα κύματα, και όταν πέρασε ο καιρός που έπρεπε, γέννησε το Αβγό του Σύμπαντος. Με την προσταγή της, ο Οφίων κουλουριάστηκε επτά φορές γύρω στο αβγό, ώσπου το αβγό άνοιξε και χωρίστηκε στα δύο. Από μέσα του κύλησαν όλα όσα υπάρχουν, τα παιδιά της Ευρυνόμης: ο ήλιος, η σελήνη, οι πλανήτες, τα αστέρια, η γη με τα βουνά και τους ποταμούς της, με τα δέντρα, τα βότανά της και τα ζωντανά πλάσματα.
γ. Η Ευρυνόμη και ο Οφίων έστησαν το σπιτικό τους στο όρος Όλυμπο, όπου ο Οφίων εξόργισε την Ευρυνόμη υποστηρίζοντας ότι αυτός ήταν ο δημιουργός του Σύμπαντος. Ευθύς εκείνη τον χτύπησε στο κεφάλι με τη φτέρνα της, με κλοτσιές του πεταξε τα δόντια, και τον εξόρισε στις σκοτεινές σπηλιές κάτω από τη γη.
δ. Κατόπιν, η θεά δημιούργησε τις επτά πλανητικές δυνάμεις, ορίζοντας μια Τιτανίδα και έναν Τιτάνα για καθεμιά. Τη Θεία και τον Υπερίωνα για τον Ηλιο, τη Φοίβη και τον Ατλαντα για τη Σελήνη, τη Διώνη και τον Κρίο για τον πλανήτη Αρη, τη Μήτι και τον Κοίο για τον πλανήτη Ερμή, τη Θέμιδα και τον Ευρυμέδοντα για τον πλανήτη Δία, την Τηθύ και τον Ωκεανό για την Αφροδίτη, τη Ρέα και τον Κονο για τον πλανήτη Κρόνο. Αλλά ο πρώτος άνθρωπος ήταν ο Πελασγός, προπάτορας των Πελασγών, που ξεπήδησε από το έδαφος της Αρκαδίας και τον ακολούθησαν μερικοί άλλοι που Πελασγός τους έμαθε να φτιάχνουν καλύβες, να τρώνε βελανίδια και να ράβουν χιτώνες από χοιρόδερμα σαν κι αυτούς που φορεί ακόμη η φτωχολογιά στην Εύβοια και στη Φωκίδα.
ΟΜΗΡΙΚΟΙ ΚΑΙ ΟΡΦΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ
α. Μερικοί λένε ότι όλοι οι θεοί και όλα τα ζωντανά πλάσματα προήλθαν από το ρέυμα του Ωκεανού που περιζώνει τον κόσμο, και ότι η Τηθύς ήταν η μητέρα όλων των παιδιών του.
β. Αλλά οι ορφικοί λένε ότι ο Ανεμος ξελόγιασε τη μαυροφτέρουγη Νϋχτα, τη θεά που ακόμη και ο Ζευς τη σεβόταν, και αυτή γέννησε ένα ασημένιο αβγοό στους κόλπους του Σκότους. Και ότι από αυτό το αβγό βγήκε ο Ερως, που μερικοί τον αποκαλούν Φάνη, και έβαλε σε κίνηση το Σύμπαν. Ο Ερως είχε διπλό φύλο, χρυσά φτερά και τέσσερα κεφάλια, και έτσι άλλοτε μούγκριζε σαν ταύρος ή λιοντάρι, κι άλλοτε σφύριζε σαν φίδι ή βέλαζε σαν κριάρι. Η Νύχτα, που τον ονόμασε Ηρικεπαίο και Πρωτογενή Φαέθωντα, ζούσε μαζί του σε ένα σπήλαιο προβάλλοντας η ίδια σαν τριάδα: Νύχτα, Τάξη και Δικαιοσύνη. Μπροστά σ' αυτό το σπήλαιο καθόταν η αναπόδραστη μητέρα Ρέα κρούοντας χάλκινο τύμπανο και αναγκάζοντας έτσι τον άνθρωπο να δώσει προσοχή στους χρησμούς της θεάς. Ο Φάνης δημιούργησε γη, ουρανό, ήλιο και σελήνη, αλλά το σύμπαν το κυβερνούσε η τριπλή θεά, ώσπου το σκήπτρο της πέρασε στον Ουρανό.
Ο ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ
α. Στην αρχή όλων των πραγμάτων η Μητέρα Γη αναδύθηκε μέσα από το Χάος και γέννησε το γιό της τον Ουρανό ενώ κοιμόταν.
Ατενίζοντάς της με αγάπη πάνω από τα βουνά ο Ουρανός έριξε γόνιμη βροχή στις μυστικές σχισμές της, ακι η Γη γέννησε χοραρι, λουλούδια και δέντρα, με τα ζώα και τα πουλιά που ταίριαζαν στο καθένα. Αυτή η ίδια βροχή έκανε τους ποταμούς να κυλήσουν και γέμισε τις γούβες με νερό, και έτσι δημιουργήθηκαν οι λίμνες και οι θάλασσες.
β. Τα πρώτα παιδιά της γης, που είχαν ημιανθρώπινη μορφή, ήταν οι εκατογχειρς γίγαντες, ο Βριάρεως, ο Γύγης και ο Κόττος. Υστερα παρουσιάστηκαν οι τρεις άγριοι, μονόφθαλμοι Κύκλωπες, οικοδόμοι γιγάντιαίων τειχών και αρχισιδηρουργοί, πρώτα στη Θράκη, αργότερα στην Κρήτη και στη Λυκία, τους γιούς των οποίων συνάντησε ο Οδυσσεύς στη Σικελία. Τα ονόματά τους ήταν Βρόντης, Στερόπης και Αργης, και τα πνεύματά τους κατοικούσαν στα σπήλαια του ηφαιστείου της Αίτνας αφότου ο Απόλλων τους σκότωσε εκδικούμενος το θάνατο του Ασκληπιού.
γ. Οι Λύβιοι ωστόσο υποστηρίζουν ότι ο Γαράμας γεννήθηκε πριν από τους Εκατόγχειρες και ότι, όταν αναδύθηκε από την πεδιάδα, πρόσφερε στη Μητέρα Γη θυσία από φαγώσιμα βελανίδια.
ΔΥΟ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ
α. Μερικοί λένε ότι το σκότος ήταν πρώτο και ότι από το Σκότος βγήκε το Χάος. Από την ένωση Σκότους και Χάους βγήκαν η Νύχτα, η Ημέρα, το Ερεβος και ο Αιθήρ.
Από την ένωση Νύχτας και Ερέβους βγήκαν το Πεπρωμένο, το Γήρας, ο Θάνατος, η Εγκράτεια, ο Υπνος, τα Ονειρα, η Διχόνοια, η Δυστυχία, ο Ψόγος, η Νέμεση, η Χαρά, η Φιλότητα, ο Οίκτος, οι Τρεις Μοίρες και οι τρεις Εσπερίδες.
Από την ένωση Αιθέρα και Ημέρας βγήκαν η Μητέρα Γη, ο Ουρανός και η Θάλασσα.
Από την ένωση Αιθέρα και Μητέρας Γης βγήκαν ο Τρόμος, η Απάτη, ο Θυμός, η ερις, το Ψεύδος, ο Ορκος, η Εκδίκηση, το Θράσος, η Φιλονεικία, η Συμφωνία, η Λήθη, ο Φόβος, η Αλαζονεία, η Μάχη. Επίσης ο Ωκεανός, η Μήτις και οι άλλοι Τιτάνες, ο Τάρταρος και οι Τρεις Ερινύες ή Κήρες.
Από την ένωση Γης και Ταρτάρου βγήκαν οι Γίγαντες.
β. Από την ένωση της Θάλασσας και των Ποταμών της βγήκαν οι Νηρηίδες. Αλλά θνητοί άνθρωποι δεν υπήρχαν ακόμη, ώσπου, με τη συναίνεση της θεάς Αθηνάς, ο Προμηθεύς, γιός του Ιαπετού, τους έπλασε καθ' ομοίωση των θεών. Ο Προμηθεύς χρησιμοποίησε πηλό και νερό από τον Πανοπέα της Φωκίδας, και η Αθηνά φύσηξε ζωή μέσα τους.
γ. Αλλοι λένε ότι ο Θεός των Πάντων – όποιος και αν ήταν αυτός, γιατί μερικοί τον ονομάζουν Φύση – παρουσιάστηκε ξαφνικά μέσα στο Χάος και διαχώρισε τη γη από τον ουρανό, το νερό από τη γη, και τον επάνω αέρα από τον κάτω. Αφού ξεμπέρδεψε τα στοιχεία, τα έβαλε στην πρέπουσα τάξη, όπως βρίσκονται σήμερα. Χώρισε τη γη σε ζώνες, μερικές πολύ θερμές, μερικές πολύ ψυχρές, άλλες εύκρατες. Την έπλασε σε πεδιαες και βουνά. Και την έντυσε με χορτάρι και δέντρα. Από πάνω της έβαλε το περιστρεφόμενο στερέωμα, διαστίζοντάς το με άστρα, και όρισε σταθμούς στους τέσσερις ανέμους. Γέμισε επίσης τα νερά με ψάρια, τη γη με ζώα, και τον ουρανό με τον ήλιο, τη σελήνη και τους πέντε πλανήτες. Τέλος, έφτιαξε τον άνθρωπο – που, μόνος από όλα τα ζώα, υψώνει το πρόσωπό τους προς τον ουρανό και παρατηρεί τον ήλιο, τη σελήνη και τα άστρα – εκτός κι αν είναι αλήθεια ότι το σώμα του ανθρώπου το έφτιαξε από νερό και πηλό ο Προμηθεύς, ο γιός του Ιαπετού, και ότι την ψυχή του ανθρώπου του την προμήθευσαν ορισμένα περιπλανώμενα θεϊκά στοιχεία που είχαν επιζήσει από την Πρώτη Δημιουργία.
ΡΟΜΠΕΡΤ ΓΚΡΕΪΒΣ
ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ
ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΛΕΩΝΙΔΑ ΖΕΝΑΚΟΥ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΚΤΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου